Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων του "Κανόνας της Καινής Διαθήκης"

Από OrthodoxWiki
Μετάβαση σε: πλοήγηση, αναζήτηση
μ (Πίνακας των διαμορφωθέντων Κανόνων της Καινής Διαθήκης)
(Ανακατεύθυνση στο Βιβλικός κανόνας)
 
(Μία ενδιάμεση αναθεώρηση από τον ίδιο χρήστη δεν εμφανίζεται)
Γραμμή 1: Γραμμή 1:
Ως '''Κανόνας της Καινής Διαθήκης''' χαρακτηρίζεται η προσπάθεια σύνταξης ενός κανόνα αυθεντικών βιβλίων της αποστολικής παράδοσης που κατά καιρούς πραγματοποίησε η εκκλησία, με σκοπό να αναδειχθούν ως αυθεντικό θεμέλιο της αληθινής πίστης. Κύριος σκοπός όμως της εκκλησίας με τη δημιουργία κανόνων βιβλίων ήταν «''να περιφρουρήσει τον αριθμό των κανονικών βιβλίων της Αγίας Γραφής μόνο για λόγους άμυνας κατά των αντιπάλων της, και όχι γιατι η θεολογία της στηριζόταν σε συγκεκριμένα κείμενα''»<ref>Νίκος Ματσούκας, «''Ορθοδοξία και Αίρεση''», Εκδόσεις Πουρναρά, θεσσαλονίκη 1992, σελίς 41</ref>.
+
#REDIRECT [[Βιβλικός κανόνας]]
 
 
==Ετυμολογία==
 
 
 
Η λέξη κανών στην αποστολική εποχή σημαινε "Καλάμι", γι'αυτό το λόγο και πόλη Κανά σήμαινε καλαμών. Η ονομασία στον κανόνα δόθηκε εξ αφορμής οτι το καλάμι στην αρχαιότητα χρησιμοποιείτο για το μέτρημα ή χάραξη ευθειών. Έν συνεχεία κανών ονομάστηκε κάθε αντικείμενο, το οποίο χρησιμοποιείτο για μέτρημα. Έτσι η μεταφορική έννοιά του,  πέρασε στην Εκκλησιαστική ορολογία με σκοπό να δείξει πως ο κανών είναι το μέτρο, το πρέπον, η ευθεία της αληθείας.
 
 
 
==Τα αίτια της δημιουργίας==
 
 
 
Οι λόγοι που οδήγησαν της εκκλησία να προβεί σε μια τέτοια κίνηση είναι εμφανείς στα λόγια του Ειρηναίου στην εποχή του είχαν αμφανιστεί «''αμύθητον πλήθος αποκρύφων και νόθων γραφών'''»<ref>Ειρηναίος Κατά Αιρέσεων 1,20,1</ref>. Απο την άλλη μεριά όσοι δε νόθευαν τις Γραφές, τις παρερμήνευαν συστηματικά. Στη προσπάθεια να αποκρουστούν αυτές οι δύο τάσεις αλλά και λόγω του οτι πολλά έργα και προφορικές παραδόσεις που είχαν διασωθεί, έστρεφαν προς άλλη κατεύθυνση το ποίμνιο με αποτέλεσμα να θεωρείται πως χάνεται το σωτήριο μήνυμα των Ευαγγελίων, οδηγήθηκε η εκκλησία στη δημιουργία ενός κανόνος αλήθειας (''regula veritaris'') ως πυρήνας της αληθινης πίστης (''fundamentum fidei'').
 
 
 
===Η διαμόρφωσή του===
 
 
 
Οι κανόνες βέβαια για να οργανωθούν φαίνεται ότι έθεταν κάποια κριτήρια, όπως α) να είναι αποδεδειγμένα αποστολικά κείμενα, β) το περιεχόμενό των βιβλίων να μην αντιτίθεται στις αποστολικές διαδοχές και γ) να χρησιμοποιούνται στην τακτική λατρεία από μεγάλο μέρος των κατά τόπους εκκλησιών.
 
