Αλλαγές

Μετάβαση σε: πλοήγηση, αναζήτηση
μ
καμία σύνοψη επεξεργασίας
Ο '''Πολύκαρπος Σμύρνης ''' υπήρξε εξέχουσα μορφή και φυσιογνωμία της Εκκλησίας της Μικράς Ασίας κατά το 1ο ήμισυ του Β' 2ο αιώνα. Ο Πολύκαρπος διετέλεσε Διετέλεσε μαθητής των αποστόλων και μάλιστα του [[Ευαγγελιστής Ιωάννης|Ευαγγελιστή Ιωάννη]], δηλαδή του κατεξοχήν αποστολικού θεολόγου. Ο ίδιος χειροτονήθηκες επίσκοπος από αποστόλους, καθώς πληροφορεί ο μαθητής και συνεχιστής της παραδόσεώς του [[Ειρηναίος Λουγδούνου]] (Έλεγχος III 3,4). Το κύρος του όμως ο Πολύκαρπος Πολύκαρπου έγκειται στο γεγονός ότι υπήρξε φορέας της γνήσιας αποστολικής παραδόσεως, σε μια εποχή που η Εκκλησία γνώρισε στους κόλπους της πλήθος διδασκάλων, οι οποίοι εξέφραζαν αμφίβολη ή αιρετική θεολογική ερμηνεία των γραφών.
Σημαντικό ρόλο στην πνευματική πορεία του Πολυκάρπου διαδραμάτισε η γνωριμία του στη Σμύρνη (107-117) με τον [[Ιγνάτιος ο Θεοφόρος|Άγιο Ιγνάτιο]], από τον οποίο είχε λάβει και προσωπική Επιστολή, στην οποία τον επαινεί και τον συμβουλεύει. Η αποστολικότης του φρονήματος τού Πολυκάρπου εξηγεί το κύρος του και την ειρηνευτική του αποστολή στη Ρώμη κατά τους χρόνους του Ανίκητου (154-166). Η για τη διαφορά ημερομηνίας εορτασμού του [[Πάσχα]] (Ρώμη: Κυριακήμετά το Εβραϊκό Πάσχα, Μ. Ασία: 14η του μηνός Νισάν).
Τη ζωή Ο Πολύκαρπος παρέδωσε το πνεύμα του ο Πολύκαρπος τελείωσε με μαρτύριο , εν μέσω μαρτυρίου, σε πολύ μεγάλη ηλικία στο στάδιο της Σμύρνης, την Εκκλησία της οποίας ποίμανε σχεδόν για έξι δεκαετίες. Για το χρόνο του μαρτυρίου, που η παράδοση τοποθετεί στο έτος 155/156, έγιναν πρόσφατα νέες προτάσεις (167 /8 η ή 177). Η πρώτη από αυτές (167-168) είναι θεωρείται πιθανή, ενώ πολλοί πατρολόγοι δέχονται ακόμη την παραδοσιακή χρονολογία.
== Η Επιστολή Πολυκάρπου ==
Ο Πολύκαρπος κατά τον Ειρηναίο συνέταξε επιστολές προς διάφορες εκκλησίες. Από αυτές σήμερα διασώζεται μία, την όποια είχε αποστείλει στους Φιλιππησίους, απαντώντας στο ικανοποιώντας το αίτημά τους, να έχουν από τον Πολύκαρπο αποκτήσουν επιστολές του Ιγνατίου, ο οποίος πρόσφατα πέρασε είχε πέρασει από την πόλη τους, πορευόμενος για τη Ρώμη. Η εκκλησία των Φιλιππησίων είχε ζητήσει από τον Πολύκαρπο να τους απευθύνει λόγους προτροπής, να προωθήσει με δικό του αγγελιοφόρο την επιστολή που είχαν απευθύνει στην Συριακή Εκκλησία και να τους στείλει όσες επιστολές του Ιγνατίου διέθετε.
Η επιστολή είναι πρακτική - συμβουλευτική και εκφράζει τη θερμή πίστη του συντάκτη της, ενώ θίγει λίγα θεολογικά ζητήματα της εποχής, με ιδιαίτερη έμφασης έμφαση στην πραγματικότητα της ενσαρκώσεως του Κυρίου.
Αυτό που φαίνεται να απασχολεί κυρίως τον άγιο Πολύκαρπο, είναι το θέμα της διαγωγής των Χριστιανών της εποχής του. Φαίνεται ότι η αύξηση του Χριστιανικού πληθυσμού, έφερε μαζί της και την αναπόφευκτη έκπτωση των ηθών, με αποτέλεσμα να διασύρεται το όνομα του Κυρίου από σκάνδαλα. Έτσι συμβουλεύει, να προειδοποιεί και να ενισχύει τον αγώνα των συγχριστιανών τουχριστιανών, με υπομονή και επιμονή στο δρόμο του Κυρίου. Γι' αυτό και τους αναφέρει ως παράδειγμα τον άγιο [[Ιγνάτιος ο Θεοφόρος|Ιγνάτιο τον Θεοφόρο]]. Πολύ σημαντική είναι και η πληροφορία του αγίου Πολυκάρπου, για το πώς αντιμετώπιζαν οι πρώτοι Χριστιανοί, όσους ξέπεφταν από την πίστη, σαν όπως τον πρώην Πρεσβύτερο Ουάλεντα που αναφέρει (§ 11.4)
Η επιστολή αυτή συσχετίζεται επίσης στενά με τις επιστολές και το μαρτύριο του Ιγνατίου. Οι Φιλιππήσιοι είχαν πρόσφατα υποδεχθεί και συνοδεύσει στον δρόμο τους ορισμένους δεσμώτες (§ 1). Από μια μεταγενέστερη σημείωση στην επιστολή, φαίνεται πως ο Ιγνάτιος ήταν ένας από αυτούς. (§ 9). Εκτός αυτού, αναφέρονται και άλλοι δύο, ονομαστικά, ήτοι ο Ζώσιμος και ο Ρούφος. Μια όχι απίθανη εικασία θέλει αυτά τα άτομα να είναι Χριστιανοί της Βιθυνίας, οι οποίοι είχαν σταλεί από τον Πλίνιο στην Ρώμη για να δικασθούν εκεί, και συναντήθηκαν με τον Ιγνάτιο στους Φιλίππους. Στην περίπτωση αυτή, θα είχαν τεθεί κάτω από την ίδια φρουρά με τον Ιγνάτιο, και θα είχαν συνεχίσει μαζί του προς την Ρώμη, φρουρούμενοι από τις «δέκα λεοπαρδάλεις» (Ιγνατ. Ρωμ. 5). Είναι προφανές πως ο Ιγνάτιος – πιθανότατα δια προφορικού λόγου – είχε δώσει στους Φιλιππησίους την ίδια νουθεσία που είχε δώσει γενικά στις εκκλησίες (Φιλαδελφ. 10, Σμυρν. 11, Πολυκαρπ. 7), δηλαδή, συνιστούσε να αποστείλουν επιστολές και (όπου ήταν δυνατό) και αντιπροσώπους, για να συγχαρούν την Εκκλησία της Αντιόχειας επί τη αποκαταστάσει της ειρήνης. Εξ ου και το αίτημα των Φιλιππησίων - ενισχυόμενο και από τον ίδιο τον Ιγνάτιο - να προωθήσει ο Πολύκαρπος την επιστολή τους στην Συρία. Επίσης γίνεται αντιληπτό πως είχαν ακούσει – είτε από τον ίδιο τον Ιγνατιο, ή από τους γύρω του – για τις επιστολές που είχε απευθύνει και στις Εκκλησίες της Μικράς Ασίας, ειδικότερα δε της Σμύρνης. Εξ ου και το περαιτέρω αίτημα να τους στείλει ο Πολύκαρπος όσες από αυτές τις επιστολές είχε στην κατοχή του. Η επίσκεψη του Ιγνατίου ήταν πρόσφατη – τόσο πρόσφατη μάλιστα, ώστε ο Πολύκαρπος να μην έχει βέβαιη γνώση για το γεγονός του μαρτυρίου. Έτσι, ρωτά τους Φιλιππησίους – οι οποίοι είναι πολύ πιο κοντά στην Ρώμη απ’ ότι η Σμύρνη – να του μεταφέρουν οποιαδήποτε σχετική πληροφορία που τυχόν έχουν λάβει σχετικά με για τον άγιο και τους συντρόφους του. (§ 13).
Πέραν αυτών των αναφορών στον Ιγνάτιο, η επιστολή δεν περιέχει άλλα προσωπικά θέματα. Ο Πολύκαρπος αναφέρει τις επικοινωνίες του Αποστόλου Παύλου με τους Φιλιππησίους – τις , γραπτές και τις προφορικές (§§ 3, 11). Κάνει μνεία για την φήμη της Εκκλησίας των Φιλίππων τις πρώτες μέρες του Ευαγγελίου, και τους συγχαίρει για την διατήρηση της πρώτης τους καλής φήμης (§§ 1, 11). Παρεμπιπτόντως αναφέρει Αναφέρει επίσης πως οι Φιλιππησιοι είχαν μεταστραφεί στο Ευαγγέλιο πριν από τους Σμυρνείς (§ 11) , αναφορά που εναρμονίζεται πλήρως με τις σημειώσεις των δύο εκκλησιών στην Καινή Διαθήκη.
Η καλή φήμη όμως της Εκκλησίας των Φιλίππων είχε σπιλωθεί από την αμαρτία ενός ανάξιου ζεύγους. Ο Ουαλέντιος και η σύζυγός του , οι Ανανίας και Σαπφείρα της κοινότητας των Φιλιππησίων , ήσαν ένοχοι κάποιας πράξεως πλεονεξίας, πιθανόν απάτης και ανεντιμότητας. Ο Ουαλέντιος ήταν ένας από τους Πρεσβύτερους, έτσι η Εκκλησία ήταν πιο άμεσα αρμόδια για το έγκλημά του. Ο Πολύκαρπος εκφράζει την βαθύτατη λύπη του. Αν και , ενώ το περιστατικό αυτό αναφέρεται μονάχα σε ένα σημείο, είναι προφανές ότι τον έχει επηρεάσει. Η αμαρτία πάθος της φιλαργυρίας , παρατηρούμε, να καταγγέλλεται ξανά και ξανά επαναληπτικώς μέσα στο σώμα της επιστολής. (§§ 2, 4, 6, 11).
Η επιστολή έχει σταλεί δια χειρός κάποιου Κρήσκεντος. Η αδελφή του Κρήσκεντος επίσης, η οποία προτίθεται να επισκεφθεί τους Φιλίππους, αναφέρεται με καλές συστάσεις σ’ αυτούς. (§ 14).
Το 1936 ο P. Harrison έκανε μια νέα και ευλογοφανή υπόθεση προς λύση του φιλολογικού προβλήματος της επιστολής. Από το σώμα του κειμένου χώρισε το κεφ. 13, το όποιο θεώρησε γράμμα-σημείωμα (ή μέρος του γράμματος), με το οποίο ο Πολύκαρπος συνόδευσε τις επιστολές του Ιγνατίου που απέστειλε στους Φιλιππησίους. Το υπόλοιπο κείμενο αποτελεί δεύτερη επιστολή, που τοποθετείται μεταξύ 135 και 137. Ανεξάρτητα με την ορθότητα της υποθέσεως αυτής, που πάντως δεν είναι εύκολο να απορριφθεί, το κείμενο της δεύτερης έστω επιστολής κατανοείται ευχερέστερα, εάν δεχθούμε ότι γράφηκε λίγο καιρό μετά τα γεγονότα του Ιγνατίου (107-117).
12.398
επεξεργασίες

Μενού πλοήγησης