Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων του "Χρήστης:Papyrus"

Από OrthodoxWiki
Μετάβαση σε: πλοήγηση, αναζήτηση
μ (Ψηφιακή ταξινόμηση μιας βιβλιοθήκης)
Γραμμή 147: Γραμμή 147:
 
Πέρα από το ψηφιακό ευρετήριο και την ηλεκτρονική ταξινόμηση της βιβλιοθήκης μας, η μελέτη του κάθε βιβλίου που έρχεται στην κατοχή μας είναι αναντικατάστατη. Για τον λόγο αυτό ας δούμε με ποιον τρόπο μπορούμε να αποκομίσουμε όσο το δυνατόν περισσότερα από την ανάγνωση ενός βιβλίου.
 
Πέρα από το ψηφιακό ευρετήριο και την ηλεκτρονική ταξινόμηση της βιβλιοθήκης μας, η μελέτη του κάθε βιβλίου που έρχεται στην κατοχή μας είναι αναντικατάστατη. Για τον λόγο αυτό ας δούμε με ποιον τρόπο μπορούμε να αποκομίσουμε όσο το δυνατόν περισσότερα από την ανάγνωση ενός βιβλίου.
  
* Χρειαζόμαστε λογισμικό φύλλου εργασίας ή βάσης δεδομένων (όπως π.χ. το Ms Excel).
+
===Χρήση απλής βάσης δεδομένων===
* Εναλλακτικά μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε και πάλι το ''Book Collector''.
 
* Προαιρετικά, θα μπορούσε να μας φανεί πολύ χρήσιμη μια απλή, ψηφιακή φωτογραφική μηχανή.
 
  
 +
* '''Χρειαζόμαστε λογισμικό βάσης δεδομένων ή φύλλου εργασίας (όπως π.χ. το ''Ms Excel'').'''
 +
[[Εικόνα:00 (ODIGOS) EXCEL.jpg|left|thumb|900px|''Παράδειγμα σημειώσεων σε Excel'']]<br><br><br><br><br><br><br><br><br><br><br><br>
 
Για να αποκτήσουμε γνώση της θεματολογίας ενός βιβλίου, του ύφους του, των επιχειρημάτων του και τελικά της χρησιμότητάς του, θα πρέπει να το διαβάσουμε με προσοχή. Ένας τρόπος για να μπορέσουμε να αξιοποιήσουμε τη γνώση που μας προσφέρει, είναι να διαβάσουμε έστω και μία φορά ολόκληρο το βιβλίο, εστιάζοντας σε ένα βασικό σκοπό: να κρατήσουμε λεπτομερείς σημειώσεις σε μια ηλεκτρονική βάση δεδομένων στον Η/Υ. Έτσι, αφού ξεκινήσουμε την προσεκτική μελέτη του κειμένου, των σημειώσεων, του κριτικού υπομνήματος κ.λπ., σε αυτή τη βάση δεδομένων (που μπορεί να είναι και ένα λογιστικό φύλλο), όπου θα έχουμε φτιάξει από πριν τις απαραίτητες στήλες και τους τίτλους που εμείς χρειαζόμαστε, θα γράφουμε κάθε τι που θεωρούμε σημαντικό και άξιο να σημειωθεί όπως βλέπουμε στο (πρόχειρο) παράδειγμα της εικόνας.
 
Για να αποκτήσουμε γνώση της θεματολογίας ενός βιβλίου, του ύφους του, των επιχειρημάτων του και τελικά της χρησιμότητάς του, θα πρέπει να το διαβάσουμε με προσοχή. Ένας τρόπος για να μπορέσουμε να αξιοποιήσουμε τη γνώση που μας προσφέρει, είναι να διαβάσουμε έστω και μία φορά ολόκληρο το βιβλίο, εστιάζοντας σε ένα βασικό σκοπό: να κρατήσουμε λεπτομερείς σημειώσεις σε μια ηλεκτρονική βάση δεδομένων στον Η/Υ. Έτσι, αφού ξεκινήσουμε την προσεκτική μελέτη του κειμένου, των σημειώσεων, του κριτικού υπομνήματος κ.λπ., σε αυτή τη βάση δεδομένων (που μπορεί να είναι και ένα λογιστικό φύλλο), όπου θα έχουμε φτιάξει από πριν τις απαραίτητες στήλες και τους τίτλους που εμείς χρειαζόμαστε, θα γράφουμε κάθε τι που θεωρούμε σημαντικό και άξιο να σημειωθεί όπως βλέπουμε στο (πρόχειρο) παράδειγμα της εικόνας.
[[Εικόνα:00 (ODIGOS) EXCEL.jpg|left|thumb|900px|''Παράδειγμα σημειώσεων σε Excel'']]<br><br><br><br><br><br><br><br><br><br>
+
 
 
Η ταξινόμηση και αυτά που θα γράψουμε είναι καθαρά δική μας επιλογή και εξαρτάται από τους λόγους για τους οποίους αποκτήσαμε ένα βιβλίο. Κάποιος, διαβάζοντας το ίδιο κείμενο μπορεί να ενδιαφερθεί για ήθη και έθιμα ενώ άλλος να αναζητά στρατηγική και τεχνικές πολέμου.  
 