 
 
Τρεις σύνοδοι ασχολήθηκαν με το ζήτημα του Κανόνα της Καινής Διαθήκης, της Λαοδίκειας, της Ρώμης και Γ΄ Καρθαγένης, ενώ η πρώτη γνωστή αναφορά του πλήρη κανόνα της Καινής Διαθήκης εμφανίζεται σε μια επιστολή του [[Αθανάσιος Αλεξανδρείας|Αγίου Αθανασίου]] προς τις τοπικές εκκλησίες προς τα τέλη του [[4ος αιώνας|4ου αιώνα]]. Η καταγραφή και η συνεπής αναπαραγωγή των αποδεκτών χριστιανικών συγγραμμάτων δεν ήταν εύκολη υπόθεση. Ο πρώτος γνωστός μεγάλος κανόνας ήταν ο [[Μουρατόρειος κανόνας]] που συντάχθηκε κατά το τέλος του [[2ος αιώνας|2ου αιώνα]] και περιείχε όλα τα κανονικά και μη κανονικά βιβλία. Κανόνες που καταγράφονται από τον Ειρηναίο και τον [[Τερτυλλιανός|Τερτυλλιανό]], ενώ ο δεύτερος κάνει διάκριση μεταξύ κανονικών και νόθων (''De pudicita'' 10). Ο [[Ευσέβιος Καισαρείας]] στο ''Βίο του [[Μέγας Κωνσταντίνος|Μεγάλου Κωνσταντίνου]]''<ref>4,34, 36-37</ref> αναφέρει τον γενικώς αναγνωριζόμενο κανόνα της Καινής Διαθήκης
 
 
 
==Πίνακας των διαμορφωθέντων Κανόνων της Καινής Διαθήκης==
 
 
 
 
 
 
 
{|border="2" cellpadding="4" cellspacing="0" style="margin: 1em 1em 1em 0; background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;"
 
|-
 
!
 
![[Μαρκίων]] (μέσα 2ου αι. μ.Χ.)
 
![[Ειρηναίος]] (τέλη 2ου αι. μ.Χ.)
 
![[Μουρατοριανός Κανόνας]]<br>(τέλη 2ου αι. μ.Χ.)
 
![[Τερτυλλιανός]] (150-220 μ.Χ.)
 
!'''Αρχαία Συριακή μετάφραση'''<br>(''Old Syriac'')<br>2ος αι. μ.Χ.
 
![[Ωριγένης]] (185-254 μ.Χ.)
 
![[Ιππόλυτος]] (200-225 μ.Χ.)
 
![[Ευσέβιος ο Καισαρείας]] (325-340 μ.Χ.)
 
![[Σιναϊτικός κώδικας]] (4ος αι. μ.Χ.)
 
![[Μέγας Αθανάσιος|Μ. Αθανάσιος]] (367 μ.Χ.)
 
|-
 
|style="background:aqua"|'''1. Κατά Ματθαίον'''
 
|align="center" style="background:red; color:white"|'''Εκτός'''
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|-
 
|style="background:aqua"|'''2. Κατά Μάρκον'''
 
|align="center" style="background:red; color:white"|'''Εκτός'''
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|-
 
|style="background:aqua"|'''3. Κατά Λουκάν'''
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|-
 
|style="background:aqua"|'''4. Κατά Ιωάννην'''
 
|align="center" style="background:red; color:white"|'''Εκτός'''
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|-
 
|style="background:aqua"|'''5. Πράξεις'''
 
|align="center" style="background:red; color:white"|'''Εκτός'''
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|-
 
|style="background:aqua"|'''6. Προς Ρωμαίους'''
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|-
 
|style="background:aqua"|'''7. Προς Κορινθίους Α''''
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|-
 
|style="background:aqua"|'''8. Προς Κορινθίους Β''''
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|-
 
|style="background:aqua"|'''9. Προς Γαλάτας'''
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|-
 
|style="background:aqua"|'''10. Προς Εφεσίους'''
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|-
 
|style="background:aqua"|'''11. Προς Φιλιππησίους'''
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|-
 
|style="background:aqua"|'''12. Προς Κολοσσαείς'''
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|-
 
|style="background:aqua"|'''13. Προς Θεσσαλονικείς Α΄'''
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|-
 
|style="background:aqua"|'''14. Προς Θεσσαλονικείς Β΄'''
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|-
 
|style="background:aqua"|'''15. Προς Τιμόθεον Α΄'''
 
|align="center" style="background:red; color:white"|'''Εκτός'''
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|-
 
|style="background:aqua"|'''16. Προς Τιμόθεον Β΄'''
 
|align="center" style="background:red; color:white"|'''Εκτός'''
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|-
 
|style="background:aqua"|'''17. Προς Τίτον'''
 
|align="center" style="background:red; color:white"|'''Εκτός'''
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|-
 
|style="background:aqua"|'''18. Προς Φιλήμονα'''
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center" style="background:red; color:white"|'''Εκτός'''
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|-
 
|style="background:aqua"|'''19. Προς Εβραίους'''
 
|align="center" style="background:red; color:white"|'''Εκτός'''
 
|align="center" style="background:red; color:white"|'''Εκτός'''
 
|align="center" style="background:red; color:white"|'''Εκτός'''
 
|align="center" style="background:red; color:white"|'''Εκτός'''
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center" style="background:orange; color:white"|'''Αμφισβητ.'''
 
|align="center" style="background:red; color:white"|'''Εκτός'''
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|-
 
|style="background:aqua"|'''20. Ιακώβου'''
 
|align="center" style="background:red; color:white"|'''Εκτός'''
 
|align="center" style="background:red; color:white"|'''Εκτός'''
 
|align="center" style="background:red; color:white"|'''Εκτός'''
 
|align="center" style="background:red; color:white"|'''Εκτός'''
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center" style="background:orange; color:white"|'''Αμφισβητ.'''
 
|align="center" style="background:red; color:white"|'''Εκτός'''
 
|align="center" style="background:orange; color:white"|'''Αμφισβητ.'''
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|-
 
|style="background:aqua"|'''21. Πέτρου Α΄'''
 
|align="center" style="background:red; color:white"|'''Εκτός'''
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center" style="background:red; color:white"|'''Εκτός'''
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|-
 
|style="background:aqua"|'''22. Πέτρου Β΄'''
 
|align="center" style="background:red; color:white"|'''Εκτός'''
 
|align="center" style="background:red; color:white"|'''Εκτός'''
 
|align="center" style="background:red; color:white"|'''Εκτός'''
 
|align="center" style="background:red; color:white"|'''Εκτός'''
 
|align="center" style="background:red; color:white"|'''Εκτός'''
 
|align="center" style="background:orange; color:white"|'''Αμφισβητ.'''
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center" style="background:orange; color:white"|'''Αμφισβητ.'''
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|-
 
|style="background:aqua"|'''23. Ιωάννου Α΄'''
 
|align="center" style="background:red; color:white"|'''Εκτός'''
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|-
 
|style="background:aqua"|'''24. Ιωάννου Β΄'''
 
|align="center" style="background:red; color:white"|'''Εκτός'''
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center" style="background:red; color:white"|'''Εκτός'''
 
|align="center" style="background:red; color:white"|'''Εκτός'''
 
|align="center" style="background:orange; color:white"|'''Αμφισβητ.'''
 
|align="center" style="background:red; color:white"|'''Εκτός'''
 
|align="center" style="background:orange; color:white"|'''Αμφισβητ.'''
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|-
 
|style="background:aqua"|'''25. Ιωάννου Γ΄'''
 
|align="center" style="background:red; color:white"|'''Εκτός'''
 
|align="center" style="background:red; color:white"|'''Εκτός'''
 
|align="center" style="background:red; color:white"|'''Εκτός'''
 
|align="center" style="background:red; color:white"|'''Εκτός'''
 
|align="center" style="background:red; color:white"|'''Εκτός'''
 
|align="center" style="background:orange; color:white"|'''Αμφισβητ.'''
 
