Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων του "Θεοτοκονύμια"

Από OrthodoxWiki
Μετάβαση σε: πλοήγηση, αναζήτηση
μ
μ
Γραμμή 4: Γραμμή 4:
  
 
α) Από τον εικονογραφικό τύπο παραστάσεως της Παναγίας: Βρεφοκρατούσα, Γλυκοφιλούσα, Γαλατούσα, Μεγαλομάτα, Θρηνούσα κ.α.  
 
α) Από τον εικονογραφικό τύπο παραστάσεως της Παναγίας: Βρεφοκρατούσα, Γλυκοφιλούσα, Γαλατούσα, Μεγαλομάτα, Θρηνούσα κ.α.  
 +
 
β) από ιδιότητες της Παναγίας: Γιάτρισσα, Ελεούσα, Κυρία, Μεγαλόχαρη, Σωτήρα, Βοήθεια, Οδηγήτρια, Φανερωμένη κ.α.  
 
β) από ιδιότητες της Παναγίας: Γιάτρισσα, Ελεούσα, Κυρία, Μεγαλόχαρη, Σωτήρα, Βοήθεια, Οδηγήτρια, Φανερωμένη κ.α.  
 +
 
γ) από την παλαιότητα ή την κατάσταση της εικόνας της: Μαυριώτισσα, Εσφαγμένη, Μαχαιρωμένη, Γερόντισσα κ.α.  
 
γ) από την παλαιότητα ή την κατάσταση της εικόνας της: Μαυριώτισσα, Εσφαγμένη, Μαχαιρωμένη, Γερόντισσα κ.α.  
 +
 
δ) από τον θέση και τον τρόπο εύρεσης της εικόνας της: Φοδελιώτισσα, Θεοσκέπαστη, Σπηλαιώτισσα, Τρυπητή, Πλατανιώτισσα, Μυρτιδιώτισσα κ.α.  
 
δ) από τον θέση και τον τρόπο εύρεσης της εικόνας της: Φοδελιώτισσα, Θεοσκέπαστη, Σπηλαιώτισσα, Τρυπητή, Πλατανιώτισσα, Μυρτιδιώτισσα κ.α.  
 +
 
ε) από θαύμα: Πορταΐτισσα, Φιδούσα κ.α.  
 
ε) από θαύμα: Πορταΐτισσα, Φιδούσα κ.α.  
 +
 
στ) από τον τόπο προέλευσης της εικόνας της: Σουμελά, Αθηνιώτισσα, Πολίτισσα, Μελικαρού, Χρυσοκαστριώτισσα κ.α.  
 
στ) από τον τόπο προέλευσης της εικόνας της: Σουμελά, Αθηνιώτισσα, Πολίτισσα, Μελικαρού, Χρυσοκαστριώτισσα κ.α.  
 +
 
ζ) από την τοποθεσία όπου βρίσκεται η εκκλησία της: Θαλασσινή, Ανέμη κ.α.  
 
ζ) από την τοποθεσία όπου βρίσκεται η εκκλησία της: Θαλασσινή, Ανέμη κ.α.  
 +
 
η) από ιδιάζοντα χαρίσματά της: Αμπελακιώτισσα, Δαμάσια, Παλατιανή, Ολυμπιώτισσα, Υψηλή κ.α.  
 
η) από ιδιάζοντα χαρίσματά της: Αμπελακιώτισσα, Δαμάσια, Παλατιανή, Ολυμπιώτισσα, Υψηλή κ.α.  
 +
 
θ) από τον κτήτορα του ναού της: Λυκοδήμου, Καλιγού, Περλιγού, Στεφάνα κ.α.  
 
θ) από τον κτήτορα του ναού της: Λυκοδήμου, Καλιγού, Περλιγού, Στεφάνα κ.α.  
ι) από το χρόνο του εορτασμού της ή από την εποχή των αγροτικών εργασιών με τις οποίες συμπίπτει η εορτή της: Φλεβαριανή, Μεσπορίτισσα, Πολυσπορίτισσα, Ακαθή (εκ του Ακάθιστου Ύμνου) κ.α.  
+
 
 +
ι) από το χρόνο του εορτασμού της ή από την εποχή των αγροτικών εργασιών με  
 +
τις οποίες συμπίπτει η εορτή της: Φλεβαριανή, Μεσπορίτισσα, Πολυσπορίτισσα, Ακαθή (εκ του Ακάθιστου Ύμνου) κ.α.  
 +
 
 
ια) Προσωνυμίες της δίδονται επίσης, λόγω της ημερομηνίας που γιορτάζει. Έτσι στην Σίφνο, βρίσκεται η Παναγιά η Δεκαπεντούσα, (γιορτάζει τον Δεκαπενταύγουστο), στη Σαντορίνη η Τριτιανή (γιορτάζει την τρίτη μέρα του Πάσχα), στη Σαμοθράκη η Εικοσπενταρούσσα ( γιορτάζει της Μεσοπεντηκοστή).
 
