Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων του "Κοσμάς ο Αιτωλός"
(Νέα σελίδα: ==Καταγωγή και μόρφωση== Το κατά κόσμον όνομα του ''Κοσμά του Αιτωλού'' ήταν ''Κώνστας''. Ποιο ήταν επ...) |
(→Καταγωγή και μόρφωση) |
||
Γραμμή 1: | Γραμμή 1: | ||
==Καταγωγή και μόρφωση== | ==Καταγωγή και μόρφωση== | ||
− | Το κατά κόσμον όνομα του ''Κοσμά του Αιτωλού'' ήταν ''Κώνστας'' | + | Το κατά κόσμον όνομα του ''Κοσμά του Αιτωλού'' ήταν ''Κώνστας'', ενώ σχετικά με το επώνυμό του και πότε γεννήθηκε δεν είναι με ακρίβεια γνωστό. Για τον τόπο γεννήσεώς του υπάρχει διχογνωμία, μεταξύ των χωριών ''Μέγα Δένδρο''<ref>Νικοδήμου Αγιορείτου, Νέον Μαρτυρολόγιον, Αστήρ, Αθήνα 1961, σελίς 201</ref> και ''Ταξιάρχης''<ref>Σ. Παπακυριακού, Συμβολή εις τον βίον του Κοσμά του Αιτωλού, Αθήνα 1965, σελίς 15</ref><ref>Φάνη Μιχαλόπουλου, Κοσμάς ο Αιτωλός, Αθήνα 1940, σελίς 29</ref>, τα οποία βρίσκονται κοντά στο ''Θέρμο'' στην περιοχή της ''Αιτωλίας''. Από τις μαρτυρίες αυτές μάλλον πιο αξιόπιστη πρέπει να θεωρηθεί η πρώτη, αφού ο [[Νικόδημος ο Αγιορείτης]] και πιο σύγχρονος του ''Κοσμά του Αιτωλού'' είναι και αυτήκοος μάρτυρας κατά δήλωσή του<ref>Ιωάννη Μενούνου, Κοσμά του Αιτωλού Διδαχές και Βιογραφία, Ακρίτας, Αθήνα 2007, σελίς 230</ref>. Ως πιθανότερη ημερομηνία γέννησης δεχόμαστε το έτος 1714, από έμμεση μαρτυρία του ''Αγίου Νικοδήμου'', αφού αναφέρει πως εκοιμήθη σε ηλικία 65 ετών<ref>Νικοδήμου Αγιορείτου, Νέον Μαρτυρολόγιον, Αστήρ, Αθήνα 1961, σελίς 202</ref>, χωρίς να απορρίπτονται και οι απόψεις των ''Σ. Παπακυριακού''<ref>Σ. Παπακυριακού, Συμβολή εις τον βίον του Κοσμά του Αιτωλού, Αθήνα 1965, σελίς 16-17</ref> και ''Κ.Σ. Κώνστα''<ref>Ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός, Αθήνα 1973, σελίς 37</ref>, που αναφέρουν ως πιθανά έτη το 1700 και 1707 αντίστοιχα. |
− | Στοιχειώδη μόρφωση άρχισε να λαμβάνει από παιδική ηλικία δίπλα στον ιεροδιάκονο ''Γεράσιμο Λούτσικα''<ref>Κ. Σάθα, Νεοελληνική Φιλολογία, Βιογραφίαι των εν τοις γράμμασι διαλλαμψάντων Ελλήνων 1453-1821, Αθήνα 1868, σελίς 487</ref>, ενώ περίπου σε ηλικία 20 ετών άρχισε να διδάσκεται τα "γραμματικά" από τον ιεροδιάκονο ''Ανανία''<ref>Νικοδήμου Αγιορείτου, Νέον Μαρτυρολόγιον, Αστήρ, Αθήνα 1961, σελίς 201</ref>, εργαζόμενος ταυτοχρόνως ως υποδιδάσκαλος<ref>Σ. Παπακυριακού, Συμβολή εις τον βίον του Κοσμά του Αιτωλού, Αθήνα 1965, σελίς 21</ref>. Μερικά έτη αργότερα εντάχθηκε στην [[Αθωνιάδα σχολή]], την εποχή της μεγάλη