|align="center" style="background:red; color:white"|'''Εκτός'''
 
|align="center" style="background:orange; color:white"|'''Αμφισβητ.'''
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|-
 
|style="background:aqua"|'''26. Ιούδα'''
 
|align="center" style="background:red; color:white"|'''Εκτός'''
 
|align="center" style="background:red; color:white"|'''Εκτός'''
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center" style="background:red; color:white"|'''Εκτός'''
 
|align="center" style="background:orange; color:white"|'''Αμφισβητ.'''
 
|align="center" style="background:red; color:white"|'''Εκτός'''
 
|align="center" style="background:orange; color:white"|'''Αμφισβητ.'''
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|-
 
|style="background:aqua"|'''27. Αποκάλυψις Ιωάννου'''
 
|align="center" style="background:red; color:white"|'''Εκτός'''
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center" style="background:red; color:white"|'''Εκτός'''
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center" style="background:orange; color:white"|'''Αμφισβητ.'''
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center"|Κανονικό
 
|-
 
|style="background:silver; color:white"|'''Ποιμήν Ερμά'''
 
|align="center" style="background:red; color:white"|'''Εκτός'''
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center" style="background:red; color:white"|'''Εκτός'''
 
|align="center" style="background:red; color:white"|'''Εκτός'''
 
|align="center" style="background:red; color:white"|'''Εκτός'''
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center" style="background:red; color:white"|'''Εκτός'''
 
|align="center" style="background:red; color:white"|'''Εκτός'''
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center" style="background:red; color:white"|'''Εκτός'''
 
|-
 
|style="background:silver; color:white"|'''Επ. Βαρνάβα'''
 
|align="center" style="background:red; color:white"|'''Εκτός'''
 
|align="center" style="background:red; color:white"|'''Εκτός'''
 
|align="center" style="background:red; color:white"|'''Εκτός'''
 
|align="center" style="background:red; color:white"|'''Εκτός'''
 
|align="center" style="background:red; color:white"|'''Εκτός'''
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center" style="background:red; color:white"|'''Εκτός'''
 
|align="center" style="background:red; color:white"|'''Εκτός'''
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center" style="background:red; color:white"|'''Εκτός'''
 
|-
 
|style="background:silver; color:white"|'''Διδαχή των 12 Αποστ.'''
 
|align="center" style="background:red; color:white"|'''Εκτός'''
 
|align="center" style="background:red; color:white"|'''Εκτός'''
 
|align="center" style="background:red; color:white"|'''Εκτός'''
 
|align="center" style="background:red; color:white"|'''Εκτός'''
 
|align="center" style="background:red; color:white"|'''Εκτός'''
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center" style="background:red; color:white"|'''Εκτός'''
 
|align="center" style="background:red; color:white"|'''Εκτός'''
 
|align="center" style="background:red; color:white"|'''Εκτός'''
 
|align="center" style="background:red; color:white"|'''Εκτός'''
 
|-
 
|style="background:silver; color:white"|'''Αποκάλυψις Πέτρου'''
 
|align="center" style="background:red; color:white"|'''Εκτός'''
 
|align="center" style="background:red; color:white"|'''Εκτός'''
 
|align="center"|Κανονικό
 
|align="center" style="background:red; color:white"|'''Εκτός'''
 
|align="center" style="background:red; color:white"|'''Εκτός'''
 
|align="center" style="background:red; color:white"|'''Εκτός'''
 
|align="center" style="background:red; color:white"|'''Εκτός'''
 
|align="center" style="background:red; color:white"|'''Εκτός'''
 
|align="center" style="background:red; color:white"|'''Εκτός'''
 
|align="center" style="background:red; color:white"|'''Εκτός'''
 
|-
 
|style="background:silver; color:white"|'''Α' Κλήμεντος'''
 
|align="center" style="background:red; color:white"|'''Εκτός'''
 
|align="center" style="background:red; color:white"|'''Εκτός'''
 
|align="center" style="background:red; color:white"|'''Εκτός'''
 
|align="center" style="background:red; color:white"|'''Εκτός'''
 
|align="center" style="background:red; color:white"|'''Εκτός'''
 
|align="center" style="background:orange; color:white"|'''Αμφισβητ.'''
 
