Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων του "Μεγάλη εβδομάδα"

Από OrthodoxWiki
Μετάβαση σε: πλοήγηση, αναζήτηση
μ (Υποσημειώσεις)
Γραμμή 1: Γραμμή 1:
'''Μεγάλη εβδομάδα''' ή ''Αγία εβδομάδα'' ή ''εβδομάδα των Αγίων Παθών'' (από τα Πάθη του Σωτήρα [[Ιησούς Χριστός|Χριστού]] που εορτάζονται κατά τις ημέρες αυτές), από τους πρώτους χριστιανικούς αιώνες<ref>"Μεγάλη εβδομάς", ''Θρησκευτική και Ηθική Εγκυκλοπαίδεια'' (Θ.Η.Ε.), τόμ. 08, εκδ. Μαρτίνος Αθ., Αθήνα 1966, στ. 867.</ref> ονομάστηκε η εβδομάδα πριν το [[Πάσχα]] επειδή, σύμφωνα με τον [[Ιωάννης ο Χρυσόστομος|Ιωάννη τον Χρυσόστομο]] ''"μεγάλα τινά και απόρρητα τυγχάνει τα υπάρξαντα ημίν εν αυτή αγαθά...Διά τούτο τοίνυν μεγάλην την εβδομάδα καλούμεν, επειδή τοσούτον πλήθος δωρεών ημίν εν αυτή κεχάρισται ο Δεσπότης"''<ref>Ιωάννη Χρυσοστόμου, ''Ομιλία λ' εις την Γένεσιν'', PG 53,273-274.</ref>.
+
'''Μεγάλη εβδομάδα''' ή ''Αγία εβδομάδα'' ή ''εβδομάδα των Αγίων Παθών'' (από τα Πάθη του Σωτήρα [[Ιησούς Χριστός|Χριστού]] που εορτάζονται κατά τις ημέρες αυτές), από τους πρώτους χριστιανικούς αιώνες<ref>"Μεγάλη εβδομάς", ''Θρησκευτική και Ηθική Εγκυκλοπαίδεια'' (Θ.Η.Ε.), τόμ. 08, εκδ. Μαρτίνος Αθ., Αθήνα 1966, στ. 867.</ref> ονομάστηκε η εβδομάδα πριν το [[Πάσχα]] επειδή, σύμφωνα με τον [[Ιωάννης ο Χρυσόστομος|Ιωάννη τον Χρυσόστομο]] μεγάλα, απόρρητα και σωτήρια γεγονότα συνέβησαν κατά τη διάρκειά της, δηλαδή τα [[Άγια Πάθη]], η [[Σταυρός|Σταύρωση]] και η εκ νεκρών [[Ανάσταση]] του Σωτήρος ημών [[Χριστός|Ιησού Χριστού]]<ref>Γεωργιάδης Βαρθολομαίος (Αρχιεπισκ. Κορινθίας), ''Επιτομή Λειτουργικής'', εκδ. 4η, εκδ. Βασ. Ρηγόπουλου,  1995 (c1909), σελ. 76.</ref>:
 +
 
 +
:''"μεγάλα τινά και απόρρητα τυγχάνει τα υπάρξαντα ημίν εν αυτή αγαθά...Διά τούτο τοίνυν μεγάλην την εβδομάδα καλούμεν, επειδή τοσούτον πλήθος δωρεών ημίν εν αυτή κεχάρισται ο Δεσπότης"''<ref>Ιωάννη Χρυσοστόμου, ''Ομιλία λ' εις την Γένεσιν'', PG 53,273-274.</ref>.
  
 
Η ''Μεγάλη εβδομάδα'' που ξεκινά από την ''"Κυριακή των Βαΐων"'' και τελειώνει το ''"Μεγάλο Σάββατο"'' είναι μετά το τέλος της [[Μεγάλη τεσσαρακοστή|Μεγάλης τεσσαρακοστής]], δηλ. της νηστείας των σαράντα ημερών που προηγείται του [[Πάσχα]]. Στην Ορθόδοξη [[Λειτουργική]] οι μέρες της ''Μεγάλης Εβδομάδας'' αφιερώθηκαν είτε σε γεγονότα που είχαν συμβεί πριν, κατά και μετά το πάθος, είτε στη διδασκαλία του Χριστού που αναπτύσσεται τότε.
 
Η ''Μεγάλη εβδομάδα'' που ξεκινά από την ''"Κυριακή των Βαΐων"'' και τελειώνει το ''"Μεγάλο Σάββατο"'' είναι μετά το τέλος της [[Μεγάλη τεσσαρακοστή|Μεγάλης τεσσαρακοστής]], δηλ. της νηστείας των σαράντα ημερών που προηγείται του [[Πάσχα]]. Στην Ορθόδοξη [[Λειτουργική]] οι μέρες της ''Μεγάλης Εβδομάδας'' αφιερώθηκαν είτε σε γεγονότα που είχαν συμβεί πριν, κατά και μετά το πάθος, είτε στη διδασκαλία του Χριστού που αναπτύσσεται τότε.
  
==Κυριακή των Βαΐων==
+
===Κυριακή των Βαΐων===
 
Είναι η Κυριακή προ του [[Πάσχα]], και ονομάζεται έτσι επειδή συνδέεται με την ανάμνηση της θριαμβευτικής εισόδου του Ιησού Χριστού στα [[Ιεροσόλυμα]], κατά την οποία ο λαός τον υποδέχθηκε με επευφημίες και με ''"βαΐα των φοινίκων"''<ref>''Ιω. 12, 12-18''. ''Ματθ. 21, 1-11''. ''Μάρκ. 11, 1-11''. ''Λουκ. 19, 28-40''.</ref>.
 
Είναι η Κυριακή προ του [[Πάσχα]], και ονομάζεται έτσι επειδή συνδέεται με την ανάμνηση της θριαμβευτικής εισόδου του Ιησού Χριστού στα [[Ιεροσόλυμα]], κατά την οποία ο λαός τον υποδέχθηκε με επευφημίες και με ''"βαΐα των φοινίκων"''<ref>''Ιω. 12, 12-18''. ''Ματθ. 21, 1-11''. ''Μάρκ. 11, 1-11''. ''Λουκ. 19, 28-40''.</ref>.
  
==Μεγάλη Δευτέρα==
+
===Μεγάλη Δευτέρα===
Η ''Μ. Δευτέρα'' είναι αφιερωμένη στον τύπο του Χριστού, στον [[Ιωσήφ]] τον Πάγκαλο<ref>''Γεν. 30,22-25''.</ref>, γιο του Ιακώβ, και στην παραβολή της ξηραμένης συκιάς<ref>''Ματθ. 21,18'' κ.ε..</ref>.
+
Την ημέρα αυτή εορτάζουμε τη μνήμη του [[Ιωσήφ ο Πάγκαλος|Πάγκαλου Ιωσήφ]]<ref>Τα σχετικά μ' αυτόν διηγείται η [[Παλαιά Διαθήκη]] στα: ''Γεν. 30,22'' κ.ε., ''Έξοδ. 13,19'', ''Ιησ. Ναυή 24,32''.</ref> και το γεγονός της ''"ξηρανθείσης συκής"'' από τον Κύριο<ref>''Ματθ. 21,19''.</ref> η οποία αποτελεί το σύμβολο κάθε ανθρώπου που δεν έχει καρπούς αρετής, και του λαού που δεν φάνηκε άξιος της κλήσης του και σκοπό έχει την αφύπνιση των συνειδήσεων<ref>"Μεγάλη Δευτέρα", ''ΘΗΕ'', τόμ. 8 (1966), στ. 866.</ref>.
 +
 
 +
Ο ''Ιωσήφ'' αποτελεί για την Εκκλησία, τύπο του [[Χριστός|Χριστού]] επειδή και ο Κύριος φθονήθηκε, πωλήθηκε για χρήματα, κλείστηκε σε σκοτεινό λάκκο, τον τάφο, κατόπιν βασίλευσε επί της Αιγύπτου, δηλ. επί της αμαρτίας, νικώντας την κατά κράτος, και όπως έσωσε ο ''Ιωσήφ'' την Αίγυπτο από την πείνα, έτσι ο [[Χριστός]] τρέφει τους ανθρώπους με τον ουράνιο άρτο (Συναξάρι ''Μ. Δευτέρας'')<ref>"Μεγάλη Δευτέρα", ''ΘΗΕ'', ό.π.</ref>.
  
