Νικόλαος (ο Μυστικός) Κωνσταντινουπόλεως

Ο Νικόλαος Α' ο Μυστικός (852-925) είναι Άγιος της Ορθοδόξου Εκκλησίας και διετέλεσε Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως. Γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη το έτος 852 και καταγόταν από αριστοκρατική οικογένεια της Κάτω Ιταλίας. Μαθήτευσε δίπλα στον Φώτιο, του οποίου ήταν και συγγενής, ενώ ήταν συμμαθητής με τον αυτοκράτορα Λέοντα το Σοφό, που διετέλεσε και προσωπικός σύμβουλός του. Το 901 έγινε Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως, αλλά το 907 εξαναγκάστηκε σε παραίτηση αφού αρνήθηκε να αναγνωρίσει τον τέταρτο γάμο τού Λέοντα με την ερωμένη τού Ζωή Καρβονωψίνα, φθάνοντας στο σημείο να τον αφορίσει και καθαιρώντας, τον ιερέα Θωμά πού είχε τελέσει το μυστήριο.

Μετά την παραίτηση του περιορίσθηκε στη Μονή τών Γαλακρηνών. Ο Αυτοκράτορας όμως πριν το θάνατό του συμφιλιώθηκε με το Νικόλαο τον οποίο και επανέφερε στον πατριαρχικό θρόνο το 912. Μετά τον θάνατο τού διαδόχου του Λέοντα, Αλεξάνδρου, διορίστηκε επίτροπος, μαζί με άλλους τέσσερις, του ανήλικου Αυτοκράτορα Κωνσταντίνου Ζ΄ του Πορφυρογέννητου. Απεβίωσε στις 11 Μαΐου 925. Η Ορθόδοξη Εκκλησία τον ανακήρυξε Άγιο και τιμά τη μνήμη του στις 16 Μαΐου.

Σημαντικότερα ἀπὸ τὰ ἔργα του ἀποτελοῦσι αἱ περίφημοι Ἐπιστολαί, αἱ ὁποῖαι ἔχουν ἐκδοθεῖ ἀπὸ τὸν J. Ρ. Migne, ἀπὸ τὸν J. Darrouzes κ.ἄ. Ἐν ταῖς ἐπιστολαῖς αὐταῖς ἀναδεικνύεται ἡ προσωπικότης καὶ ἡ παιδεία τοῦ μεγάλου αὐτοῦ πατριάρχου.

Βιβλιογραφία

• Οικουμενικό Πατριαρχείο
• Πατήρ Γεώργιος Σελλής, «Άγιος Πέτρος Επίσκοπος Άργους Σημειοφόρος και Θαυματουργός», Έκδοσις Καθεδρικού Ιερού Ναού Αγίου Πέτρου, Άργος 2008.
• Βιβλιοθήκη Ιστορικών Αργειακών Μελετών