|align="center" style="background:red; color:white"|'''Εκτός'''
 
|align="center" style="background:red; color:white"|'''Εκτός'''
 
|align="center" style="background:red; color:white"|'''Εκτός'''
 
|align="center" style="background:red; color:white"|'''Εκτός'''
 
|-
 
|}
 
 
 
==Κανόνας του Μεγάλου Αθανασίου==
 
 
 
Πρώτος ο [[Μέγας Αθανάσιος|Μ. Αθανάσιος]] χρησιμοποιεί τον ορο "κανών" προς δήλωση του σώματος των βιβλίων της Αγίας Γραφής ή κατ' άλλους, για να δηλώσει τα έγκυρα βιβλία της Αγίας Γραφής σε αντίθεση με τα ''"απόκρυφα"'' ή ''"ακανόνιστα"''<ref>Ο [[Μπρους Μέτζγκερ]] (Bruce M. Metzger) ομότιμος καθηγητής της Θεολογικής Σχολής του Πρίνσετον, μέλος του συμβουλίου της [[Αμερικανική Βιβλική Εταιρία|Αμερικανικής Βιβλικής Εταιρίας]] (American Bible Society) και συνεκδότης του κειμένου της Καινής Διαθήκης των [[Ενωμένες Βιβλικές Εταιρίες|Ενωμένων Βιβλικών Εταιριών]] (United Bible Societies), αναφέρει:
 
:«Το 367 ο Αθανάσιος τον ορο "κανών" προς δήλωση του σώματος των βιβλίων της Αγίας Γραφής προσδιόρισε ποια βιβλία είναι στην πραγματικότητα τα κανονικά βιβλία (''βιβλία κανονιζόμενα'') σε αντίθεση με τα ''απόκρυφα'' (''Εορτ. Επιστ. 39'')· αυτή είναι η παλιότερη κατάταξη σε κατάλογο των εικοσιεφτά βιβλίων της Καινής Διαθήκης. '''Η χρήση της λέξης ''κανών'' για ολόκληρη την συλλογή εμφανίζεται αργότερα,''' με πιο ξεκάθαρη περίπτωση σε ποίημα ''Iambi ad Seleucum'' (Ίαμβος Προς Σέλευκον) που γράφτηκε το γύρω 380 μ.Χ. από τον [[Αμφιλόχιος|Αμφιλόχιο]], επίσκοπο Ικονίου. Όταν τελειώνει με την απαρίθμηση των βιβλίων της Παλαιάς και της Καινής Διαθήκης, δηλώνει: "Αυτός είναι πιθανόν ο πιο αξιόπιστος κανόνας των θεόπνευστων γραφών" (''{{πολυτονικό|κανὼν [...] τῶν θεοπνεύστων γραφῶν}}''). Η έκφραση ''{{πολυτονικό|κανὼν τῆς καινῆς διαθήκης}}'' εμφανίζεται για πρώτη φορά στον ''Αποκριτικό'' (iv. 10) του Μακάριου του Μέγα, μια απολογία που γράφτηκε γύρω στο 400 μ.Χ.»
 
:«Πρέπει παράλληλα να σημειωθεί ότι νωρίτερα, τουλάχιστον ως το 350 μ.Χ., ο ο Αθανάσιος διαχώριζε τα '''θεόπνευστα''' βιβλία απο τα '''κανονικά''' βιβλία. Αρκετές φορές παρέθεσε από συγκεκριμένα βιβλία που θεωρούσε θεόπνευστα αλλά τα οποία αργότερα απέκλεισε από την ''Εορταστικη Επιστολή'' του 367· αυτά περιλάμβαναν το Γ' Έσδρας (Α' Έσδρας) και τον ''Ποιμένα'' του Ερμά. Βλέπε Jean Ruwet, ''Le Canon Alexandrin des Ecritures; Saint Athanase, Biblica xxxiii [1952], σελ. 1-29''».
 
