Αλλαγές

Μετάβαση σε: πλοήγηση, αναζήτηση

Πεντάτευχος

179 bytes αφαιρέθηκαν, 12:38, 3 Δεκεμβρίου 2008
μ
Περιεχόμενο
Πεντάτευχος ονομάζονται τα πρώτα πέντε βιβλία της Παλαιάς Διαθήκης. Η ονομασία αυτή αποδόθηκε από τους Ο΄ παρά την Εβραϊκή [[Παλαιά Διαθήκη]], η οποία της απέδιδε την ονομασία «''Τορά''», δηλαδή Νόμος ή ''Τανάκ''. Εκτός από Πεντάτευχος, συναντάται επίσης και ως «''νόμος του Κυρίου ή του Θεού''» ή «''βίβλος του Μωϋσή''», ενώ ο όρος χρονολογικά μαρτυρείτε ως κυρίαρχος περί το 160 μ.Χ. Τα βιβλία τα οποία την αποτελούν είναι η [[Γένεσις]], η [[Έξοδος]], Το [[Δευτερονόμιο]], το [[Λευιτικό]] και οι [[Αριθμοί]], τα οποία περιλαμβάνουν την ιστορία της Θείας Αποκαλύψεως από τη δημιουργία του κόσμου ώς το θάνατο του Μωϋσή, δηλαδή λίγο πριν την είσοδο στη γη της επαγγελίας. Πρέπει να τονιστεί πως για πρακτικούς λόγους το έργο χωρίστηκε, πιθανότατα κατά τον [[4ος αιώνας π.Χ.|4ο αιώνα π.Χ.]], σε πέντε σχεδόν ισομεγέθη βιβλία και έτσι προέκυψε η «Πεντάτευχος».
 
Η βασική ιδέα που κυριαρχεί στην πεντάτευχο είναι ενέργεια του ενός και μόνου παντοδύναμου Θεού, ο οποίος παρά την πτώση της ανθρωπότητας από την αμαρτία, δεν την εγκαταλείπει, αλλά διαλέγει ένα εκλεκτό λαό, τον Ισραήλ, ως φυτώριο θείας αποκαλύψεως και ως μέσο μεταδόσεως της Θείας ευλογίας στο ανθρώπινο γένος. Ουσιαστικός στόχος του συγγραφέα είναι η σκιαγράφηση της καταγωγής λαών της ανθρωπότητας και ειδικά του λαού του ισραήλ, μέσα από τις περιπέτειες του. Οι διηγήσεις αυτές πλαισιόνονται πέρα απο την ιστορική αφήγηση με νομοθετικές διατάξεις οι οποίες ρυθμίζουν το θρησκευτικό και κοινωνικό βίο των Ισραηλιτών.
Σε οτι αφορά τη διαίρεση των βιβλίων της ''Πεντατεύχου'' είναι βέβαιο πως αυτή έγινε προ της μεταφράσεως των Ο΄, αλλά δε γνωρίζουμε πότε ακριβώς συνέβη, αν και πιθανότερη εποχή σλημερα θεωρείται ο [[4ος αιώνας π.Χ.]]. Μάλιστα η λεγόμενη κριτική σχολή συνέδεσε το βιβλίο του Ιησού του Ναυή με την ''Πεντάτευχο'', μιλώντας για εξάτευχο, κάτι που όμως σήμερα δε βρίσκει πολλούς υποστηρικτές<ref>Εισαγωγικές παραδόσεις Παλαιάς Διαθήκης, Ελένη Χριστινάκη, Εκδόσεις Συμμετρία, 2005, σελίς 46</ref>. Μιά αλλη όμως άποψη εκφράστηκε απο τον Wellhausen. Η λεγόμενη «''θεωρία των πηγών''», εκφράστηκε κατά τα τέλη του 19ου αιώνα και βρίσκει ακόμα και σήμερα υποστηρικτές. Κατ'αυτή την θεωρία η ''Πεντάτευχος'' αποτελείται από τέσσερις διαφορετικές πηγές. Τον «''Γιαχβιστη''», τον «''ελωχειμιστή''», τον «''Δευτερονομιστή''» και τον «''ιερατικό κώδικα''», οι οποίες χαρακτηρίζονται από τα γράμματα J, E, D και P αντίστοιχα. Έτσι ενώ από την αρχαιότητα ήταν αποδεκτό ότι συγγραφέας των πέντε βιβλίων υπήρξε ο [[Μωυσής]], αν και ειδικά η Γένεση φαίνεται να αποτελεί σε μεγάλο βαθμό συρραφή του υλικού που είχε ο Μωυσής στη διάθεσή του από τους προγόνους του, αποδίδονται σήμερα αρκετές αμφιβολίες για το αν όντως ήταν αυτός ο συγγραφέας. Διάφορες απόψεις διατυπώνονται πως είτε δεν συνεγράφη από τον Μωϋσή, είτε συνεγράφη εν μέρη. Όμως καμία αμφιβολία δεν εγείρεται σχετικά με το οτι η Πενταύτεχος απηχεί στη μωσαϊκή παράδοση, δηλαδή την εποχή του Μωϋσή, του νόμους και τα έθιμα αλλά, τις παραδόσεις και τη νομοθεσία της εποχής της οποίας δεσπόζουσα μορφή, οργανωτής, εμπνευστής και νομοθέτης υπήρξε ο ίδιος ο Μωϋσής.
Ενδιάμεσα, οι διηγήσεις αυτές αναφέρονται στις νομικές διατάξεις που ρυθμίζουν τον θρησκευτικό και κοινωνικό βίο των [[Ισραήλ|Ισραηλιτών]] και από εκεί προέρχεται η ονομασία «Νόμος» (εβρ. ''Τορά'') που χρησιμοποιείται από την αρχαιότητα από τους [[Ιουδαϊσμός|Ιουδαίους]].
 
