Κοδράτος

Από OrthodoxWiki
Μετάβαση σε: πλοήγηση, αναζήτηση

Ο Κοδράτος, αποτελεί Άγιο της Ορθοδόξου Εκκλησίας και τον πρώτο γνωστό απολογητή της χριστιανικής γραμματείας, που πιθανώς διετέλεσε επίσκοπος της εκκλησίας των Αθηνών, μαθητής των αποστόλων ή και προφήτης, που προερχόταν από τη Μικρά Ασία και έδρασε στην Αθήνα. Έζησε κατά το 2ο αιώνα, αλλά δεν είναι γνωστό το πότε γεννήθηκε και πότε πέθανε. Οι πληροφορίες γενικά γύρω από το πρόσωπό του είναι συγκεχυμένες και παρουσιάζονται μεγάλες δυσκολίες στο να προσδιοριστεί με ακρίβεια η ιστορική φυσιογνωμία του Απολογητού αυτού, με αποτέλεσμα οι πατρολόγοι μέχρι και σήμερα να βρίσκονται σε αδυναμία συμφωνίας μεταξύ τους για τη διατύπωση οριστικής γνώμης[1].

Το πρόβλημα στην περίπτωση του Κοδράτου, έγκειται σε δύο παράγοντες. Αφενός το σύγραμμά του έχει χαθεί, αφετέρου οι μεταγενέστεροι εκκλησιατικοί ιστορικοί, είτε επιτείνουν το πρόβλημα με συγκεχυμένες και διαφορετικές πληροφορίες, είτε αναφέρονται μεμονομένα στην περίπτωση του Απολογητή. Έτσι ο Ευσέβιος ταυτίζει τον απολογητή με τον μαθητή των αποστόλων και τον προφήτη που αναφέρεται στη Μικρά Ασία[2], ο Διονύσιος Κορίνθου τον ταυτίζει μόνο με τον Επίσκοπο, διάδοχο του Πουπλίου[3], αλλά η επιστολή δε διασώζεται με αποτέλεσμα να μη γνωρίζουμε άλλες πιθανές αναφορές στο πρόσωπό του[4], αντιθέτως με τον Ιερώνυμο που ταυτίζει τον Απολογητή με τον Επίσκοπο[5]. Η σύγχυση αυτή μάλιστα επιτείνεται αν λάβουμε υπόψην μας και τα μηνολόγια, όπως του Μεγάλου Βασιλείου, το οποίο ταυτίζει τον Απολογητή με το μαθητή των αποστόλων, αλλά τον διαχωρίζει από τον Επίσκοπο.

Η απολογία του Κοδράτου δε διασώζεται μέχρι σήμερα. Είναι γνωστό όμως οτι περίπου το 125 ο ίδιος παρέδωσε απολογία τον Αυτοκράτορα Αδριανό όταν αυτός επισκέφτηκε την πόλη. Μάλιστα η απολογία του φαίνεται να ήταν αρκετά πειστική με αποτέλεσμα ο Αδριανός να γράψει προς τον Ανθύπατο της Ασίας Μικούκιο Φουνδανό να μη διώκεται κανείς άνευ εγκλήματος και κατηγορίας, κάτι που λογικά έπραξε και την περιοχή της Ελλάδος[6]. Η απολογία αυτή μάλιστα χαρακτηρίζεται από τον Ευσέβιο λαμπρή και πως στόχο είχε την υπεράσπιση της "της καθημάς θεοσεβείας" και την ανατροπή της κατηγορίας περί αθεΐας. Το έργο αυτό σοζώταν μέχρι και τον 6ο αιώνα όπως μας πληροφορεί ο Φώτιος[7] και χρησιμοποιήθηκε από τον Ευσέβιο Θεσσαλονίκης κατά των Αφθαρτοδοκητών, αλλά ύστερον δεν έχουμε καμία σχερική αναφορά. Στο μοναδικο διασωθεν τεμμάχιο της επιστολής, διασωθέν υπό του Ευσεβίου[8], ενυπάρχει μαρτυρία του Κοδράτου περί επιβιώσεως μερικών ανδρών αναστηθέντων υπό του Ιησού Χριστού μέχρι και των ημερών του[9] και στην εγκυρότητα των θαυμάτων του[10].

Ο Κοδράτος τελικά αποτέλεσε αφετηρία ώστε και άλλοι χριστιανοί να αρχίσουν αυτό το είδος γραμματείας, απολογούμενοι και απευθυνόμενοι προς το μη χριστιανικό περιβάλλον[11]. Κάτι τέτοιο όμως προϋπέθετε συγγραφείς γνώστες των φιλοσοφικοθρησκευτικών ρευμάτων, μία γνώση που γίνεται έκδηλη από εδώ καιστο εξής στους Απολογητές. Η μνήμη του εορτάζεται από την Εκκλησία στις 21 Σεπτεμβρίου.

Υποσημειώσεις

  1. Παναγιώτης Χρήστου, Ελληνική Πατρολογία, Τόμος Β΄, σελίς 532
  2. Ευσεβίου Εκκλησιαστική Ιστορία 3, 37, 1. 5, 17, 2
  3. Παρ Ευσεβίω, Εκκλησιαστική Ιστορία 4, 23, 3
  4. Παναγιώτης Χρήστου, Ελληνική Πατρολογία, Τόμος Β΄, σελίς 531
  5. De viris illustribus 19, Epistula 78 et Magnum
  6. Παναγιώτης Χρήστου, Ελληνική Πατρολογία, Τόμος Β΄, σελίς 532
  7. Μυριοβίβλος 162
  8. Ευσεβίου Εκκλησιαστική Ιστορία Δ3, 1-2
  9. Παναγιώτης Χρήστου, Ελληνική Πατρολογία, Τόμος Β΄, σελίς 533
  10. Στυλιανός Παπαδόπουλος, Πατρολογία, Τόμος Α΄, σελίς 183
  11. Στυλιανός Παπαδόπουλος, Πατρολογία, Τόμος Α΄, σελίς 183

Βιβλιογραφία

  • Παναγιώτης Χρήστου, «Ελληνική Πατρολογία», Τόμος Β΄, Εκδόσεις Κυρομάνος, Θεσσαλονίκη 2005.
  • Στυλιανός Παπαδόπουλος, «Πατρολογία», Τόμος Α΄, Έκδοση Ιδιωτική, Αθήνα 2000.