Αλλαγές

Το ίδιο Παρόμοιο πρόβλημα ερμηνείας εμφανίζεται και με το ζήτημα των στις περιπτώσεις ανθρωποπαθών εκφράσεωνπου συναντάμε στην ''Παλαιά Διαθήκη'', κάποιες από τις οποίες έχουν υποστεί κριτική κατά καιρούς. Θα πρέπει επ' αυτού να σημειωθεί , ότι, η σύμφωνα με την ορθόδοξη θεολογική και ερμηνευτική πραγματικότητα, τα όποια συμπεράσματα από τη μελέτη των ιερών κειμένων δεν επιτρέπει συμπεράσματα με βάση την απλή ανάγνωση του κειμένουπροκύπτουν αυθαίρετα, αλλά μόνο με βάση την όταν η ανάγνωση τους βασιστεί στην ερμηνεία που η Εκκλησία Ορθόδοξη [[Ιερά Παράδοση]] αποδέχεται γι αυτές. Όποια εντύπωση κι αν προκαλούν εκφράσεις της Π.Δ., δεν μπορούν να ερμηνεύονται παρά υπό το ερμηνευτικό πρίσμα της Εκκλησίας' αυτά.

Έτσι, κάθε φορά που γίνεται η διαπίστωση ότι η Π.Δ. αντιλαμβάνεται το Θεό άλλοτε ως ''τιμωρό της αμαρτίας'', ''"και άλλοτε ως στοργικό και οικτίρμονα"'', όταν ο ίδιος ο Θεός παρουσιάζεται να λέει ''"διά του Ιεζεκιήλ"'' ''"εγώ ειμί Κύριος ο τύπτων"'' (7,6) και ''"εγώ'' [ειμί] ''Κύριος ο αγιάζων"'' (20,12)<ref>Καλαντζάκης Ε. Σταύρος, ''Καρδία Καινή και Πνεύμα Καινόν - Οι Θεολογικές Ιδέες του Προφήτη Ιεζεκιήλ'', Θεσσαλονίκη 1998, σελ. 64-65.</ref>, η ερμηνεία των εκφράσεων αυτών δεν μπορεί θα πρέπει να γίνεται με αυθαίρετα κριτήρια. Για παράδειγμα, στην λαμβάνεται υπόψη πως οι [[Ορθόδοξη ΕκκλησίαΠατρολογία|Πατέρες]], οι Πατέρες ουδέποτε δίδαξαν ότι ουδέποτε, οτιδήποτε το κακό δεν είναι δυνατόν μπορεί να προέρχεται από τον Θεό(όπως π.χ. ο τιμωρητικός θάνατος του αμαρτωλού)<ref>''"Το κακόν ου παρά Θεού, ουδέ εν Θεώ ούτε εξ αρχής γέγονεν, ούτε ουσία τις έστιν"'' (Μ. Αθανάσιος, ''ΡG'' 25,13Α // ''"Ου μην ουδέ παρά Θεού το κακόν την γένεσιν έχειν ευσεβές έστι λέγειν, δια το μηδέν των εναντίων παρά του εναντίου γίγνεσθαι. Ούτε γαρ ζωή θάνατον γεννά, ούτε το σκότος φωτός έστιν αρχή, ούτε νόσος υγιείας δημιουργός"'' (Μ. Βασίλειος, Ομιλία 2 εις την Εξαήμερο // ''"Η μεν αρετή εκ του Θεού εδόθη τη φύσει και αυτός έστι παντός αγαθού αρχή και αιτία"'' (Ι.Δαμασκηνός, ''PG'' 94, 973Α.</ref>.

Κατά συνέπεια, για όλες τις παρόμοιες εκφράσεις ερμηνεύονται υπ' αυτό το πρίσμα και ισχύουν τα εξής: ''"πίσω από ανθρωποπαθείς, εικονικές, μεταφορικές, παραβολικές ή αινιγματικές λέξεις, φράσεις ή διηγήσεις...συμβολικές ονομασίες προσώπων ή ζωικών οργανισμών...κ.ά."'' οι Πατέρες ερμηνεύουν ''"διά μέσου του γράμματος"'' το ''"υποκείμενο πράγμα"''<ref>Παναγόπουλος Ιωάννης, ''Εισαγωγή στην Καινή Διαθήκη'', Ακρίτας, Αθήνα 1994, σελ. 446.</ref>. Και έχει ιδιαίτερη σημασία ότι, όσοι ερμηνευτές ''"επιμένουν πεισματικά στην κατά γράμμα ερμηνεία ακόμα και εικονικών, παραβολικών...ή άνθρωποπαθών διηγήσεων της Γραφής...στιγματίζονται συλλήβδην από τους ορθοδόξους Πατέρες ως «σαρκικοί» ή «ιουδαίζοντες τη γνώμη»"''<ref>Παναγόπουλος, ''Εισαγωγή...'', ό.π., σελ. 446-447.</ref>. Όπως σημειώνει με έμφαση ο [[Αθανάσιος Αλεξανδρείας|Μέγας Αθανάσιος]]: :''"Το γράμμα αποκτείνει, το δε Πνεύμα ζωοποιεί. Πολλά γαρ των θείων Γραφών εάν κατά το γράμμα νοήσωμεν, εις αθέσμους βλασφημίας περιπεσούμεθα."''<ref>Μ. Αθανασίου, ''Τεμάχια εκ των εις το κατά Ματθαίον'', '''''PG''''' 27,1384B.</ref>. Έτσι, η ορθή ερμηνευτική μέθοδος θα πρέπει να βρίσκεται σε οργανική σύνδεση [[Αγία Γραφή|Αγίας Γραφής]] και [[Χριστός|Ιησού Χριστού]] και ''"από τα παραπάνω βγαίνει το συμπέρασμα ότι όλες οι εκφράσεις και οι εικόνες της Αγίας Γραφής...περί Θεού φοβερού και τιμωρού είναι σωστές, όχι επειδή όντως ο Θεός οργίζεται και τιμωρεί, αλλά γιατί ο ένοχος και αμαρτωλός άνθρωπος βλέπει το Θεό ως τιμωρό. Βλ. Γρηγορίου Νύσσης, Εις την επιγραφήν των Ψαλμών, PG 44, 557D"''<ref>Ματσούκας Α. Νίκος, ''Ιστορία της Βυζαντινής Φιλοσοφίας'', Βάνιας, Θεσσαλονίκη 1994, σελ. 271, υποσημ. #4.</ref>.