ια) Προσωνυμίες της δίδονται επίσης, λόγω της ημερομηνίας που γιορτάζει. Έτσι στην Σίφνο, βρίσκεται η Παναγιά η Δεκαπεντούσα, (γιορτάζει τον Δεκαπενταύγουστο), στη Σαντορίνη η Τριτιανή (γιορτάζει την τρίτη μέρα του Πάσχα), στη Σαμοθράκη η Εικοσπενταρούσσα ( γιορτάζει της Μεσοπεντηκοστή).
  
Γραμμή 105: Γραμμή 116:
 
*[[Παναγία ἡ Ἐκατονταπυλιανή (Πάρος)]]
 
*[[Παναγία ἡ Ἐκατονταπυλιανή (Πάρος)]]
 
*[[Παναγία ἡ Κατοπολιανή (Ἀμοργός)]]
 
*[[Παναγία ἡ Κατοπολιανή (Ἀμοργός)]]
*[[Παναγία ἡ Καψοδεματοῦσα ἢ Τζιλά (τιμωρεῖ ὅσους ἐργάζονται τὴν ἡμέρα τῶν ἑορτῶν της)]]
+
*[[Παναγία ἡ Καψοδεματοῦσα]] ἢ Τζιλά (τιμωρεῖ ὅσους ἐργάζονται τὴν ἡμέρα τῶν ἑορτῶν της)
 
*[[Παναγία ἡ Κερά (Κρήτη)]]
 
*[[Παναγία ἡ Κερά (Κρήτη)]]
 
*[[Παναγία ἡ Κεριώτισσα (Ζάκυνθος)]]
 
*[[Παναγία ἡ Κεριώτισσα (Ζάκυνθος)]]
Γραμμή 136: Γραμμή 147:
 
*[[Παναγία ἡ Ἠλιόκαλη]]
 
*[[Παναγία ἡ Ἠλιόκαλη]]
 
*[[Παναγία ἡ Λογγοβάρδα (Πάρος)]]
 
*[[Παναγία ἡ Λογγοβάρδα (Πάρος)]]
*[[Παναγία ἡ Λουβιαρίτισσα (Ῥόδος· στὰ κελιά της διέμεναν λουβιάρηδες (λεπροί)]]
+
*[[Παναγία ἡ Λουβιαρίτισσα (Ῥόδος)]] στὰ κελιά της διέμεναν λουβιάρηδες (λεπροί)
 
*[[Παναγία ἡ Λυκοδήμου]]
 
*[[Παναγία ἡ Λυκοδήμου]]
 
*[[Παναγία ἡ Ὀλυμπιώτισσα]]
 
*[[Παναγία ἡ Ὀλυμπιώτισσα]]
Γραμμή 166: Γραμμή 177:
 
*[[Παναγία ἡ Μυρτιώτισσα (Κάλυμνος)]]
 
*[[Παναγία ἡ Μυρτιώτισσα (Κάλυμνος)]]
 
*[[Παναγία ἡ Ναυπακτιώτισσα (Ναύπακτος)]]
 
*[[Παναγία ἡ Ναυπακτιώτισσα (Ναύπακτος)]]
*[[Παναγία ἡ Ἀνέμη (Σαμοθράκη, ἐπειδὴ φυσᾷ δυνατὸς ἄνεμος στο ξωκλήσι τῆς)]]
+
*[[Παναγία ἡ Ἀνέμη (Σαμοθράκη)]], ἐπειδὴ φυσᾷ δυνατὸς ἄνεμος στο ξωκλήσι τῆς)
 
*[[Παναγία ἡ Νεραντζιώτισσα]]
 
*[[Παναγία ἡ Νεραντζιώτισσα]]
 
*[[Παναγία ἡ Νιαμονίτισα]]
 
*[[Παναγία ἡ Νιαμονίτισα]]
Γραμμή 207: Γραμμή 218:
 
*[[Παναγία ἡ Ἀρακά]]
 
*[[Παναγία ἡ Ἀρακά]]
 
*[[Παναγία ἡ Ὀρθοκώστα]]
 
*[[Παναγία ἡ Ὀρθοκώστα]]
*[[Παναγία ἡ Ἀρκουδιώτισσα (ἐπειδὴ μαρμάρωσε μία ἀρκούδα που πήγαινε να πίει τὸ νερὸ τῶν μοναχῶν)]]
+
*[[Παναγία ἡ Ἀρκουδιώτισσα]], (ἐπειδὴ μαρμάρωσε μία ἀρκούδα που πήγαινε να πίει τὸ νερὸ τῶν μοναχῶν)
*[[Παναγία ἡ Ἀρμενοκρατοῦσα (προστατεύει τις λεχῶνες ἀπὸ τὸ «ἀρμένισμα», τὸν ἐπιλόχειο πυρετό)]]
+
*[[Παναγία ἡ Ἀρμενοκρατοῦσα]], (προστατεύει τις λεχῶνες ἀπὸ τὸ «ἀρμένισμα», τὸν ἐπιλόχειο πυρετό)
 
*[[Παναγία ἡ Ἀρχαγγελιώτισσα (Ξάνθη)]]
 
*[[Παναγία ἡ Ἀρχαγγελιώτισσα (Ξάνθη)]]
 
*[[Παναγία ἡ Ἀρχισπορίτισσα]]
 
*[[Παναγία ἡ Ἀρχισπορίτισσα]]
Γραμμή 214: Γραμμή 225:
 
*[[Παναγία ἡ Σκαφιδιά ( Ἠλεία)]]
 
*[[Παναγία ἡ Σκαφιδιά ( Ἠλεία)]]
 
*[[Παναγία ἡ Σκεπαστή (Αἴγιον)]]
 
*[[Παναγία ἡ Σκεπαστή (Αἴγιον)]]
*[[Παναγία ἡ Σκιαδενή (Ῥόδος) (εἰκόνα τοῦ Εὐαγγελιστῇ Λουκᾷ)]]
+
*[[Παναγία ἡ Σκιαδενή (Ῥόδος)]] (εἰκόνα τοῦ Εὐαγγελιστῇ Λουκᾷ)
*[[Παναγία ἡ Σκοπιώτισσα (Ζάκυνθος, βρίσκεται στο χωριὸ Morsbach στην Ῥωμαιοκαθολικὴ ἐκκλησία τῆς St. Gertud τῆς Γερμανίας κατόπιν θαύματος)]]
+
*[[Παναγία ἡ Σκοπιώτισσα (Ζάκυνθος)]], βρίσκεται στο χωριὸ Morsbach στην Ῥωμαιοκαθολικὴ ἐκκλησία τῆς St. Gertud τῆς Γερμανίας κατόπιν θαύματος)
 
*[[Παναγία ἡ Σπηλιανή (Νίσυρος)]]
 
*[[Παναγία ἡ Σπηλιανή (Νίσυρος)]]
 
*[[Παναγία ἡ Ἄσπιλη]]
 
*[[Παναγία ἡ Ἄσπιλη]]
Γραμμή 225: Γραμμή 236:
 
*[[Παναγία ἡ Ταρτάνα (Ἱερὰ Μονὴ Τατάρνας, Καρπενήσι, Εὐρυτανία)]]
 
*[[Παναγία ἡ Ταρτάνα (Ἱερὰ Μονὴ Τατάρνας, Καρπενήσι, Εὐρυτανία)]]
 
*[[Παναγία ἡ Τουρλιανή (Μῆλος)]]
 
*[[Παναγία ἡ Τουρλιανή (Μῆλος)]]
*[[Παναγία ἡ Τριτιανή (Σαντορίνη· ἐπειδὴ γιορτάζει τὴν Τρίτη ἡμέρα τοῦ Πάσχα)]]
+
*[[Παναγία ἡ Τριτιανή (Σαντορίνη)]]· ἐπειδὴ γιορτάζει τὴν Τρίτη ἡμέρα τοῦ Πάσχα)
 
*[[Παναγία ἡ Τριχεροῦσα (Ἵερὰ Μονὴ Χιλανδαρίου, Ἅγιον Ὅρος)]]
 
*[[Παναγία ἡ Τριχεροῦσα (Ἵερὰ Μονὴ Χιλανδαρίου, Ἅγιον Ὅρος)]]
 
*[[Παναγία ἡ Τρουλωτή (Λέσβος)]]
 
*[[Παναγία ἡ Τρουλωτή (Λέσβος)]]
Γραμμή 282: Γραμμή 293:
 
*[[Παναγία τοῦ Παπαμελέτιου (Σκόπελος)]]
 
*[[Παναγία τοῦ Παπαμελέτιου (Σκόπελος)]]
 
*[[Παναγία τοῦ Ἀπωλλοῦ στον Κάμπο (Πάτμος)]]
 