==Μεγάλη Τρίτη==
+
===Μεγάλη Τρίτη===
Η ''Μ. Τρίτη'' είναι αφιερωμένη στην παραβολή των δέκα παρθένων<ref>''Ματθ. 25,1-13''.</ref>.
+
Η ημέρα αυτή είναι αφιερωμένη στην ευαγγελική παραβολή των δέκα παρθένων<ref>''Ματθ. 25,1-13''.</ref> προτρέποντας τους πιστούς να βρίσκονται σε συνεχή φροντίδα και επαγρύπνηση. Ο [[Όρθρος]] της ''Μ. Τρίτης'', όπως και της ''Μ. Δευτέρας'' και της ''Μ. Τετάρτης'', λέγεται και ''ακολουθία του Νυμφίου'', επειδή κατ' αυτόν ψάλλονται οι σχετικοί με τις παραβολές των ''δέκα παρθένων'' και του ''βασιλικού γάμου'' ύμνοι<ref>''Ματθ. 25,1-13, 22,1-14''.</ref>: ''"Ιδού o Νυμφίος έρχεται..."'' και ''"Τον νυμφώνα σου βλέπω..."''. Νυμφίος της Εκκλησίας είναι ο [[Χριστός]], ο οποίος θα έλθει και πάλι μετά δόξης για να κρίνη τον κόσμο<ref>"Μεγάλη Τρίτη", ''ΘΗΕ'', τόμ. 8 (1966), στ. 871.</ref>.
  
==Μεγάλη Τετάρτη==
+
===Μεγάλη Τετάρτη===
 
Η ''Μ. Τετάρτη'' είναι αφιερωμένη στην άλειψη του Κυρίου με μύρο από την πόρνη<ref>''Λουκ. 7,36-48''.</ref>. Το απόγευμα της ημέρας αυτής τελείται η ακολουθία του  [[Ευχέλαιο|Ευχελαίου]].
 
Η ''Μ. Τετάρτη'' είναι αφιερωμένη στην άλειψη του Κυρίου με μύρο από την πόρνη<ref>''Λουκ. 7,36-48''.</ref>. Το απόγευμα της ημέρας αυτής τελείται η ακολουθία του  [[Ευχέλαιο|Ευχελαίου]].
  
==Μεγάλη Πέμπτη==
+
===Μεγάλη Πέμπτη===
 
Η ''Μ. Πέμπτη'' είναι αφιερωμένη στον [[Μυστικός Δείπνος|Μυστικό Δείπνο]]<ref>''Μάρκ. 14,17-25''.</ref>.
 
Η ''Μ. Πέμπτη'' είναι αφιερωμένη στον [[Μυστικός Δείπνος|Μυστικό Δείπνο]]<ref>''Μάρκ. 14,17-25''.</ref>.
  
==Μεγάλη Παρασκευή==
+
===Μεγάλη Παρασκευή===
 
Η ''Μ. Παρασκευή'' είναι αφιερωμένη στο Σταυρικό Πάθος του Ιησού Χριστού. Σύμφωνα με το [[Συναξάρι]] της ημέρας:
 
Η ''Μ. Παρασκευή'' είναι αφιερωμένη στο Σταυρικό Πάθος του Ιησού Χριστού. Σύμφωνα με το [[Συναξάρι]] της ημέρας:
  
 
:''"Τη αγία και μεγάλη Παρασκευή τα άγια και σωτήρια φρικτά Πάθη του Κυρίου και Θεού και Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού επιτελούμεν, τους εμπτυσμούς, τα ραπίσματα, τα κολαφίσματα, τας ύβρεις, τους γέλωτας, την πορφυράν χλαίναν, τον κάλαμον, τον σπόγγον, το όξος, τους ήλους, την λόγχην και προ πάντων τον Σταυρόν και τον θάνατον α δι' ημάς εκών κατεδέξατο. Έτι δε την του ευγνώμονος ληστού, του συσταυρωθέντος αυτώ σωτήριω εν τω σταυρό ομολογίαν."''
 
:''"Τη αγία και μεγάλη Παρασκευή τα άγια και σωτήρια φρικτά Πάθη του Κυρίου και Θεού και Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού επιτελούμεν, τους εμπτυσμούς, τα ραπίσματα, τα κολαφίσματα, τας ύβρεις, τους γέλωτας, την πορφυράν χλαίναν, τον κάλαμον, τον σπόγγον, το όξος, τους ήλους, την λόγχην και προ πάντων τον Σταυρόν και τον θάνατον α δι' ημάς εκών κατεδέξατο. Έτι δε την του ευγνώμονος ληστού, του συσταυρωθέντος αυτώ σωτήριω εν τω σταυρό ομολογίαν."''
  
==Μεγάλο Σάββατο==
+
===Μεγάλο Σάββατο===
 
Το ''Μ. Σάββατο'' είναι αφιερωμένο στην Ταφή και την Κάθοδο του Χριστού στον Άδη<ref>''Α' Πέτρ. 3,19. 4,6''.</ref>.
 
Το ''Μ. Σάββατο'' είναι αφιερωμένο στην Ταφή και την Κάθοδο του Χριστού στον Άδη<ref>''Α' Πέτρ. 3,19. 4,6''.</ref>.
  
 
==Υποσημειώσεις==
 
==Υποσημειώσεις==
<div style="font-size: 85%"><references/></div>
+
<div style="font-size:85%; -moz-column-count:2; column-count:2;"><references /></div>
 +
 
 +
==Βιβλιογραφία==
 +
*Παπαδόπουλος Αντώνιος, ''Αγιολογία'', τόμ. Ι - Θέματα γενικά, ειδικά και εορτολογίου, Πουρναράς, Θεσσαλονίκη 1996, σελ. 84-85.
 +
*Άρθρα για τη Μεγάλη Εβδομάδα: ''Θρησκευτική και Ηθική Εγκυκλοπαίδεια'' (ΘΗΕ), τόμ. 8, εκδ. Μαρτίνος Αθ., Αθήνα 1966, στ. 864-871.
 +
 
  
 
[[Κατηγορία:Εορταί]]
 
[[Κατηγορία:Εορταί]]

Αναθεώρηση της 21:18, 6 Μαρτίου 2009

Μεγάλη εβδομάδα ή Αγία εβδομάδα ή εβδομάδα των Αγίων Παθών (από τα Πάθη του Σωτήρα Χριστού που εορτάζονται κατά τις ημέρες αυτές), από τους πρώτους χριστιανικούς αιώνες[1] ονομάστηκε η εβδομάδα πριν το Πάσχα επειδή, σύμφωνα με τον Ιωάννη τον Χρυσόστομο μεγάλα, απόρρητα και σωτήρια γεγονότα συνέβησαν κατά τη διάρκειά της, δηλαδή τα Άγια Πάθη, η Σταύρωση και η εκ νεκρών Ανάσταση του Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού[2]:

"μεγάλα τινά και απόρρητα τυγχάνει τα υπάρξαντα ημίν εν αυτή αγαθά...Διά τούτο τοίνυν μεγάλην την εβδομάδα καλούμεν, επειδή τοσούτον πλήθος δωρεών ημίν εν αυτή κεχάρισται ο Δεσπότης"[3].

Η Μεγάλη εβδομάδα που ξεκινά από την "Κυριακή των Βαΐων" και τελειώνει το "Μεγάλο Σάββατο" είναι μετά το τέλος της Μεγάλης τεσσαρακοστής, δηλ. της νηστείας των σαράντα ημερών που προηγείται του Πάσχα. Στην Ορθόδοξη Λειτουργική οι μέρες της Μεγάλης Εβδομάδας αφιερώθηκαν είτε σε γεγονότα που είχαν συμβεί πριν, κατά και μετά το πάθος, είτε στη διδασκαλία του Χριστού που αναπτύσσεται τότε.

Κυριακή των Βαΐων

Είναι η Κυριακή προ του Πάσχα, και ονομάζεται έτσι επειδή συνδέεται με την ανάμνηση της θριαμβευτικής εισόδου του Ιησού Χριστού στα Ιεροσόλυμα, κατά την οποία ο λαός τον υποδέχθηκε με επευφημίες και με "βαΐα των φοινίκων"[4].

Μεγάλη Δευτέρα

Την ημέρα αυτή εορτάζουμε τη μνήμη του Πάγκαλου Ιωσήφ[5] και το γεγονός της "ξηρανθείσης συκής" από τον Κύριο[6] η οποία αποτελεί το σύμβολο κάθε ανθρώπου που δεν έχει καρπούς αρετής, και του λαού που δεν φάνηκε άξιος της κλήσης του και σκοπό έχει την αφύπνιση των συνειδήσεων[7].

Ο Ιωσήφ αποτελεί για την Εκκλησία, τύπο του Χριστού επειδή και ο Κύριος φθονήθηκε, πωλήθηκε για χρήματα, κλείστηκε σε σκοτεινό λάκκο, τον τάφο, κατόπιν βασίλευσε επί της Αιγύπτου, δηλ. επί της αμαρτίας, νικώντας την κατά κράτος, και όπως έσωσε ο Ιωσήφ την Αίγυπτο από την πείνα, έτσι ο Χριστός τρέφει τους ανθρώπους με τον ουράνιο άρτο (Συναξάρι Μ. Δευτέρας)[8].

Μεγάλη Τρίτη

Η ημέρα αυτή είναι αφιερωμένη στην ευαγγελική παραβολή των δέκα παρθένων[9] προτρέποντας τους πιστούς να βρίσκονται σε συνεχή φροντίδα και επαγρύπνηση. Ο Όρθρος της Μ. Τρίτης, όπως και της Μ. Δευτέρας και της Μ. Τετάρτης, λέγεται και ακολουθία του Νυμφίου, επειδή κατ' αυτόν ψάλλονται οι σχετικοί με τις παραβολές των δέκα παρθένων και του βασιλικού γάμου ύμνοι[10]: "Ιδού o Νυμφίος έρχεται..." και "Τον νυμφώνα σου βλέπω...". Νυμφίος της Εκκλησίας είναι ο Χριστός, ο οποίος θα έλθει και πάλι μετά δόξης για να κρίνη τον κόσμο[11].

Μεγάλη Τετάρτη

Η Μ. Τετάρτη είναι αφιερωμένη στην άλειψη του Κυρίου με μύρο από την πόρνη[12]. Το απόγευμα της ημέρας αυτής τελείται η ακολουθία του Ευχελαίου.

Μεγάλη Πέμπτη

Η Μ. Πέμπτη είναι αφιερωμένη στον Μυστικό Δείπνο[13].

Μεγάλη Παρασκευή

Η Μ. Παρασκευή είναι αφιερωμένη στο Σταυρικό Πάθος του Ιησού Χριστού. Σύμφωνα με το Συναξάρι της ημέρας:

"Τη αγία και μεγάλη Παρασκευή τα άγια και σωτήρια φρικτά Πάθη του Κυρίου και Θεού και Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού επιτελούμεν, τους εμπτυσμούς, τα ραπίσματα, τα κολαφίσματα, τας ύβρεις, τους γέλωτας, την πορφυράν χλαίναν, τον κάλαμον, τον σπόγγον, το όξος, τους ήλους, την λόγχην και προ πάντων τον Σταυρόν και τον θάνατον α δι' ημάς εκών κατεδέξατο. Έτι δε την του ευγνώμονος ληστού, του συσταυρωθέντος αυτώ σωτήριω εν τω σταυρό ομολογίαν."

Μεγάλο Σάββατο

Το Μ. Σάββατο είναι αφιερωμένο στην Ταφή και την Κάθοδο του Χριστού στον Άδη[14].

Υποσημειώσεις

  1. "Μεγάλη εβδομάς", Θρησκευτική και Ηθική Εγκυκλοπαίδεια (Θ.Η.Ε.), τόμ. 08, εκδ. Μαρτίνος Αθ., Αθήνα 1966, στ. 867.
  2. Γεωργιάδης Βαρθολομαίος (Αρχιεπισκ. Κορινθίας), Επιτομή Λειτουργικής, εκδ. 4η, εκδ. Βασ. Ρηγόπουλου, 1995 (c1909), σελ. 76.
  3. Ιωάννη Χρυσοστόμου, Ομιλία λ' εις την Γένεσιν, PG 53,273-274.
  4. Ιω. 12, 12-18. Ματθ. 21, 1-11. Μάρκ. 11, 1-11. Λουκ. 19, 28-40.
  5. Τα σχετικά μ' αυτόν διηγείται η Παλαιά Διαθήκη στα: Γεν. 30,22 κ.ε., Έξοδ. 13,19, Ιησ. Ναυή 24,32.
  6. Ματθ. 21,19.
  7. "Μεγάλη Δευτέρα", ΘΗΕ, τόμ. 8 (1966), στ. 866.
  8. "Μεγάλη Δευτέρα", ΘΗΕ, ό.π.
  9. Ματθ. 25,1-13.
  10. Ματθ. 25,1-13, 22,1-14.
  11. "Μεγάλη Τρίτη", ΘΗΕ, τόμ. 8 (1966), στ. 871.
  12. Λουκ. 7,36-48.
  13. Μάρκ. 14,17-25.
  14. Α' Πέτρ. 3,19. 4,6.

Βιβλιογραφία

  • Παπαδόπουλος Αντώνιος, Αγιολογία, τόμ. Ι - Θέματα γενικά, ειδικά και εορτολογίου, Πουρναράς, Θεσσαλονίκη 1996, σελ. 84-85.
  • Άρθρα για τη Μεγάλη Εβδομάδα: Θρησκευτική και Ηθική Εγκυκλοπαίδεια (ΘΗΕ), τόμ. 8, εκδ. Μαρτίνος Αθ., Αθήνα 1966, στ. 864-871.