Η βασική ιδέα που κυριαρχεί στην πεντάτευχο είναι ενέργεια του ενός και μόνου παντοδύναμου Θεού, ο οποίος παρά την πτώση της ανθρωπότητας από την αμαρτία, δεν την εγκαταλείπει, αλλά διαλέγει ένα εκλεκτό λαό, τον Ισραήλ, ως φυτώριο θείας αποκαλύψεως και ως μέσο μεταδόσεως της Θείας ευλογίας στο ανθρώπινο γένος. Ουσιαστικός στόχος του συγγραφέα είναι η σκιαγράφηση της καταγωγής λαών της ανθρωπότητας και ειδικά του λαού του ισραήλ, μέσα από τις περιπέτειες του. Οι διηγήσεις αυτές πλαισιόνονται πέρα απο την ιστορική αφήγηση με νομοθετικές διατάξεις οι οποίες ρυθμίζουν το θρησκευτικό και κοινωνικό βίο των Ισραηλιτών.
=== Διάγραμμα περιεχομένου ===
==Βιβλιογραφία==
* Αγουρίδης Σάββας, ''Ιστορία της Θρησκείας του Ισραήλ'', Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα 1995
* Καλαντζάκης Ε. Σταύρος, ''Εισαγωγή στην Παλαιά Διαθήκη'', Πουρναράς, Θεσσαλονίκη 2006
* Μπρατσιώτης Ι. Παναγιώτης, ''Εισαγωγή εις την Παλαιάν Διαθήκην'', Αθήνα 1993 (c1936)
* Χαστούπης Π. Αθανάσιος, ''Εισαγωγή εις την Παλαιάν Διαθήκην'', εκδ. Πανεπιστημίου Αθηνών, 1986
* David Noel Freedman, ''The Anchor Bible Dictionary'', New York: Doubleday, 1992
* Gleason Leonard Archer, ''A Survey of Old Testament Introduction'', 3η έκδ., Moody Press, 1998
* James Luther Mays et al., ''Harper's Bible Commentary'', San Francisco: Harper & Row, 1988
* John Barton and John Muddiman, ''Oxford Bible Commentary'', New York: Oxford University Press, 2001
 
* ''Nelson's complete book of Bible maps & charts'', Nashville, Tenn.: Thomas Nelson, 1993* ''The Outline Bible'', Tyndale House Publishers, 1999* ''A survey of Old Testament introduction'', Moody Press, 3rd. ed. 1998* ''The books of history'', Smith, J. E., College Press, 1995* ''The Major Prophets'', Smith, J. E., College Press, 1992 * ''The Minor Prophets'', Smith, J. E., College Press, 1992* ''The Pentateuch'' (2nd ed.), Smith, J. E., College Press, 1993 * ''The wisdom literature and Psalms'', Smith, J. E., College Press, 1996 * ''Εισαγωγή εις την Παλαιάν Διαθήκην'', Αθ. Π. Χαστούπη, Πανεπ. Αθηνών, 1986* ''Εισαγωγή στην {{Παλαιά Διαθήκη'', Στ. Καλαντζάκη, Πουρνάρας, 1999* ''Η Παλαιά Διαθήκη-Διάγραμμα Περιεχομένου'' Τόμος Α', Ι. Μούρτζιου, Πουρναράς, 1998* ''Η Παλαιά Διαθήκη-Διάγραμμα Περιεχομένου'' Τόμος Β', Ι. Μούρτζιου, Πουρναράς, 2000 }}
Το άρθρο αυτό βασίστηκε σε παρόμοιο άρθρο που παρουσιάσθηκε στην Ελληνική Βικιπαίδεια [http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A0%CE%B5%CE%BD%CF%84%CE%AC%CF%84%CE%B5%CF%85%CF%87%CE%BF%CF%82]
[[Κατηγορία:Αγία Γραφή]]
[[Κατηγορία:Παλαιά Διαθήκη]]
[[Κατηγορία:Ζωτικά Άρθρα|Π]]
[[en:Pentateuch]]
[[ro:Pentateuh]]
12.398
επεξεργασίες

Μενού πλοήγησης