*[[Παναγία τοῦ Ἀπωλλοῦ στον Κάμπο (Πάτμος)]]
*[[Παναγία τοῦ Σουμελᾶ (Βέρμιον, ἐπειδὴ βρέθηκε στο ὅρος {στου}Μελᾶ, στον Πόντο)]]
+
*[[Παναγία τοῦ Σουμελᾶ (Βέρμιον)]], ἐπειδὴ βρέθηκε στο ὅρος {στου}Μελᾶ, στον Πόντο)
 
*[[Παναγία τοῦ Σταυροῦ (Πάτμος)]]
 
*[[Παναγία τοῦ Σταυροῦ (Πάτμος)]]
 
*[[Παναγία τοῦ Χάρακα (Κρήτη)]]
 
*[[Παναγία τοῦ Χάρακα (Κρήτη)]]

Αναθεώρηση της 09:16, 6 Μαΐου 2009

Το όνομα της Παρθένου Μαρίας, το ιερότερο ανθρώπινο πρόσωπο της Ορθοδοξίας, συνοδεύεται από ένα μεγάλο αριθμό προσωνυμιών που της έχουν δοθεί, κυρίως όμως αποκαλείται: Παναγία, προσωνυμία της Θεοτόκου Μαρίας, από τον 3ο αιώνα ως η αγιωτέρα από όλους τους αγίους. Στον ελληνικό λαό η επωνυμία Παναγία έχει καθιερωθεί ως η συνηθέστερη επίκληση της Θεοτόκου, η οποία συνδυάζεται πολλές φορές και με άλλες προσωνυμίες προς την Κεχαριτωμένη Βασίλισσα του Κόσμου.

Οι επωνυμίες προς τη Θεοτόκο προέρχονται από διάφορες αιτίες:

α) Από τον εικονογραφικό τύπο παραστάσεως της Παναγίας: Βρεφοκρατούσα, Γλυκοφιλούσα, Γαλατούσα, Μεγαλομάτα, Θρηνούσα κ.α.

β) από ιδιότητες της Παναγίας: Γιάτρισσα, Ελεούσα, Κυρία, Μεγαλόχαρη, Σωτήρα, Βοήθεια, Οδηγήτρια, Φανερωμένη κ.α.

γ) από την παλαιότητα ή την κατάσταση της εικόνας της: Μαυριώτισσα, Εσφαγμένη, Μαχαιρωμένη, Γερόντισσα κ.α.

δ) από τον θέση και τον τρόπο εύρεσης της εικόνας της: Φοδελιώτισσα, Θεοσκέπαστη, Σπηλαιώτισσα, Τρυπητή, Πλατανιώτισσα, Μυρτιδιώτισσα κ.α.

ε) από θαύμα: Πορταΐτισσα, Φιδούσα κ.α.

στ) από τον τόπο προέλευσης της εικόνας της: Σουμελά, Αθηνιώτισσα, Πολίτισσα, Μελικαρού, Χρυσοκαστριώτισσα κ.α.

ζ) από την τοποθεσία όπου βρίσκεται η εκκλησία της: Θαλασσινή, Ανέμη κ.α.

η) από ιδιάζοντα χαρίσματά της: Αμπελακιώτισσα, Δαμάσια, Παλατιανή, Ολυμπιώτισσα, Υψηλή κ.α.

θ) από τον κτήτορα του ναού της: Λυκοδήμου, Καλιγού, Περλιγού, Στεφάνα κ.α.

ι) από το χρόνο του εορτασμού της ή από την εποχή των αγροτικών εργασιών με τις οποίες συμπίπτει η εορτή της: Φλεβαριανή, Μεσπορίτισσα, Πολυσπορίτισσα, Ακαθή (εκ του Ακάθιστου Ύμνου) κ.α.

ια) Προσωνυμίες της δίδονται επίσης, λόγω της ημερομηνίας που γιορτάζει. Έτσι στην Σίφνο, βρίσκεται η Παναγιά η Δεκαπεντούσα, (γιορτάζει τον Δεκαπενταύγουστο), στη Σαντορίνη η Τριτιανή (γιορτάζει την τρίτη μέρα του Πάσχα), στη Σαμοθράκη η Εικοσπενταρούσσα ( γιορτάζει της Μεσοπεντηκοστή).

Ιδιαίτερα γνωστά είναι επίσης τα επίθετα Μεγαλόχαρη και Φανερωμένη. Η δεύτερη προσωνυμία, αποδίδεται σε εικόνες που φανέρωσαν την ύπαρξη τους με κάποιο θαύμα. Πολλές φορές, αυτό γίνεται μέσω κάποιου οράματος, όπως η εμφάνιση της Παναγίας, στη μοναχή Πελαγία και η εν συνεχεία ανεύρεση της εικόνας της στις 30 Ιανουαρίου του 1823.

Επίθετα της Θεοτόκου [1]


References