άνθισης της σχολής υπό | + | Στοιχειώδη μόρφωση άρχισε να λαμβάνει από παιδική ηλικία δίπλα στον ιεροδιάκονο ''Γεράσιμο Λούτσικα''<ref>Κ. Σάθα, Νεοελληνική Φιλολογία, Βιογραφίαι των εν τοις γράμμασι διαλλαμψάντων Ελλήνων 1453-1821, Αθήνα 1868, σελίς 487</ref>, ενώ περίπου σε ηλικία 20 ετών άρχισε να διδάσκεται τα "γραμματικά" από τον ιεροδιάκονο ''Ανανία''<ref>Νικοδήμου Αγιορείτου, Νέον Μαρτυρολόγιον, Αστήρ, Αθήνα 1961, σελίς 201</ref>, εργαζόμενος ταυτοχρόνως ως υποδιδάσκαλος<ref>Σ. Παπακυριακού, Συμβολή εις τον βίον του Κοσμά του Αιτωλού, Αθήνα 1965, σελίς 21</ref>. Μερικά έτη αργότερα εντάχθηκε στην [[Αθωνιάδα σχολή]], την εποχή της μεγάλη άνθισης της σχολής υπό τη διεύθυνση του [[Ευγένιος Βούλγαρης|Ευγενίου Βούλγαρη]]<ref>Νικοδήμου Αγιορείτου, Νέον Μαρτυρολόγιον, Αστήρ, Αθήνα 1961, σελίς 201</ref>. Εν συνεχεία θα εισέλθει στο [[Άγιο Όρος]] και συγκεκριμένα στη ''Μονή Φιλοθέου'', όπου θα παραμείνει για 17 έτη. Ο Άγιος μετά βεβαιότητος τη δεκαετία 1750-1760 παρέμεινε στη μονή, αλλά σύμφωνα με τη δική του μαρτυρία, έκλαιε 17 έτη για τις αμαρτίες του<ref>Χρονικό Περραιβού, Σύντομος Βιογραφία του αοιδίμου Ρήγα Φερραίου του Θετταλού, Αθήνα 1860, σελίς 50.</ref>. Για τα επιπρόσθετα επτά έτη καμία ασφαλής πληροφορία δεν υπάρχει, παρά την αναφορά του Απ. Βακαλόπουλου, ότι ο Άγιος βρισκόταν από 1767 στο Άγιο Όρος<ref>Απ. Βακαλόπουλος, Ιστορία του Νέου Ελληνισμού, τόμος Δ΄, σελίδα 431</ref>,καθώς κάτι τέτοιο δεν το στηρίζει σε πρωτογενείς πηγές. Στο [[Άγιο Όρος]] μάλιστα μας πληροφορεί ο ίδιος ο Κοσμάς, πως διδάχθηκε μεγάλο μέρος της μόρφωσής του αφού εκεί εδιδάχθηκε ''"πολλών λογιών γράμματα,εβραϊκά, τουρκικά, φραγκικά και από όλα τα έθνη"'' ενώ για τη γενικότερη μόρφωσή του μας αναφέρει πως ''"έφθειρα την ζωήν μου εις την σπουδήν σαράντα-πενήντα χρόνους, εγώ εδιάβασα και περί ιερέων και περί ασεβών και περί αθέων και περί αιρετικών, τα βάθη της σοφίας ερεύνησα"''<ref>Χειρόγραφο 29, Φιλοσοφικής Θεσσαλονίκης, σελίς 262</ref>. Έτσι η μόρφωση που τελικά απέκτησε ήταν πολυποίκιλη, αφού και μέσα από το έργο του διακρίνονται ακόμα και φιλοσοφικές επιρροές, παρμένες από το ''Σωκράτη'' και τον ''Όμηρο'', καθώς και επιστημονικές απόψεις των προσωκρατικών φιλοσόφων. Η βάση όμως της μορφώσεως του αναμφιβόλως υπήρξε η εξαιρετική γνώση τόσο της [[Παλαιά Διαθήκη|Παλαιάς]], όσο και της [[Καινή Διαθήκη|Καινής Διαθήκης]]. |
== Το ποιμαντικό του έργο== | == Το ποιμαντικό του έργο== |
Αναθεώρηση της 11:59, 5 Σεπτεμβρίου 2008
Καταγωγή και μόρφωση
Το κατά κόσμον όνομα του Κοσμά του Αιτωλού ήταν Κώνστας, ενώ σχετικά με το επώνυμό του και πότε γεννήθηκε δεν είναι με ακρίβεια γνωστό. Για τον τόπο γεννήσεώς του υπάρχει διχογνωμία, μεταξύ των χωριών Μέγα Δένδρο[1] και Ταξιάρχης[2][3], τα οποία βρίσκονται κοντά στο Θέρμο στην περιοχή της Αιτωλίας. Από τις μαρτυρίες αυτές μάλλον πιο αξιόπιστη πρέπει να θεωρηθεί η πρώτη, αφού ο Νικόδημος ο Αγιορείτης και πιο σύγχρονος του Κοσμά του Αιτωλού είναι και αυτήκοος μάρτυρας κατά δήλωσή του[4]. Ως πιθανότερη ημερομηνία γέννησης δεχόμαστε το έτος 1714, από έμμεση μαρτυρία του Αγίου Νικοδήμου, αφού αναφέρει πως εκοιμήθη σε ηλικία 65 ετών[5], χωρίς να απορρίπτονται και οι απόψεις των Σ. Παπακυριακού[6] και Κ.Σ. Κώνστα[7], που αναφέρουν ως πιθανά έτη το 1700 και 1707 αντίστοιχα.
Στοιχειώδη μόρφωση άρχισε να λαμβάνει από παιδική ηλικία δίπλα στον ιεροδιάκονο Γεράσιμο Λούτσικα[8], ενώ περίπου σε ηλικία 20 ετών άρχισε να διδάσκεται τα "γραμματικά" από τον ιεροδιάκονο Ανανία[9], εργαζόμενος ταυτοχρόνως ως υποδιδάσκαλος[10]. Μερικά έτη αργότερα εντάχθηκε στην Αθωνιάδα σχολή, την εποχή της μεγάλη άνθισης της σχολής υπό τη διεύθυνση του Ευγενίου Βούλγαρη[11]. Εν συνεχεία θα εισέλθει στο Άγιο Όρος και συγκεκριμένα στη Μονή Φιλοθέου, όπου θα παραμείνει για 17 έτη. Ο Άγιος μετά βεβαιότητος τη δεκαετία 1750-1760 παρέμεινε στη μονή, αλλά σύμφωνα με τη δική του μαρτυρία, έκλαιε 17 έτη για τις αμαρτίες του[12]. Για τα επιπρόσθετα επτά έτη καμία ασφαλής πληροφορία δεν υπάρχει, παρά την αναφορά του Απ. Βακαλόπουλου, ότι ο Άγιος βρισκόταν από 1767 στο Άγιο Όρος[13],καθώς κάτι τέτοιο δεν το στηρίζει σε πρωτογενείς πηγές. Στο Άγιο Όρος μάλιστα μας πληροφορεί ο ίδιος ο Κοσμάς, πως διδάχθηκε μεγάλο μέρος της μόρφωσής του αφού εκεί εδιδάχθηκε "πολλών λογιών γράμματα,εβραϊκά, τουρκικά, φραγκικά και από όλα τα έθνη" ενώ για τη γενικότερη μόρφωσή του μας αναφέρει πως "έφθειρα την ζωήν μου εις την σπουδήν σαράντα-πενήντα χρόνους, εγώ εδιάβασα και περί ιερέων και περί ασεβών και περί αθέων και περί αιρετικών, τα βάθη της σοφίας ερεύνησα"[14]. Έτσι η μόρφωση που τελικά απέκτησε ήταν πολυποίκιλη, αφού και μέσα από το έργο του διακρίνονται ακόμα και φιλοσοφικές επιρροές, παρμένες από το Σωκράτη και τον Όμηρο, καθώς και επιστημονικές απόψεις των προσωκρατικών φιλοσόφων. Η βάση όμως της μορφώσεως του αναμφιβόλως υπήρξε η εξαιρετική γνώση τόσο της Παλαιάς, όσο και της Καινής Διαθήκης.