Η ταξινόμηση και αυτά που θα γράψουμε είναι καθαρά δική μας επιλογή και εξαρτάται από τους λόγους για τους οποίους αποκτήσαμε ένα βιβλίο. Κάποιος, διαβάζοντας το ίδιο κείμενο μπορεί να ενδιαφερθεί για ήθη και έθιμα ενώ άλλος να αναζητά στρατηγική και τεχνικές πολέμου.  
  
 
Γενικά, όσο πιο λεπτομερής είναι η καταγραφή και κωδικοποίηση των πληροφοριών, τόσο πιο πολύτιμες γίνονται οι πληροφορίες μας. Η εργασία αυτή είναι κουραστική αλλά αξίζει τον κόπο να γίνει με προσοχή και λεπτομέρεια. Άλλωστε, μετά από μια τέτοια εργασία, το βιβλίο θα το αισθανόμαστε κτήμα μας περισσότερο από κάθε άλλη φορά.
 
Γενικά, όσο πιο λεπτομερής είναι η καταγραφή και κωδικοποίηση των πληροφοριών, τόσο πιο πολύτιμες γίνονται οι πληροφορίες μας. Η εργασία αυτή είναι κουραστική αλλά αξίζει τον κόπο να γίνει με προσοχή και λεπτομέρεια. Άλλωστε, μετά από μια τέτοια εργασία, το βιβλίο θα το αισθανόμαστε κτήμα μας περισσότερο από κάθε άλλη φορά.
 +
[[Εικόνα:bookcollectorwindow.jpg|right|thumb|400px|Λίστα σημειώσεων στο ''Book Collector'']]
 +
===Χρήση του Book Collector===
 +
 +
* '''Προαιρετικά, θα μπορούσε να μας φανεί πολύ χρήσιμη μια απλή, ψηφιακή φωτογραφική μηχανή.'''
 +
 +
Οι αυξημένες δυνατότητες του ''Book Collector'' που παρουσιάσαμε σε προηγούμενη παράγραφο, μας επιτρέπουν να χρησιμοποιήσουμε το πρόγραμμα ως μια λύση στο ζήτημα των Ηλεκτρονικών Σηµειώσεων οι οποίες θα περιλαμβάνουν αυτούσια παραθέματα από τη βιβλιογραφία μας, περιλήψεις, σκέψεις δικές μας, παρατηρήσεις και οτιδήποτε άλλο θεωρούμε σημαντικό. Βεβαίως ο χώρος εργασίας του ''Book Collector'' είναι προορισμένος για άλλη δουλειά, όμως εμείς μπορούμε να αξιοποιήσουμε τους πολλούς χώρους καταγραφής πληροφοριών που διαθέτει, για να δημιουργήσουμε μια βάση δεδομένων μελέτης.
 +
[[Εικόνα:douleia.jpg|left|thumb|280px|Παραθέματα & Βιβλιογραφία στο ''Book Collector'']][[Εικόνα:kaisaropapismos2.jpg|center|thumb|280px|Παραθέματα & Βιβλιογραφία στο ''Book Collector'']]
 +
Μάλιστα, μπορούμε για κάθε κείμενο που έχουμε σκοπό να συγγράψουμε να δημιουργήσουμε μία νέα βάση δεδομένων στο πρόγραμμα, αφιερωμένη στη συγκεκριμένη μελέτη και μόνο. Άλλωστε, όποτε θελήσουμε στο μέλλον, μπορούμε να κάνουμε συγχώνευση των διαφόρων βάσεων. Στις βάσεις αυτές μπορούμε να καταγράψουμε όχι μόνο σηµειώσεις, παραθέματα, σελίδες ή κεφάλαια που θα χρησιµοποιήσουμε, αλλά, και αυτό είναι σημαντικό, μπορούμε σε κάθε εγγραφή να ενσωματώσουμε κάθε είδους οπτικοακουστικού υλικού που θα μας χρειαστεί: εικόνες, σχέδια,  ηχητικά αποσπάσματα σε .mp3 ή .wav αρχεία, αλλά και σκαναρισμένα ή φωτογραφημένα παραθέματα από βιβλία [http://www.abbyy.com/finereader8/?param=55829 ή άλλες πηγές].
 +
 +
Καθώς οι τιμές των ψηφιακών φωτογραφικών μηχανών κινούνται σε αρκετά χαμηλά επίπεδα, μπορούμε, αντί να πληκτρολογήσουμε κάποια λόγια του συγγραφέα που θεωρούμε σημαντικά, να φωτογραφήσουμε το παράθεμα και κατόπιν να το "περάσουμε" στον Η/Υ μας και στο ''Book Collector''. Όπως βλέπουμε στα παραδείγματα, υπάρχει αρκετός χώρος στο πρόγραμμα για να γράψουμε κάθε είδους πληροφορίες από τις πηγές μας, αλλά και να ενσωματώσουμε εικόνες που με ένα κλικ μεγεθύνονται και διαβάζονται με ευκολία. Και βεβαίως, τα OCR προγράμματα που περιγράψαμε προηγουμένως μπορούν να μετατρέψουν τις ([http://www.abbyy.com/finereader8/?param=55830 όσο το δυνατόν καθαρές]) φωτογραφίες των παραθεμάτων σε επεξεργάσιμο κείμενο με ελάχιστα λάθη.
  
