Κοδράτος

Από OrthodoxWiki
Αναθεώρηση ως προς 23:43, 20 Σεπτεμβρίου 2012 από τον Inistea (Συζήτηση | Συνεισφορά) (ro)
(διαφορά) ← Παλαιότερη αναθεώρηση | Τελευταία αναθεώρηση (διαφορά) | Νεότερη αναθεώρηση → (διαφορά)
Μετάβαση σε: πλοήγηση, αναζήτηση

Ο Κοδράτος ή Απόστολος Κοδράτος, αποτελεί Άγιο της Ορθοδόξου Εκκλησίας και τον πρώτο γνωστό απολογητή της χριστιανικής γραμματείας, που πιθανώς διετέλεσε επίσκοπος της εκκλησίας των Αθηνών, μαθητής των αποστόλων ακόμα και προφήτης. Προερχόταν από τη Μικρά Ασία και έζησε κατά το 2ο αιώνα, δρώντας στην Αθήνα, χωρίς να είναι γνωστό πότε γεννήθηκε και πέθανε. Οι πληροφορίες γενικά γύρω από το πρόσωπό του είναι συγκεχυμένες και παρουσιάζονται μεγάλες δυσκολίες στο να προσδιοριστεί με ακρίβεια η ιστορική φυσιογνωμία του Απολογητού αυτού, με αποτέλεσμα οι πατρολόγοι μέχρι και σήμερα να βρίσκονται σε αδυναμία συμφωνίας μεταξύ τους για τη διατύπωση οριστικής γνώμης[1].

Το πρόβλημα στην περίπτωση του Κοδράτου, έγκειται σε δύο παράγοντες. Αφενός το σύγγραμμά του έχει χαθεί, αφετέρου οι μεταγενέστεροι εκκλησιαστικοί ιστορικοί, είτε επιτείνουν το πρόβλημα με συγκεχυμένες και διαφορετικές πληροφορίες, είτε αναφέρονται μεμονωμένα στην περίπτωση του Απολογητή. Έτσι ο Ευσέβιος ταυτίζει τον απολογητή με τον μαθητή των αποστόλων και τον προφήτη που αναφέρεται στη Μικρά Ασία[2], ο Διονύσιος Κορίνθου αναφέρει με το όνομα αυτό μόνο τον Επίσκοπο, διάδοχο του Πουπλίου[3], αλλά η επιστολή δε διασώζεται με αποτέλεσμα να μη γνωρίζουμε άλλες πιθανές αναφορές στο πρόσωπό του[4], αντιθέτως με τον Ιερώνυμο που ταυτίζει τον Απολογητή με τον Επίσκοπο[5]. Η σύγχυση αυτή μάλιστα επιτείνεται αν λάβουμε υπόψιν μας και τα μηνολόγια, όπως του Βασιλείου, το οποίο ταυτίζει τον Απολογητή με το μαθητή των αποστόλων, αλλά τον διαχωρίζει από τον Επίσκοπο.

Η απολογία του Κοδράτου δε διασώζεται μέχρι σήμερα. Είναι γνωστό όμως ότι περίπου το 125 ο ίδιος παρέδωσε απολογία τον Αυτοκράτορα Αδριανό όταν αυτός επισκέφτηκε την πόλη. Η απολογία αυτή φαίνεται να ήταν αρκετά πειστική με αποτέλεσμα ο Αδριανός να γράψει προς τον Ανθύπατο της Ασίας Μινούκιο Φουνδανό να μη διώκεται κανείς άνευ εγκλήματος και κατηγορίας. Κάτι που λογικά έπραξε και την περιοχή της Ελλάδος[6], αν και από μερικούς η άποψη αυτή του Ευσεβίου θεωρείται εσφαλμένη[7]. Η απολογία αυτή μάλιστα χαρακτηρίζεται από τον Ευσέβιο λαμπρή και πως στόχο είχε την υπεράσπιση της "της καθημάς θεοσεβείας" και την ανατροπή της κατηγορίας περί αθεΐας. Το έργο αυτό σωζόταν μέχρι και τον 6ο αιώνα όπως μας πληροφορεί ο Φώτιος[8] και χρησιμοποιήθηκε από τον Ευσέβιο Θεσσαλονίκης κατά των Αφθαρτοδοκητών, αλλά ύστερον δεν έχουμε καμία σχετική αναφορά. Στο μοναδικό διασωθέν τεμάχιο της επιστολής (υπό του Ευσεβίου[9]), γίνεται αναφορά στην εγκυρότητα των θαυμάτων του Κυρίου[10], ενυπάρχει μαρτυρία του ιδίου περί επιβιώσεως μερικών ανδρών αναστηθέντων υπό του Ιησού Χριστού μέχρι και των ημερών του[11], ενώ δε γίνεται καμία αναφορά στην Ελληνική φιλοσοφία, αφού μάλλον περιείχε "κυρίως επχειρήματα ηθικοθρησκετικού χαρακτήρα και πλούσια στοιχεία της αποστολικής παράδοσης[12]".

Ο Κοδράτος τελικά αποτέλεσε αφετηρία ώστε και άλλοι χριστιανοί να ασχοληθούν αυτό το είδος γραμματείας, απολογούμενοι και απευθυνόμενοι προς το μη χριστιανικό περιβάλλον[13]. Κάτι τέτοιο όμως προϋπέθετε συγγραφείς γνώστες των φιλοσοφικοθρησκευτικών ρευμάτων, μία γνώση που γίνεται έκδηλη από εδώ και στο εξής στους Απολογητές. Η μνήμη του εορτάζεται από την Εκκλησία στις 21 Σεπτεμβρίου.

Υποσημειώσεις

  1. Παναγιώτης Χρήστου, Ελληνική Πατρολογία, Τόμος Β΄, σελίς 532
  2. Ευσεβίου Εκκλησιαστική Ιστορία 3, 37, 1. 5, 17, 2
  3. Παρ Ευσεβίω, Εκκλησιαστική Ιστορία 4, 23, 3
  4. Παναγιώτης Χρήστου, Ελληνική Πατρολογία, Τόμος Β΄, σελίς 531
  5. De viris illustribus 19, Epistula 78 et Magnum
  6. Παναγιώτης Χρήστου, Ελληνική Πατρολογία, Τόμος Β΄, σελίς 532
  7. Catholic Encyclopedia, Article Quadratus
  8. Μυριοβίβλος 162
  9. Ευσεβίου Εκκλησιαστική Ιστορία Δ3, 1-2
  10. Στυλιανός Παπαδόπουλος, Πατρολογία, Τόμος Α΄, σελίς 183
  11. Παναγιώτης Χρήστου, Ελληνική Πατρολογία, Τόμος Β΄, σελίς 533
  12. Νικόλαος Τζιράκης, «Απολογητές», σελίς 35
  13. Στυλιανός Παπαδόπουλος, Πατρολογία, Τόμος Α΄, σελίς 183

Βιβλιογραφία

  • Παναγιώτης Χρήστου, «Ελληνική Πατρολογία», Τόμος Β΄, Εκδόσεις Κυρομάνος, Θεσσαλονίκη 2005.
  • Στυλιανός Παπαδόπουλος, «Πατρολογία», Τόμος Α΄, Έκδοση Ιδιωτική, Αθήνα 2000.
  • Catholic Encyclopedia, Article "Quadratus"
  • Νικόλαος Τζιράκης, «Απολογητές», Εκδόσεις Αρμός, Αθήνα 2003.