Το ποιμαντικό του έργο
Υποσημειώσεις
- ↑ Νικοδήμου Αγιορείτου, Νέον Μαρτυρολόγιον, Αστήρ, Αθήνα 1961, σελίς 201
- ↑ Σ. Παπακυριακού, Συμβολή εις τον βίον του Κοσμά του Αιτωλού, Αθήνα 1965, σελίς 15
- ↑ Φάνη Μιχαλόπουλου, Κοσμάς ο Αιτωλός, Αθήνα 1940, σελίς 29
- ↑ Ιωάννη Μενούνου, Κοσμά του Αιτωλού Διδαχές και Βιογραφία, Ακρίτας, Αθήνα 2007, σελίς 230
- ↑ Νικοδήμου Αγιορείτου, Νέον Μαρτυρολόγιον, Αστήρ, Αθήνα 1961, σελίς 202
- ↑ Σ. Παπακυριακού, Συμβολή εις τον βίον του Κοσμά του Αιτωλού, Αθήνα 1965, σελίς 16-17
- ↑ Ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός, Αθήνα 1973, σελίς 37
- ↑ Κ. Σάθα, Νεοελληνική Φιλολογία, Βιογραφίαι των εν τοις γράμμασι διαλλαμψάντων Ελλήνων 1453-1821, Αθήνα 1868, σελίς 487
- ↑ Νικοδήμου Αγιορείτου, Νέον Μαρτυρολόγιον, Αστήρ, Αθήνα 1961, σελίς 201
- ↑ Σ. Παπακυριακού, Συμβολή εις τον βίον του Κοσμά του Αιτωλού, Αθήνα 1965, σελίς 21
- ↑ Νικοδήμου Αγιορείτου, Νέον Μαρτυρολόγιον, Αστήρ, Αθήνα 1961, σελίς 201
- ↑ Χρονικό Περραιβού, Σύντομος Βιογραφία του αοιδίμου Ρήγα Φερραίου του Θετταλού, Αθήνα 1860, σελίς 50.
- ↑ Απ. Βακαλόπουλος, Ιστορία του Νέου Ελληνισμού, τόμος Δ΄, σελίδα 431
- ↑ Χειρόγραφο 29, Φιλοσοφικής Θεσσαλονίκης, σελίς 262
Πηγές
- Ιωάννη Μενούνου, «Κοσμά του Αιτωλού Διδαχές και Βιογραφία», Εκδόσεις Ακρίτας, Αθήνα 2007.
Κατηγορίες > OrthodoxWiki > Κατηγορίες > Άνθρωποι > Άγιοι
Κατηγορίες > OrthodoxWiki > Κατηγορίες > Άνθρωποι > Μοναχοί
Κατηγορίες > OrthodoxWiki > Κατηγορίες > Άνθρωποι > Νεομάρτυρες
Κατηγορίες > OrthodoxWiki > Κατηγορίες > Αιώνας θανάτου προσωπικοτήτων > 18ος αιώνας
Κατηγορίες > OrthodoxWiki > Κατηγορίες > Ιστορία > Τουρκοκρατία
OrthodoxWiki > Κατηγορίες > OrthodoxWiki > Ζωτικά Άρθρα