:'''''The Canon of the New Testament: Its Origin, Development, and Significance (Ο Κανόνας της Καινής Διαθήκης: Η Προέλευση, η Ανάπτυξη και η Σημασία), 1997, σελ. 210, 211, 292'''''
 
 
 
Η θεολογική εγκυκλοπαίδεια ''The Anchor Bible Dictionary'', διευκρινίζει:
 
:'''''The Anchor Bible Dictionary, Freedman, David Noel, ed., New York: Doubleday, 1997, 1992, λήμμα "Canon", τομ. 1, σελ. 852'''''
 
 
 
Με την παραπάνω άποψη διαφωνούν οι καθηγητές Καραβιδόπουλος (συνεκδότης του κριτικού κειμένου της Καινής Διαθήκης των Nestle-Aland 27ης έκδ.) και Μπρατσιώτης:
 
 
 
:''"Ας σημειωθεί ότι '''πρώτος ο Μ. Αθανάσιος''' χρησιμοποιεί τον ορο "κανών" προς δήλωση του σώματος των βιβλίων της Αγίας Γραφής. Και ο Αμφιλόχιος Ικονίου κλείνει την απαρίθμηση των βιβλίων τής Γραφής μέ τή φράση "ούτος αψευδέστατος κανών αν είδη των θεοπνεύστων γραφών". Έτσι τα βιβλία που ανήκουν στον κανόνα της Γραφής ονομάζονται στό εξής "κανονικά", "κανονιζόμενα", "κεκανονισμένα", ενώ τα άλλα χαρακτηρίζονται ως "ακανόνιστα", "απόκρυφα" κλπ."''<br>
 
:'''''Εισαγωγή στην Καινή Διαθήκη, Καραβιδόπουλος Ι., Πουρναράς, 1998, σελ. 114'''''
 
 
 
Επίσης ο καθηγητής Μπρατσιώτης γράφει (στην υποσημείωση #2) ότι η μεταγενέστερη χρήση του όρου "κανών" από τον Αμφιλόχιο ήταν η παρακάτω:
 
 
 
:''"[...] "Ποίημα προς Σέλευκον" (Ε.Π.Μ. 37, 1595), ένθα γίνεται διάκρισις μεταξύ '''κανονικών, έμμεσων (δηλ. ενδιαμέσων) και νόθων βιβλίων'''."''<br>
 
:'''''Μπρατσιώτου Π. Εισαγωγή εις την Παλαιάν Διαθήκην, Άθήναι, 1993, σελ. 505'''''
 
 
 
Στο ίδιο πνεύμα κινείται kai o ''A. F. J. Klijn'':
 
 
 
:''"It is not until the middle of the fourth century, however, that Athanasius uses "canon" in the special meaning of "list of scriptures accepted by the church". He says that the Pastor of Hermas stands "outside the canon" (εκ του κανόνος). In 394 Amphilochus of Iconium writes a catalogue of the bible in iambics in which he says: ούτος αψευδέστατος κανών αν είη θεοπνεύστων γραφών."''<br>
 
:'''''(A. F. J. Klijn, "An Introduction to the New Testament", Brill Academic Publishers, 1980''''')</ref>
 
 
 
:''"Τοσαύτα και τα της Καινής Διαθήκης '''βιβλία τα γε κανονιζόμενα''', και της πίστεως ημών οιονεί ακροθίνια ή άγκυραι και ερείσματα"''<br>
 
:(''"Σύνοψις" [επίτομος της Θείας Γραφής, Παλαιάς και Νέας Διαθήκης]'', PG 28, 293)
 
 
 
και
 
 
 
:''"βιβλία τούτων έξωθεν, ού κανόνιζόμενα"''
 
:(''39η "Εορταστική Επιστολή", 75'')
 
 
 
Επίσης, στο έργο του ''Περί Νικαίας'' (352 μ.Χ.), αναφερόμενος στον ''[[Ποιμένα (βιβλίο)|Ποιμένα]]'' του [[Ερμάς|Ερμά]], τον εξαιρεί από τον ''Κανόνα'' γράφοντας:
 
 
 
