12.398
επεξεργασίες
Αλλαγές
μ
→Η θεολογία του
Ο ''Μελίτων Σάρδεων'' υπήρξε μεγάλος συγγραφέας της εποχής του, όπως μαθαίνουμε από τη διασωθείσα γραμματεία. Σήμερα όμως διασώζεται μικρό μέρος της γραμματείας του, με αποτέλεσμα να μην έχουμε σαφή άποψη για την πληρότητα των θεολογικών του θέσεων, αλλά μόνο ιδέα αυτών<ref>Παναγιώτης Χρήστου, Ελληνική Πατρολογία, Τόμος Β΄, σελίδα 674</ref>. Θα λέγαμε ότι μοιάζει αρκετά στον [[Ειρηναίος Λουγδούνου|Ειρηναίο]], παρότι προγενέστερος, αλλά παρουσιάζεται να υπερέχει αυτού σε ευρύτητα εκκλησιαστικών ενδιαφερόντων<ref>ο.π.</ref>. Ο ίδιος μάλιστα χαρακτηρίζεται από τον Αναστάσιο το Σιναΐτη, ''"θείος και πάνσοφος εν διδασκάλοις και θεόσοφος"''<ref>Οδηγός 13</ref>.
Η θεολογία του Μελίτωνα ασχολείται ιδιαιτέρως με το ζήτημα της σωτηριολογίας. Σε αυτό το σημείο εμφανίζεται κατώτερος και λιγότερο ποιητικός από ότι ο Ειρηναίος. Χρησιμοποιεί ιδιαίτερα τον [[Κατά Ιωάννην Ευαγγέλιον]], χρησιμοποιώντας πληθώρα θεολογικών όρων που λαμβάνει από το ιερό κείμενο, ενώ κατ αυτόν οι [[Αγία Γραφή|δύο διαθήκες]] ενούνται αρρήκτως και εγγυητής και βεβαιωτής της ενότητος αυτής είναι ο ίδιος ο [[Ιησούς Χριστός]]. Το μυστήριο του Πάσχα είναι το κατεξοχήν μυστήριο της σωτηρίας, αφού τα πάντα πλέον ανακαινίζονται. Σημαντική όμως είναι η συμβολή του Μελίτωνος σε ότι αφορά την [[Αγία Τριάδα|τριαδολογία]] του και τη χριστολογία του<ref>Παναγιώτης Χρήστου, Ελληνική Πατρολογία, Τόμος Β΄, σελίδα 675</ref>. Ο ίδιος πολεμώντας [[Δοκητισμός|δοκητές]] και το γνωστικό κίνημα των [[Εβιωναίοι|εβιωναίων]], θεολόγησε έτσι ώστε να μη θεωρείται ο Χριστός ούτε απλός άνθρωπος, αλλά ούτε και φαινομενικός. Ο ίδιος παρότι φαίνεται ότι ασπαζόταν την αΐδια γέννηση του Πατρός και του Υιού<ref>Εκ του Νόμου και των προφητών συλλέγομεν όσα περί του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού κηρρύσονται, ένα δείξομεν τη ημετέρα αγάπη, ότι ούτως εστίν τέλειος νους, ο Λόγος του Θεού ο προ εωσφόρου γεννηθείς(Παρά Παναγιώτη Χρήστου, Ελληνική Πατρολογία, Τομος Β΄, σελίδα 664)</ref> σε άλλο σημείο της θεολογίας του φαίνεται να συγχέει τον Πατέρα με τον Υιό<ref>Μελίτωνος Σάρδεων, εις το Πάσχα 9</ref>, με αποτέλεσμα να θεωρηθεί ύποπτος για [[Μοναρχιανισμός|τροπικό μοναρχιανισμό]]. Είτε αυτό προήλθε από απολογητική διάθεση, είτε τελικά ασπαζόταν αυτές τις απόψεις, εμφαίνει ο πρώτος που δείχνει Πατροπασχιτικές τάσεις<ref>Παναγιώτης Χρήστου, Ελληνική Πατρολογία, Τόμος Β΄, σελίδα 675</ref>. Σε ότι αφορά τη χριστολογία του οι θέσεις του είναι σαφείς:
:''"Θεός γαρ ων ομού τε και άνθρωπος τέλειος ο αυτός τας δύο αυτού ουσίας επιστώσατο ήμιν, την μεν θεότητα αυτού δια των σημείων, εν τη τριετία τη μετά το βάπτισμα, την δε ανθρωπότητα αυτού εν τοις τριάκοντα χρόνοις τοις προ του βαπτίσματος, εν οις δια το ατελές το κατά σάρκα απέκρυβε τα σημεία της αυτού θεότητος, καίπερ Θεός αληθής προαιώνιος υπάχων"''<ref>Αναστασίου Σιναΐτη, Περί Σαρκώσεως του Χριστού, ΒΕΠ 4, 274</ref>.
