Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων του "Ιάκωβος ο αδελφόθεος"

Από OrthodoxWiki
Μετάβαση σε: πλοήγηση, αναζήτηση
(Καινή Διαθήκη)
(Εξωγραφικές μαρτυρίες)
Γραμμή 31: Γραμμή 31:
  
 
===Εξωγραφικές μαρτυρίες===
 
===Εξωγραφικές μαρτυρίες===
 +
 +
Αρκετές πηγές, υπάρχουν σχετικά με το βίο του Ιακώβου. Σύμφωνα με το [[Απόκρυφα|απόκρυφο]] κείμενο ''"Καθ Εβραίους Ευαγγέλιον"'', ο Ιάκωβος προετοιμάστηκε περιμένοντας τον Ιησού με αποχή από κάθε τροφή. Το ίδιο κείμενο αποδέχεται επίσης ότι έλαβε μέρος και στο Μυστικό Δείπνο. Η περίπτωση φυσικά να εμφανίστηκε στο Μυστικό Δείπνο θεωρείται απίθανη, όχι όμως και ο ασκητικός χαρακτήρας του που επιβεβαιώνεται και από άλλους συγγραφείς. Ο [[Ηγήσιππος]], μέσω του Ευσεβίου<ref>Εκκλησιαστική Ιστορία 2, 23, 4-18</ref> μα αναφέρει τον Ιάκωβο ως Ναζιραίο και πως προσευχόταν τόσο πολύ για το λαό ώστε τα γόνατά του είχαν βγάλει κάλους όμοιους με κάλους καμήλας. Το όνομα δε ''"δίκαιος"'', του αποδόθηκε ένεκα της ασκητικότητάς του. Σύμφωνα με τον [[Κλήμης Αλεξανδρείας|Κλήμη Αλεξανδρείας]] ο Ιάκωβος ήταν ο πρώτος [[επίσκοπος]] Ιεροσολύμων<ref>Ευσέβιος Εκκλησιαστική ιστορία 2, 1, 3</ref>.
  
 
==Υποσημειώσεις==
 
==Υποσημειώσεις==

Αναθεώρηση της 16:42, 29 Ιουλίου 2009

Ιάκωβος ο αδελφόθεος
Jamesbrotherlord.jpg
Ο Άγιος Ιάκωβος ο δίκαιος
Γέννηση άγνωστο
Κοίμηση περ. 62 μ.Χ., Ιεροσόλυμα
Εορτασμός 23 Οκτωβρίου,
26 Δεκεμβρίου
Σημαντικές ημερομηνίες 49 μ.Χ. Αποστολική Σύνοδος
Τίτλος Απόστολος


Ο Ιάκωβος ο αδελφόθεος, ο αποκαλούμενος και δίκαιος, είναι άγιος της Ορθοδόξου Εκκλησίας, που έζησε τα αποστολικά χρόνια και υπήρξε ο πρώτος επίσκοπος της εκκλησίας των Ιεροσολύμων. Αποκαλείται αδελφόθεος διότι ήταν συγγενής του Ιησού[1]. Έγινε μαθητής του Ιησού μετά την Ανάσταση και έδωσε μαρτυρικώς τη ζωή του, όταν καταδικάστηκε από το συνέδριο των Φαρισαίων.

Ο βίος του

Η συγγένεια με τον Ιησού

Μέσα από τα κείμενα της Καινής Διαθήκης παρατηρούμε πως κάποια πρόσωπα χαρακτηρίζονται ως αδελφοί του Κυρίου. Ένας εξ αυτών και μάλιστα με το μεγαλύτερο μερίδιο αναφορών είναι ο Ιάκωβος. Οι θεωρίες που διατυπώθηκαν για αυτή την ονομασία είναι τρεις:

  • Σύμφωνα με τον Ελβίδιο, ο Ιωσήφ απέκτησε παιδιά με τη Θεοτόκο μετά τη γέννηση του Ιησού.
  • Σύμφωνα με τον Ιερώνυμο, ο όρος πρέπει να κατανοηθεί ως εξάδελφοι του Χριστού.
  • Σύμφωνα με τον Επιφάνιο, ο Ιωσήφ είχε υιούς από προηγούμενη γυναίκα.

Από τις τρεις αυτές απόψεις η πλέον σωστή είναι του Επιφανίου[2], καθώς είναι γνωστό αφενός πως ο Ελβιδίος δε χαρακτηρίζεται από αντικειμενικότητα, αφού καταπολεμούσε τις θέσεις της εκκλησίας για τον παρθενικό ασκητισμό, με ιδιαίτερη βάση το αειπάρθενο της Θεοτόκου[3], αφετέρου ότι ο Ιωσήφ είχε και άλλα παιδιά.

Καινή Διαθήκη

Ο Ιάκωβος δεν ακολούθησε ως μαθητής τον Ιησού, αλλά μόλις μετά την ανάστασή Του, γι αυτό και όλες οι αναφορές που έχουμε για το βίο του είναι ύστερες. Κατέλαβε ηγετική θέση στην αρχαία χριστιανική εκκλησία (Ματθ. 13, 55. Μαρκ. 6, 3. πράξεις 1, 14. 12, 17. Α΄ Κορινθ. 15, 7 κ.α.), ενώ μέσα στα ευαγγέλια αναφέρεται πάντοτε ως πρώτος από τους αδελφούς του Ιησού (Ματθ. 13, 55. Μάρκο. 6, 3) κάτι που δείχνει πως πιθανώς ήταν ο πρεσβύτερος[4].

Ο Απόστολος Παύλος μας αναφέρει ότι ο Ιησούς εμφανίστηκε μετά την ανάσταση στον Ιάκωβο και εν συνεχεία στους αποστόλους (Ά Κορινθ. 15, 7), δείχνοντάς μας έτσι πως κλήθηκε με ιδιαίτερο τρόπο στο αποστολικό αξίωμα, όπως και ο ίδιος. Ο Απόστολος Παύλος επίσης φαίνεται πως είχε μεγάλη εκτίμηση στον Ιάκωβο, καθώς μαζί με τον Πέτρο και τον Ιωάννη τον ονομάζει στύλο της εκκλησίας (Γαλ. 2, 9) και απόστολο (Γαλ. 1, 19), φανερώνοντάς μας συνάμα τη θέση που κατείχε στη συνείδηση των μελών της αρχαίας εκκλησίας. Ο Ευαγγελιστής Λουκάς μας αναφέρει πως όταν ο Πέτρος αποφυλακίστηκε με θαυμαστό τρόπο κατευθύνθηκε στο σπίτι της Μαρίας της μητέρας του Μάρκου, όπου τελικά ζήτησε να απαγγείλουν τα γενόμενα και τον Ιάκωβο (Πράξεις 12, 17). Ο Πέτρος επίσης όταν υποχρεώθηκε να φύγει από τα Ιεροσόλυμα, αφού κινδύνευε να συλληφθεί και πάλι από τον Ηρώδη Αγρίππα, παρήγγειλε να διηγηθούν τα συμβάντα στον Ιάκωβο και τους αδελφούς του (Πράξεις 12, 17). Μία τέτοια κίνηση μάλιστα εκλαμβάνεται από μερικούς ερευνητές, ότι ήταν η απαρχή της ανάληψης των ηνίων της εκκλησίας των Ιεροσολύμων από τον Ιάκωβο[5].

Στην Αποστολική σύνοδο (Πράξεις 15, 4-29) ο Ιάκωβος διαδραμάτισε σημαντικότατο ρόλο. Ο ίδιος μάλιστα μέσα από την αποστολική περιγραφή διαφαίνεται ως επικεφαλής της συνόδου. Λαμβάνει μάλιστα σημαντική θέση ώστε να επιλυθεί το πρόβλημα με τους εξ εθνών χριστιανούς, τασσόμενος υπέρ της άποψης να μην επιβαρύνονται με την περιτομή, αλλά να δοθεί ιδιαίτερη μνεία για την ηθική πορεία του βίου τους και την αποχή από έθιμα των ειδωλολατρών (Πρ. 15, 19-20). Μετά την τρίτη περιοδεία του Παύλου και όταν έφτασε στα Ιεροσόλυμα, παρουσιάστηκε στο Ιάκωβο για να διηγηθεί τα συμβάντα (Πρ. 21, 18-19). Ο Ιάκωβος τελικά φαίνεται πως δεν εγκατέλειψε τα Ιεροσόλυμα, περιορίζοντας την αποστολική του δράση στους Ιουδαίους (Γαλ. 2, 9), χωρίς όμως να αντιτίθεται το άνοιγμα στον εθνικό χώρο (Γαλ. 2, 6-10). Οι πληροφορίες από το σημείο αυτό και μετά μέσα στην Καινή Διαθήκη για τον Ιάκωβο σταματούν.

Εξωγραφικές μαρτυρίες

Αρκετές πηγές, υπάρχουν σχετικά με το βίο του Ιακώβου. Σύμφωνα με το απόκρυφο κείμενο "Καθ Εβραίους Ευαγγέλιον", ο Ιάκωβος προετοιμάστηκε περιμένοντας τον Ιησού με αποχή από κάθε τροφή. Το ίδιο κείμενο αποδέχεται επίσης ότι έλαβε μέρος και στο Μυστικό Δείπνο. Η περίπτωση φυσικά να εμφανίστηκε στο Μυστικό Δείπνο θεωρείται απίθανη, όχι όμως και ο ασκητικός χαρακτήρας του που επιβεβαιώνεται και από άλλους συγγραφείς. Ο Ηγήσιππος, μέσω του Ευσεβίου[6] μα αναφέρει τον Ιάκωβο ως Ναζιραίο και πως προσευχόταν τόσο πολύ για το λαό ώστε τα γόνατά του είχαν βγάλει κάλους όμοιους με κάλους καμήλας. Το όνομα δε "δίκαιος", του αποδόθηκε ένεκα της ασκητικότητάς του. Σύμφωνα με τον Κλήμη Αλεξανδρείας ο Ιάκωβος ήταν ο πρώτος επίσκοπος Ιεροσολύμων[7].

Υποσημειώσεις

  1. Απόστολος Γλαβίνας, Οι δώδεκα Απόστολοι, σελ. 117
  2. Γλαβίνας, ενθ.αν., σελ. 117
  3. Γεώργιος Φλορόφσκι, Οι Βυζαντινοί Ασκητικοί και Πνευματικοί Πατέρες, σελ. 113
  4. Γλαβίνας, ενθ.αν., σελ. 117
  5. Γλαβίνας, ενθ.αν., σελ. 119
  6. Εκκλησιαστική Ιστορία 2, 23, 4-18
  7. Ευσέβιος Εκκλησιαστική ιστορία 2, 1, 3

Βιβλιογραφία

  • Απόστολος Γλαβίνας, Οι Δώδεκα Απόστολοι, Τέρτιος, Κατερίνη 1993.