:''"εν δέ τω Ποιμένι γέγραπται, επειδή και τούτο καίτοι '''μη όν εκ του κανόνος'''"''<br>
 
:(''"Περί Νικαίας, 17,3'')
 
 
 
Στην 39η ''Εορταστική Επιστολή'' του, το 367 μ.Χ., απαριθμεί τα 27 βιβλία της Καινής Διαθήκης, γεγονός που αποτελεί την πρώτη εμφάνιση του κανόνα με την μορφή που έχει μέχρι και σήμερα. Η [[Σύνοδος της Ιππώνος]] (393) και λίγο αργότερα η [[Σύνοδος της Καρχηδόνας]] το [[397]] εξέδωσαν τον ίδιο κατάλογο κανονικών βιβλίων.
 
 
 
Για την [[Ορθόδοξη Εκκλησία]], η 39η επιστολή που αποτελεί και κανόνα της Εκκλησίας, επικυρώθηκε από τη ''Σύνοδο της Καρθαγένης'' (419 μ.Χ.):
 
 
 
:''"Της Νέας Διαθήκης Ευαγγέλια τέσσαρα, Πράξεων τών Αποστόλων βίβλος μία, επιστολαί Παύλου δεκατέσσαρες, Πέτρου Αποστόλου δύο, Ιωάννου Αποστόλου τρείς, Ιακώβου Αποστόλου μία, Ιούδα Αποστόλου μία, Αποκαλύψεως Ιωάννου βίβλος μία."''<br>
 
:('''''Κανών κδ’ της εν Καρθαγένη Συνόδου'''''<ref>Οι κανόνες της [[Σύνοδος της Καρθαγένης|Συνόδου της Καρθαγένης]] μπορούν να βρεθούν [http://www.ccel.org/fathers/NPNF2-14/6sardica/afcns.htm εδώ, στην ιστοσελίδα της ''Christian Classics Ethereal Library''], στην αγγλική.</ref>)
 
 
 
Κατόπιν, τους κανόνες της ''[[Συνόδου της Καρθαγένης]]'', επικύρωσε ο ''Κανών β’''<ref>Ο δεύτερος κανόνας της [[Πενθέκτη Σύνοδος|Πενθέκτης Συνόδου]] μπορεί να βρεθεί στην [[s:Κανόνες Πενθέκτης Οικουμενικής Συνόδου#Κανὼν Β'|Βικιθήκη]] και στην [http://www.ccel.org/ccel/schaff/npnf214.xiv.iii.ii.html ιστοσελίδα της ''Christian Classics Ethereal Library''], στην αγγλική.</ref> της ''Εν Τρούλλω Πενθέκτης [[Οικουμενικές Σύνοδοι|Οικουμενικής Συνόδου]]'' το 691 μ.Χ.
 
 
 
Βεβαίως, ενώ οι [[Πατρολογία|εκκλησιαστικοί πατέρες]] και οι τοπικές σύνοδοι αποφαίνονταν για την εγκυρότητα των Χριστιανικών συγγραμμάτων, η χρήση από τις Χριστιανικές κοινότητες παρείχε την πραγματική αξιολόγηση του τι θα περιλάμβανε ο κανόνας. Η Καινή Διαθήκη βασίστηκε τελικά στα συγγράμματα που είχαν ευρεία αποδοχή και ήταν χρήσιμα για την ανάγνωση στις κατά τόπους εκκλησίες. Βέβαια, ακόμη και σήμερα, για παράδειγμα, η [[Αιθιοπική Εκκλησία|Αιθιοπική (Αβυσσινιακή) Εκκλησία]] περιλαμβάνει στον κανόνα της 35 (ή 38) βιβλία αντί των 27. <br><br>
 
 
 
==Υποσημειώσεις==
 
<div style="font-size:85%; -moz-column-count:2; column-count:2;"><references/>
 
 
 
</div>
 
 
 
[[Κατηγορία:Εκκλησιαστική Ιστορία]]
 
 
 
[[en:New Testament Canon]]
 

Τελευταία αναθεώρηση της 16:43, 9 Ιουλίου 2008

Ανακατεύθυνση σε: