Αλλαγές

Ο Ιωάννης ήταν γιος του Ζεβεδαίου και αδελφός του [[Απόστολος Ιάκωβος (Ζεβεδαίου)|Ιακώβου]], ο οποίος αποκεφαλίστηκε το 44 στα Ιεροσόλυμα από τον Ηρώδη Αγρίππα (''Πράξεις 12, 2''). Μητέρα του ήταν η Σαλώμη (''Ματθαίος 27, 56. Μάρκος 15, 40'') η οποία αναφέρεται από τον ίδιο το Ιωάννη ως αδελφή της [[Θεοτόκος|Θεοτόκου]]. Επειδή όμως αυτή η πληροφορία δεν επιβεβαιώνεται από τα υπόλοιπα ευαγγέλια , εικάζεται πως ήταν αδελφή του Ιωσήφ και άρα κουνιάδα της<ref>Γλαβίνας, Οι δώδεκα Απόστολοι, σελ. 71</ref>. Ο ίδιος ήταν ψαράς στο επάγγελμα και πιθανώς ανήκε σε εύπορη οικογένεια, αφού οικογενειακώς διέθεταν δικό του σκάφος αλιείας και μισθωτούς (''Μάρκος 1, 20''). Ήταν επίσης ακόλουθος του [[Ιωάννης ο Πρόδρομος|Ιωάννη του βαπτιστή]] κάτι που δείχνει τη θρησκευτική φύση του και τις μεσσιανικές του ανησυχίες.

Μέσα από τα κείμενα της [[Καινή Διαθήκη|Καινής Διαθήκης]] λαμβάνουμε , σε σχέση με τους περισσότερους Αποστόλους , σχετικά αρκετές πληροφορίες. Χαρακτηριστικό είναι πως ο Κύριος είχε αποκαλέσει τον ίδιο και το αδελφό του βοανεργές δηλαδή ''"Υιούς τους βροντής"''. Σύμφωνα με τον [[Κύριλλος Αλεξανδρείας|Κύριλλο Αλεξανδρείας]] και τον [[Ευθύμιος Ζιγαβηνός|Ευθύμιο Ζιγαβηνό]] αυτό ειπώθηκε για την υψηλή θεολογική σκέψη τους<ref>Κύριλλος Αλεξανδρείας, PG 76, 16. Ευθύμιος Ζιγαβηνός PG 129, 729</ref>, αλλά σύμφωνα με άλλους ερευνητές αυτό ίσως να προδίδει και τη θυελλώδη ιδιοσυγκρασία τους ιδιοσυγκρασία<ref>Γλαβίνας, Οι δώδεκα Απόστολοι, σελ. 72</ref>. Μερικά περιστατικά από το βίο των αδελφών επίσης δεικνύουν ότι ίσως ανήκαν στο κίνημα των ζηλωτών. Χαρακτηριστική είναι η περιγραφή του Μάρκου (''10, 35-45'') όπου τα δύο αδέλφια παρακάλεσαν τον Ιησού να τους δώσει εξέχουσα θέση στην επίγεια βασιλεία που θα ίδρυε, παρανοώντας το πραγματικό νόημα της βασιλείας που εννοούσε. Λίγο αργότερα και πριν μπει στα Ιεροσόλυμα ο Ιησούς, οι μαθητές οδηγήθηκαν σε ένα χωριό Σαμαρειτών, οι οποίοι όμως δεν τους δέχτηκαν. Τότε οι Ιωάννης και Ιάκωβος ζήτησαν από τον Κύριο να ρίξει φωτιά στην πόλη, όπως είχε κάνει ο [[Προφήτης Ηλίας|προφήτης Ηλίας]], για να τους εξολοθρεύσει (''Λουκάς 9, 51-56'').

Πρέπει να τονιστεί πως ο Ιωάννης ήταν αρχικώς παρών μαζί με τον [[Απόστολος Ανδρέας|Ανδρέα]], στην επαφή του Ιησού με τους μέλλοντες μαθητές Του, όπου μάλιστα τον επισκέφτηκαν και στο σπίτι που διέμενε συζητώντας για πολλή ώρα (''Ιω. 1, 39-40''). Ο Ιωάννης μετά την κλήση του από τον Κύριο χωρίς δισταγμό άφησε την αλιεία και τον ακολούθησε (''Ματθαίος 4, 21-22. Μάρκος 1, 19-20. Λουκάς 5, 1-11''), ενώ μαζί με τον [[Απόστολος Πέτρος|Πέτρο]] και τον Ιάκωβο αποτέλεσε το στενό κύκλο των μαθητών του Κυρίου. Ο Κύριος μάλιστα έδειχνε να τον εμπιστεύεται απερίφραστα, αφού σε αυτόν και τον Πέτρο έδωσε εντολή να ετοιμάσουν το [[Μυστικός Δείπνος|Μυστικό Δείπνο]] (''Λουκάς 22, 8''), ενώ του εμπιστεύτηκε τη φροντίδα της μητέρας Του (''Ιω. 20, 4''). Σημαντικό επίσης επεισόδιο που δείχνει τη μεγάλη οικειότητα και αγάπη που του είχε ο Κύριος είναι το περιστατικό του Μυστικού Δείπνου, όπου ο Πέτρος απευθύνθηκε σε αυτόν να μεσολαβήσει, ώστε να μάθουν ποιος θα τον προδώσει. Ύστερα από τη σύλληψη του Ιησού ο Ιωάννης τον ακολούθησε μέχρι το γνωστό του αρχιερέα Καϊάφα , όπου μάλιστα μεσολάβησε να περάσει και ο Πέτρος (''Ιω. 18, 16''). Κάτι τέτοιο δείχνει πως πιθανώς ο Ιωάννης ανήκε σε υψηλή κοινωνική τάξη<ref>Πατρώνος, Ελληνισμός και χριστιανισμός, σελ. 117-118</ref>. Στις Πράξεις επίσης βλέπουμε πως οι Πέτρος και Ιωάννης συνεργάζονταν στο ιεραποστολικό έργο αρκετές φορές. Έτσι μαζί συνελήφθησαν και οδηγήθηκαν ενώπιον του συνεδρίου διακηρύσσοντας την πίστη τους (''Πράξεις 4, 1-23''). Ο Παύλος τέλος ονομάζει τιμητικά τους Πέτρο, [[Ιάκωβος ο αδελφόθεος|Ιάκωβο αδελφόθεο]] και Ιωάννη στύλους (''Γαλάτας 2, 9'').

