Παΐσιος Βελιτσκόφσκυ
Ο Άγιος Παΐσιος Βελιτσκόφσκυ (Паисий Величковский) 1722-1794, είναι από τους σημαντικότερους εκπρόσωπους του ησυχασμού και αναδιοργανωτής του ρουμανικού μοναχικού βίου[1].
Ο κατά κόσμον Πέτρος γεννήθηκε στην Πολτάβα από πατέρα ιερέα. Σε ηλικία 17 ετών εκάρη μοναχός και αργότερα ταξίδεψε στο Άγιο Όρος, όπου γνώρισε και ασκήθηκε στον ησυχασμό. Επί δεκαοκτώ χρόνια (1746-1764) μόνασε στο Άγιο Όρος στην Σκήτη του Προφήτη Ηλία[2].
Απέκτησε μεγάλη φήμη, ειδικά όταν ανέλαβε την ανακαίνιση της Σιμωνόπετρας. Το 1764 ο Παΐσιος, κατόπιν προσκλήσεως του ηγεμόνα της Μολδαβίας Γρηγορίου Γ’ Γκίκα μετέβη στο Ιάσιο. Κατά την παραμονή του στη Μολδαβία ίδρυσε το περίφημο μοναστήρι του Νεάμτς, ενώ, με τη διδασκαλία της νοεράς προσευχής και με τις μεταφράσεις πολλών πατερικών έργων μετέδωσε στους συγχρόνους του Ορθοδόξους Ρώσους και Ρουμάνους την πατερική πνευματικότητα[3]. Ανάμεσα στις μεταφράσεις, ήταν και η Φιλοκαλία των Ιερών Νηπτικών στα Παλαιοσλαβικά, κατόπιν πατρακλήσεως του Αγίου Νικοδήμου του Αγιορείτου.
Μετά το θάνατό του αναγνωρίσθηκε ως άγιος της Ρουμανικής Εκκλησίας, ενώ τιμάται επίσης ιδιαιτέρως στο Άγιο Όρος. Μάλιστα υπάρχει διένεξη μεταξύ Ρουμάνων και Ουκρανών σχετικά με την καταγωγή του.