 
<font color="red">[[Χρήστης:Papyrus|<tt><big>'''P'''</big>'''apyru'''<big>'''s'''</big></tt>]]</font> 13:15, 22 Μαΐου 2008 (UTC)
 
<font color="red">[[Χρήστης:Papyrus|<tt><big>'''P'''</big>'''apyru'''<big>'''s'''</big></tt>]]</font> 13:15, 22 Μαΐου 2008 (UTC)

Αναθεώρηση της 21:08, 22 Μαΐου 2008

Οργάνωση Βιβλιοθήκης - Δημιουργία ψηφιακού ευρετηρίου

Ένας πρακτικός οδηγός για εύκολη και γρήγορη αναζήτηση στα βιβλία μας

Ο σύντομος αυτός οδηγός παρουσιάζει μια εκδοχή για την καλύτερη εκμετάλευση των δυνατοτήτων της ψηφιακής εποχής σε σχέση με την ταξινόμηση των βιβλίων μας, την οργάνωση της μελέτης και αξιοποίησης του περιεχομένου και την αναζήτηση λέξεων, ονομάτων, όρων κ.λπ. σε βιβλία που έχουμε στην κατοχή μας ή σε βιβλία που δανειζόμαστε. Το όφελος είναι μεγάλο, και δεν είναι άλλο από την ταχύτητα και την ακρίβεια της αναζήτησης.

Σκεπτικό

Σάρωση και αποθήκευση εξωφύλλων

Ακόμα και στην περίπτωση μιας μικρής προσωπικής βιβλιοθήκης που διαθέτει από 200 έως 500 βιβλία, από κάποιο σημείο και μετά η αναζήτηση των πληροφοριών γίνεται δύσκολη. Έχοντας διαβάσει το κάθε βιβλίο, τη στιγμή που αναζητούμε μια πληροφορία θυμόμαστε ότι "κάπου" την είχαμε δει, αλλά όσο ο αριθμός των βιβλίων μεγαλώνει, τόσο πιο δύσκολο είναι να θυμηθούμε το "πού ακριβώς".

Θα ήταν λοιπόν χρήσιμο να δημιουργηθεί μια γενική άποψη του περιεχομένου του κάθε βιβλίου, γρήγορα και εύκολα προσβάσιμη. Θα ονομάσω αυτή την "γενική άποψη" ως "Γνωστικό περίγραμμα" του βιβλίου.

Στην εργασία αυτή καλούμαστε να δείξουμε την υπομονή και επιμονή, να πραγματοποιήσουμε για κάθε βιβλίο περίπου 10-20 σαρώσεις με το scanner μας, ώστε να αποθηκεύσουμε στον Η/Υ μας τα καίρια στοιχεία αναζήτησης που περιέχει το κάθε βιβλίο και αποτελούνται από:

  • Το εξώφυλλο
  • Το εσώφυλλο
  • Τα "Περιεχόμενα"
  • Το "Ευρετήριο"
  • και (προαιρετικά) τη "Βιβλιογραφία"


Εύρεση του όρου "Αρειανισμός" στα περιεχόμενα και το ευρετήριο βιβλίων που ο τίτλος τους περιέχει λέξη που αρχίζει με Δογματ (...[ική]/...[ικά] κ.λπ.).

Αυτά τα λίγα αλλά απαραίτητα στοιχεία του κάθε βιβλίου, θα πρέπει να αποθηκευτούν ως εικόνες στον Η/Υ μας και μετά να περαστούν (εκτός από το εξώφυλλο) από ένα πρόγραμμα OCR, ώστε να μετατραπούν, από απλές εικόνες, σε επεξεργάσιμο κείμενο. Αυτά τα μικρά αρχεία κειμένου σε μορφή .doc ή .rtf ή .txt (για ταχύτερα αποτελέσματα), θα είναι πλέον άμεσα προσβάσιμα για αναζήτηση από τον Η/Υ μας, χρησιμοποιώντας την ήδη υπάρχουσα δυνατότητα των Windows, "Έυρεση κειμένου μέσα σε αρχείο" (Έναρξη > Αναζήτηση > Αρχεία ή Φάκελοι). Με τον τρόπο αυτό, η "Εύρεση" θα μας δώσει σε δευτερόλεπτα, σε ποιων βιβλίων τα Περιεχόμενα, ή το Ευρετήριο βρέθηκε η λέξη ή η φράση που ψάχνουμε.

Είναι κατανοητό ότι, εφόσον κατέχουμε ένα μεγάλο αριθμό βιβλίων, η δυνατότητα αυτή μας γλυτώνει από τον πολύτιμο χρόνο που θα δαπανούσαμε κατεβάζοντας βιβλία από τη βιβλιοθήκη και ξεφυλλίζοντάς τα. Η εργασία αποθήκευσης των παραπάνω στοιχείων είναι σίγουρα κουραστική, αλλά πρέπει να θυμόμαστε ότι θα γίνει μία φορά για το σύνολο των βιβλίων, ενώ από κει και πέρα, η εργασία θα γίνεται κάθε φορά, μόνο στα 1-2 καινούργια βιβλία που αγοράζουμε ή δανειζόμαστε.


Istoria.jpg
Theologia.jpg

Για να είναι πιο χρηστική η λειτουργία αυτή, είναι απαραίτητο να έχουμε φτιάξει από πριν, μία ταξινόμηση "φακέλων" στον σκληρό μας δίσκο, με υποκαταλόγους και ονόματα. Τα ονόματα των φακέλων θα αφορούν γνωστικά αντικείμενα, χρονικές περιόδους κ.λπ.

π.χ.

ΠΑΛΑΙΑ ΔΙΑΘΗΚΗ (αρχικός φάκελος)

Απόκρυφα (υποφάκελος)
Λεξικά (υποφάκελος)
Μασοριτικό (υποφάκελος-αντικείμενο 1)
Μετάφραση των Ο' (υποφάκελος-αντικείμενο 1)
Υπομνήματα (υποφάκελος)

κ.ο.κ.

Επισημαίνω ότι ο οδηγός αυτός είναι σύντομος. Απορίες για την χρήση π.χ. του σαρωτή, μπορούν να λυθούν μετά από αναζήτηση στο διαδίκτυο ή από την επιλογή "Βοήθεια" του λογισμικού ή από τον πωλητή του υλικού. Εδώ δίνεται μόνο ένα κίνητρο για αναζήτηση μεθόδων που ταιριάζουν καλύτερα στον καθένα.




Τι χρειαζόμαστε

1. Έναν σαρωτή (scanner)

2. Λογισμικό για την ψηφιοποίηση κειμένου (δηλ. για αναγνώριση χαρακτήρων ή αλλιώς OCR)

Ένα τέτοιο πρόγραμμα, μπορεί να αναγνωρίσει μέσα σε μια εικόνα, τυπωμένους χαρακτήρες όπως γράμματα, σημεία στίξης κ.λπ. και να τα μετατρέψει σε επεξεργάσιμο κείμενο, σαν να το είχαμε γράψει στον επεξεργαστή κειμένου. Η τεχνολογία αυτή, στην περίπτωσή μας, προσφέρει την εξαιρετική δυνατότητα της εύρεσης λέξεων ή φράσεων μέσα στο κείμενο που έχει περάσει από OCR. Προγράμματα που να αναγνωρίζουν χαρακτήρες υπάρχουν αρκετά. Όμως, κατά την προσωπική μου άποψη η επιλογή ειδικά για αναγνώριση μονοτονικού κειμένου είναι μόνο μία και λέγεται Finereader. Επίσης, αν και δεν υποστηρίζει αναγνώριση πολυτονικού, δίνει πολύ καλά αποτελέσματα, επιστρέφοντας βέβαια κάποια γνωστά προβλήματα. Π.χ. (πολυτ.) όταν = δταν, (πολυτ.) είναι = έ'ιναι κ.ά. Οι διορθώσεις όμως που απαιτούνται μετά την αναγνώριση ενός καλοτυπωμένου κειμένου είναι λίγες. Για την αναγνώριση πολυτονικού κειμένου υπάρχει μια λύση ελληνικής μάλιστα κατασκευής, το πρόγραμμα Αναγνώστης. Έχει πολύ καλά αποτελέσματα, όμως η τιμή του είναι αρκετά υψηλή. Προκειμένου για το Finereader, αν και η έκδοση 9.0 είναι η νεώτερη, εντούτοις αν κάποιος δεν χρειάζεται τα επιπλέον χαρακτηριστικά, θα μπορούσε να προτιμήσει την έκδοση 8.0 καθώς είναι αρκετά πιο "ελαφριά" σε απαιτήσεις πόρων του συστήματος. Η έκδοση 9.0 είναι αρκετά βελτιωμένη σε OCR από εικόνες ψηφιακής φωτογραφικής μηχανής καθώς αυτόματα αμβλύνει τα χρωματικά και άλλα προβλήματα που εμφανίζονται, ενώ έχει βελτιωμένη απόδοση σε εξαιρετικά κακοτυπωμένο κείμενο (κακές φωτοτυπίες, κακοτυπωμένα βιβλία). Βεβαίως η ταχύτητα του προγράμματος υστερεί σημαντικά. Σε όλες τις άλλες περιπτώσεις κειμένου, οι διαφορές ανάμεσα στα αποτελέσματα των εκδόσεων 8.0 και 9.0 είναι σχεδόν ανύπαρκτες ενώ η ταχύτητα της έκδοσης 8.0 είναι σημαντικά υψηλότερη. Η έκδοση 9.0 είναι επίσης βελτιωμένη και στην ανατύπωση πολύπλοκης φόρμας (π.χ. μια φόρμα τιμολογίου ή μια διαφημιστική μπροσούρα).

Δημιουργία ψηφιακού ευρετηρίου βιβλιοθήκης

Η προσωπική μου άποψη είναι ότι για να αποκτηθεί το Γνωστικό περίγραμμα ενός βιβλίου ώστε να δημιουργήσουμε ένα ψηφιακό ευρετήριο για την βιβλιοθήκη μας, χρειάζεται, από τα παρακάτω στοιχεία, να αποθηκευτούν οπωσδήποτε στον Η/Υ μας, τα 1., 2., 3., και 4.. Προαιρετικά, και το 5. το οποίο προσφέρει άλλου είδους σημαντικές υπηρεσίες:

01 (ODIGOS) EXOFILLO.jpg


1. Το Εξώφυλλο

Σκοπός: αποθήκευση ως έγχρωμη εικόνα

Σάρωση του εξωφύλλου του βιβλίου με:

  • Χρώμα 24bit
  • Ανάλυση στα 72 ή 96 ή 100 dpi το πολύ
  • Αποθήκευση ως εικόνα jpg. Το όνομα που θα δώσουμε στην εικόνα μπορεί να περιέχει και την πλήρη βιβλιογραφική του καταχώρηση: Όνομα συγγραφέα, Τίτλος, Έκδοση, Εκδότης, Τόπος, Χρόνος κ.λπ..

Ο ρόλος του εξωφύλλου είναι για σημαντικός, αφού μπορεί κατά την αναζήτησή μας, να θυμηθούμε μόνο από το εξώφυλλο, το που βρίσκεται αυτό που ψάχνουμε.


02b (ODIGOS) ESOTERIKO FYLLO 2a.jpg

2. Η εισαγωγική/ές σελίδα/ες

Σκοπός: αποθήκευση ως ασπρόμαυρη εικόνα & πέρασμα από OCR

02a (ODIGOS) ESOTERIKO FYLLO 1a.jpg

Αναφέρομαι στις σελίδες που περιέχουν τα εξής στοιχεία:

  • Έτος πρώτης έκδοσης,
  • Έτη επόμενων εκδόσεων,
  • Τον τίτλο και τον συγγραφέα,
  • Το όνομα του μεταφραστή και τον τίτλο του πρωτοτύπου (αν είναι μετάφραση),
  • Τον εκδοτικό οίκο
κ.λπ.

Οι σελίδες αυτές σαρώνονται με ρύθμιση:

  • Άσπρο-Μαύρο (αγγλ. Black & White ή B&W)
  • Ανάλυση στα 300 dpi
Κατόπιν, οι σελίδες αυτές πρέπει να "διαβαστούν" με το πρόγραμμα OCR και να αποθηκευτούν ως αρχείο .doc ή .rtf ή .txt

"Περιεχόμενα"

3. Τα Περιεχόμενα

Σκοπός: αποθήκευση ως ασπρόμαυρη εικόνα & πέρασμα από OCR

Συνήθως οι σελίδες αυτές έχουν επάνω τον τίτλο "Περιεχόμενα" και ο αριθμός τους κυμαίνεται. Συνήθως αποτελούνται από 2 έως 5 σελίδες, αλλά μπορεί να είναι και περισσότερες. Οι σελίδες αυτές συνήθως περιέχουν τους τίτλους των κεφαλαίων και των ενοτήτων και δίπλα ακριβώς, τον αριθμό της σελίδας που θα τα βρούμε.

Οι σελίδες αυτές σαρώνονται επίσης με ρύθμιση:

  • Άσπρο-Μαύρο (αγγλ. Black & White ή B&W)
  • Ανάλυση στα 300 dpi
Κατόπιν, και οι σελίδες αυτές πρέπει να "διαβαστούν" με το πρόγραμμα OCR και να αποθηκευτούν ως αρχείο .doc ή .rtf ή .txt

"Ευρετήριο"

4. Το Ευρετήριο

Σκοπός: αποθήκευση ως ασπρόμαυρη εικόνα & πέρασμα από OCR

Είναι οι σελίδες που βλέπουμε συνήθως προς το τέλος του βιβλίου και περιέχουν λίστες με σημαντικές λέξεις, ονόματα, χωρία κειμένων κ.ά. και δίπλα τον αριθμό (ή τους αριθμούς) σελίδας που τα βρίσκουμε. Σχεδόν πάντα έχουν επάνω τον τίτλο Ευρετήριο.

Ομοίως, οι σελίδες αυτές σαρώνονται με ρύθμιση:

  • Άσπρο-Μαύρο (αγγλ. Black & White ή B&W)
  • Ανάλυση στα 300 dpi
Οι σελίδες αυτές, και πάλι, θα πρέπει να "διαβαστούν" με το πρόγραμμα OCR και να αποθηκευτούν ως αρχείο .doc ή .rtf ή .txt


5. Η Βιβλιογραφία

Σκοπός: αποθήκευση ως ασπρόμαυρη εικόνα & πέρασμα από OCR

"Βιβλιογραφία"

Η βιβλιογραφία που βρίσκουμε συνήθως προς το τέλος του κάθε βιβλίου, αποτελεί ένα βοηθητικό στοιχείο που εξυπηρετεί πολλαπλούς σκοπούς:

  • Προσφέρει αναγνωστικές επιλογές για περαιτέρω διερεύνηση του θέματος του βιβλίου.
  • Δίνει κύρος και αξιοπιστία στο βιβλίο που διαβάζουμε καθώς μας κάνει γνωστές τις πηγές του, τις οποίες μπορούμε να κρίνουμε.
  • Ανάλογα με τον εκδοτικό οίκο και τον συγγραφέα, είναι δυνατόν να γίνεται και το αντίστροφο: Η αναφερόμενη βιβλιογραφία δηλ. να θεωρηθεί τουλάχιστον ενδιαφέρουσα, έως και αξιόπιστη, επειδή τη χρησιμοποίησε ο συγκεκριμένος συγγραφέας.
  • Μας δίνει την δυνατότητα μιας πρόχειρης αξιολόγησης ενός έργου ή ενός συγγραφέα. Για παράδειγμα: όταν η αναζήτησή μας για το όνομα Ostrogorsky, μέσα στη βιβλιογραφία των έργων με θέμα τη Βυζαντινή αυτοκρατορία, μας επιστρέψει ως αποτέλεσμα την παρουσία του μέσα σε αυτά σε ποσοστό 99%, τότε αυτό έχει μια σημασία για την αξία του συγγραφέα και την αναγνώριση του έργου του από την ακαδημαϊκή κοινότητα.

Όπως και παραπάνω, οι σελίδες αυτές σαρώνονται με ρύθμιση:

  • Άσπρο-Μαύρο (αγγλ. Black & White ή B&W)
  • Ανάλυση στα 300 dpi
Ξανά, οι σελίδες αυτές πρέπει να "διαβαστούν" με το πρόγραμμα OCR και να αποθηκευτούν ως αρχείο .doc ή .rtf ή .txt


Ψηφιακή ταξινόμηση μιας βιβλιοθήκης

Το περιβάλλον του προγράμματος Book Collector.

Είδαμε πιο πάνω τον τρόπο με τον οποίο μπορούμε να αποθηκεύσουμε σε Η/Υ τα πιο σημαντικά στοιχεία ενός βιβλίου ώστε να καταφέρουμε να βρίσκουμε εύκολα και γρήγορα τα αντικείμενα της αναζήτησης μας. Ασφαλώς, το σημαντικό βήμα έγινε και η ταξινόμηση όλων αυτών των πληροφοριών σε φακέλους στον σκληρό μας δίσκο πραγματοποιήθηκε.

Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι πρέπει να σταματήσουμε εκεί. Μπορούμε να προχωρήσουμε ένα βήμα πιο πέρα, δημιουργώντας το εποπτικό περιβάλλον που θα μας διευκολύνει ακόμη περισσότερο. Αν και υπάρχουν κάποια δωρεάν προγράμματα που κατά ένα τρόπο επιτυγχάνουν το σκοπό μας, εμείς θα αναφερθούμε στο καλύτερο, κατά την άποψή μας, πρόγραμμα που μπορεί να μας δώσει αποτελέσματα πολλαπλής αξίας, σε σχέση με τα ελάχιστα χρήματα του κόστους του: είναι το πρόγραμμα Book Collector (εδώ η σελίδα με τις δυνατότητές του), το καλύτερο ίσως πρόγραμμα ταξινόμησης βιβλιοθήκης το οποίο ταυτόχρονα μπορεί να αξιοποιηθεί και ως ηλεκτονικό βοήθημα μελέτης (βλ. παρακάτω). Το Book Collector, καταρχάς, υποστηρίζει ελληνικά όχι μόνο στις εκτυπώσεις αλλά και στο περιβάλλον του προγράμματος (μενού, φάκελοι, περιγραφές λειτουργιών). Απλώς, από το μενού Tools επιλέγουμε ως γλώσσα το Greek.

Το πρόγραμμα εισάγει βιβλία χειροκίνητα αλλά και με αυτόματο τρόπο (μόνο την ξενόγλωσση βιβλιογραφία). Καθώς συνδέεται μέσω διαδικτύου με ξένες βιβλιοθήκες και μεγάλα ηλεκτρονικά βιβλιοπωλεία όπως το Amazon, μπορεί, ζητώντας από εμάς να πληκτρολογήσουμε τον αριθμό ISBN του βιβλίου ή ένα μέρος από τον τίτλο, να βρει σε δευτερόλεπτα το βιβλίο και να εισάγει στο πρόγραμμα το εξώφυλλο, τον τίτλο και τους υπότιτλους, το έτος έκδοσης, το κόστος, μέχρι και μια σύνοψη του περιεχομένου. Αν λοιπόν χρησιμοποιούμε ξένη βιβλιογραφία, το πρόγραμμα προσφέρει αυτή την επιπλέον ευκολία.

Για την ελληνική βιβλιογραφία δεν υπάρχει τέτοια δυνατότητα, όμως έτσι ή αλλιώς, η αγορά του προγράμματος γίνεται με σκοπό την χειροκίνητη καταχώρηση. Οι δυνατότητες είναι πολλές: εκτός από τα βασικά στοιχεία που θα πληκτρολογήσει κάποιος (συγγραφέα, τίτλο, εκδότη, έτος έκδοσης κ.λπ.) μπορεί να εισάγει στο Book Collector την εικόνα του εξωφύλλου, το κόστος του βιβλίου, να δημιουργήσει φακέλους ταξινόμησης κατά είδος, θέμα, κατηγορία, συγγραφέα, τιμή, έτος κ.λπ., να καταγράψει σημειώσεις και εντυπώσεις, να δημιουργήσει τα περιεχόμενα, τον συγγραφέα του προλόγου, τον μεταφραστή, μπορεί να βαθμολογήσει το βιβλίο, να σημειώσει την ημερομηνία αγοράς και τον τόπο, την κατάσταση του βιβλίου, να γράψει τα στοιχεία του πρωτοτύπου αν είναι μεταφρασμένο, να αριθμήσει τόμους και τεύχη, να εισάγει ηλεκτρονικές διευθύνσεις για τον εκδοτικό οίκο ή να δημιουργήσει links προς οποιονδήποτε ιστότοπο, να εισάγει εικόνες (όπου μπορεί π.χ. να προσθέσει όλα όσα έχει σκανάρει για να δημιουργήσει το γνωστικό περίγραμμα του βιβλίου). Δύσκολα θα βρει κάποιος μια δυνατότητα που να μην την έχει το πρόγραμμα, που άλλωστε αναβαθμίζεται διαρκώς. Ακόμη κι αν αλλάξουμε ταξινόμηση στους φακέλους του σκληρού δίσκου, ή μεταφέρουμε τα δεδομένα σε άλλο σκληρό ή οπτικό δίσκο, το πρόγραμμα έχει την δυνατότητα να αναζητήσει τα περιεχόμενα του και να διορθώσει όλες τις συνδέσεις.

Στο θέμα της αναζήτησης, το Book Collector παρέχει τη δυνατότητα δημιουργίας απλών ή πολυσύνθετων φίλτρων, ώστε εύκολα και γρήγορα να βρούμε αυτό που ψάχνουμε. Επίσης, πληκτρολογώντας τη συντόμευση Ctrl+F, ανοίγει ένα παράθυρο αναζήτησης όπου γράφοντας μια φράση, λέξη ή τμήμα λέξης και πατώντας Enter, το πρόγραμμα επιστρέφει κάθε καταγραφή που περιέχει τα στοιχεία αυτά. Για παράδειγμα, γράφοντας απλώς εταλλην, το πρόγραμμα θα μας επιστρέψει εγγραφές που περιέχουν το όνομα Μεταλληνός είτε ως συγγραφέα, είτε ως μεταφραστή ή συγγραφέα προλόγου, είτε σε κάποια σημείωση που γράφουμε απλώς "βλ. και βιβλίο π. Μεταλληνού".

Εκτός όλων αυτών, το Book Collector προσφέρει κάθε είδους εκτύπωση πληροφοριών καθώς και πλήρη στατιστικά στοιχεία για τις εγγραφές που έχουμε επιλέξει ή για το σύνολο της βιβλιοθήκης μας: πόσες σελίδες αριθμούν, πόσα βιβλία του τάδε εκδοτικού οίκου υπάρχουν, πόσα του δείνα συγγραφέα, πόσα έχουν υψηλή βαθμολογία, πόσα χρειάζονται συντήρηση, πόσα κοστίζουν κάτω από 15 € κ.ο.κ..

Συμπερασματικά, θα λέγαμε ότι το Book Collector αποτελεί ιδανική επιλογή για την κατηγορία του. Πόσο μάλλον όταν μας προσφέρει με το ίδιο κόστος, μία επίσης ιδανική λύση για την ηλεκτρονική ταξινόμηση παραθεμάτων, δουλειά απαραίτητη για κάθε επιστημονική εργασία.

Παραγωγική μελέτη του βιβλίου: ανάγνωση & ηλεκτρονικές σημειώσεις

Πέρα από το ψηφιακό ευρετήριο και την ηλεκτρονική ταξινόμηση της βιβλιοθήκης μας, η μελέτη του κάθε βιβλίου που έρχεται στην κατοχή μας είναι αναντικατάστατη. Για τον λόγο αυτό ας δούμε με ποιον τρόπο μπορούμε να αποκομίσουμε όσο το δυνατόν περισσότερα από την ανάγνωση ενός βιβλίου.

Χρήση απλής βάσης δεδομένων

  • Χρειαζόμαστε λογισμικό βάσης δεδομένων ή φύλλου εργασίας (όπως π.χ. το Ms Excel).
Παράδειγμα σημειώσεων σε Excel












Για να αποκτήσουμε γνώση της θεματολογίας ενός βιβλίου, του ύφους του, των επιχειρημάτων του και τελικά της χρησιμότητάς του, θα πρέπει να το διαβάσουμε με προσοχή. Ένας τρόπος για να μπορέσουμε να αξιοποιήσουμε τη γνώση που μας προσφέρει, είναι να διαβάσουμε έστω και μία φορά ολόκληρο το βιβλίο, εστιάζοντας σε ένα βασικό σκοπό: να κρατήσουμε λεπτομερείς σημειώσεις σε μια ηλεκτρονική βάση δεδομένων στον Η/Υ. Έτσι, αφού ξεκινήσουμε την προσεκτική μελέτη του κειμένου, των σημειώσεων, του κριτικού υπομνήματος κ.λπ., σε αυτή τη βάση δεδομένων (που μπορεί να είναι και ένα λογιστικό φύλλο), όπου θα έχουμε φτιάξει από πριν τις απαραίτητες στήλες και τους τίτλους που εμείς χρειαζόμαστε, θα γράφουμε κάθε τι που θεωρούμε σημαντικό και άξιο να σημειωθεί όπως βλέπουμε στο (πρόχειρο) παράδειγμα της εικόνας.

Η ταξινόμηση και αυτά που θα γράψουμε είναι καθαρά δική μας επιλογή και εξαρτάται από τους λόγους για τους οποίους αποκτήσαμε ένα βιβλίο. Κάποιος, διαβάζοντας το ίδιο κείμενο μπορεί να ενδιαφερθεί για ήθη και έθιμα ενώ άλλος να αναζητά στρατηγική και τεχνικές πολέμου.

Γενικά, όσο πιο λεπτομερής είναι η καταγραφή και κωδικοποίηση των πληροφοριών, τόσο πιο πολύτιμες γίνονται οι πληροφορίες μας. Η εργασία αυτή είναι κουραστική αλλά αξίζει τον κόπο να γίνει με προσοχή και λεπτομέρεια. Άλλωστε, μετά από μια τέτοια εργασία, το βιβλίο θα το αισθανόμαστε κτήμα μας περισσότερο από κάθε άλλη φορά.

Λίστα σημειώσεων στο Book Collector

Χρήση του Book Collector

  • Προαιρετικά, θα μπορούσε να μας φανεί πολύ χρήσιμη μια απλή, ψηφιακή φωτογραφική μηχανή.

Οι αυξημένες δυνατότητες του Book Collector που παρουσιάσαμε σε προηγούμενη παράγραφο, μας επιτρέπουν να χρησιμοποιήσουμε το πρόγραμμα ως μια λύση στο ζήτημα των Ηλεκτρονικών Σηµειώσεων οι οποίες θα περιλαμβάνουν αυτούσια παραθέματα από τη βιβλιογραφία μας, περιλήψεις, σκέψεις δικές μας, παρατηρήσεις και οτιδήποτε άλλο θεωρούμε σημαντικό. Βεβαίως ο χώρος εργασίας του Book Collector είναι προορισμένος για άλλη δουλειά, όμως εμείς μπορούμε να αξιοποιήσουμε τους πολλούς χώρους καταγραφής πληροφοριών που διαθέτει, για να δημιουργήσουμε μια βάση δεδομένων μελέτης.

Παραθέματα & Βιβλιογραφία στο Book Collector
Παραθέματα & Βιβλιογραφία στο Book Collector

Μάλιστα, μπορούμε για κάθε κείμενο που έχουμε σκοπό να συγγράψουμε να δημιουργήσουμε μία νέα βάση δεδομένων στο πρόγραμμα, αφιερωμένη στη συγκεκριμένη μελέτη και μόνο. Άλλωστε, όποτε θελήσουμε στο μέλλον, μπορούμε να κάνουμε συγχώνευση των διαφόρων βάσεων. Στις βάσεις αυτές μπορούμε να καταγράψουμε όχι μόνο σηµειώσεις, παραθέματα, σελίδες ή κεφάλαια που θα χρησιµοποιήσουμε, αλλά, και αυτό είναι σημαντικό, μπορούμε σε κάθε εγγραφή να ενσωματώσουμε κάθε είδους οπτικοακουστικού υλικού που θα μας χρειαστεί: εικόνες, σχέδια, ηχητικά αποσπάσματα σε .mp3 ή .wav αρχεία, αλλά και σκαναρισμένα ή φωτογραφημένα παραθέματα από βιβλία ή άλλες πηγές.

Καθώς οι τιμές των ψηφιακών φωτογραφικών μηχανών κινούνται σε αρκετά χαμηλά επίπεδα, μπορούμε, αντί να πληκτρολογήσουμε κάποια λόγια του συγγραφέα που θεωρούμε σημαντικά, να φωτογραφήσουμε το παράθεμα και κατόπιν να το "περάσουμε" στον Η/Υ μας και στο Book Collector. Όπως βλέπουμε στα παραδείγματα, υπάρχει αρκετός χώρος στο πρόγραμμα για να γράψουμε κάθε είδους πληροφορίες από τις πηγές μας, αλλά και να ενσωματώσουμε εικόνες που με ένα κλικ μεγεθύνονται και διαβάζονται με ευκολία. Και βεβαίως, τα OCR προγράμματα που περιγράψαμε προηγουμένως μπορούν να μετατρέψουν τις (όσο το δυνατόν καθαρές) φωτογραφίες των παραθεμάτων σε επεξεργάσιμο κείμενο με ελάχιστα λάθη.

Papyrus 13:15, 22 Μαΐου 2008 (UTC)