Η πνευματολογία στη θεολογία του Ιωάννη εντάσσεται στα πλαίσια της [[Εσχατολογία|εσχατολογίας]]. Είναι φανερό πως όταν Εκείνος θα απέλθει, θα αποσταλεί ο παράκλητος, για να μείνει ανάμεσά τους ''"καὶ ἐγὼ ἐρωτήσω τὸν πατέρα καὶ ἄλλον παράκλητον δώσει ὑμῖν, ἵνα μένῃ μεθ' ὑμῶν εἰς τὸν αἰῶνα"'' (''14, 16-17''). Η πνευματολογία μάλιστα του Ιωάννη εντάσσεται στο όλο θεολογικό του οικοδόμημα ως ολοκληρωμένη πνευματολογία<ref>Σκουτέρης, ενθ.αν., σελ. 115</ref>. Το Πνεύμα λοιπόν κατά τον Ιωάννη είναι πρόσωπο, το οποίο διακρίνεται από τον Υιό και τον πατέρα ''"ἀλλ' ἐγὼ τὴν ἀλήθειαν λέγω ὑμῖν· συμφέρει ὑμῖν ἵνα ἐγὼ ἀπέλθω. ἐὰν γὰρ ἐγὼ μὴ ἀπέλθω, ὁ παράκλητος οὐκ ἐλεύσεται πρὸς ὑμᾶς· ἐὰν δὲ πορευθῶ, πέμψω αὐτὸν πρὸς ὑμᾶς·"'' (''16, 7''). Όπως ο Υιός εστάλη από τον πατέρα έτσι και ο παράκλητος θα εκπορευθεί από τον Πατέρα (''15, 26''). Το Πνεύμα αυτό όμως δεν είναι μία απλή δύναμη, έχει υπόσταση και είναι το πνεύμα της αληθείας (''14, 17'') γιατί κατά την ουσία του είναι αλήθεια<ref>Σκουτέρης, ανθ.αν., σελ. 116</ref>. Όπως λοιπόν ο Υιός είναι αλήθεια και τον το Πνεύμα είναι αλήθεια, αλλά συνάμα ο Υιός και το Πνεύμα διδάσκουν (''7, 14. 14, 26''), μαρτυρούν (''8, 14. 15, 26''), κρίνουν και ελέγχουν τον κόσμο για να οδηγήσουν στη σωτηρία (''3, 17-20. 16, 7-11''). Ο Υιός και το Άγιο Πνεύμα εκφράζουν και επιτελούν τα έργα του Πατρός (''14, 10. 16, 13''). Ακριβώς λοιπόν μέσα από αυτές τις περικοπές διακρίνεται πως ενώ υπάρχει υποστατική διάκριση, υπάρχει ταυτότητα ενεργειών. Η ενέργεια τελικά των τριών προσώπων είναι μία<ref>Σκουτέρης, ανθ.αν., σελ. 117</ref>. Γι αυτό και με την έλευση του Αγίου Πνεύματος έρχεται ο ίδιος ο Χριστός, όπως ακριβώς με την παρουσία του Χριστού είναι συγχρόνως δεδομένη και η παρουσία του Πατρός (''14, 10-11'').

Η έννοια μάλιστα παράκλητος δηλώνει τον παρηγορητή, το διδάσκαλο, τον καθοδηγό και το σύμβουλο. Ο Χριστός όμως επίσης υπήρξε παράκλητος, γι αυτό και αναφέρει πως θα έλθει άλλος παράκλητος (''14, 16''). Το Πνεύμα λοιπόν αυτό δοξάζει το τον Υιό και χαριτώνει τους Αποστόλους για να συνεχίσουν το αγιαστικό έργο του Σωτήρα (''20, 22-23''). Στο σημείο αυτό πρέπει να τονιστεί ότι: