Επιγονάτιο

Επιγονάτιο με απεικόνιση του Ευαγγελιστή Μάρκου

To επιγονάτιο είναι άμφιο σε σχήμα ρόμβου και το οποίο κρέμεται δίπλα στο δεξί γόνατο (επί του γόνατος) του ιερέως. Η ενδυμασία του δεν επιτρέπεται σε διάκονο ή απλό πρεσβύτερο, αλλά σε όσους φέρουν εκκλησιαστικό αξίωμα μετά τον βαθμό του πρωοτορεσβυτέρου, ήτοι αρχιμανδρίτης, επίσκοπος και πατριάρχης.

Η αρχική χρήση του αμφίου ήταν ως πετσέτα και συμβόλιζε την πετσέτα ή ποδιά (λέντιο), που χρησιμοποίησε ο Κύριος στον Μυστικό Δείπνο. Επίσης, λόγω της ομοιότητάς του με ασπίδα, συμβολίζει και τον πνευματικό οπλισμό που πρέπει να έχει ο Ιερέας του Θεού για να προστατεύει το ποίμνιο που του εμπιστεύθηκε ο Κύριος. Η ερμηνεία της ασπίδος έχει διττή σημασία. Αφενώς να καταδείξει τον ιερέα ως στρατιώτη του Θεού, που πολεμεί στην πνευματική μάχη της σωτηρίας, αλλά καταδεικνύει και το Λόγο του θεού ο οποίος υπερασπίζεται το πιστό πλήρωμά του, από κάθε εχθρό.

Κατά την τελετουργική ενέδυσή του ο ιερουργός, απαγγέλει μυστικώς' γραφέν υπό του Δαβίδ στους ψαλμούς (44,45) προς τον Μεσσία «Περίζωσαι την ρομφαίαν σου επί τον μηρόν σου, Δυνατέ, τη ωραιότητί σου και τω κάλλει σου και έντεινε και κατευοδού και βασίλευε ένεκεν αληθείας και πραότητος και δικαιοσύνης και οδηγήσει σε θαυμαστώς η δεξιά σου. Πάντοτε νυν και αεί και εις τους αιώνας των αιώνων. Αμήν».

Στη βυζαντινή παράδοση, το επιγονάτιο διδόταν ως βραβείο στον ιε΄ρεα ο οποίος ανερχόταν στον βαθμό του εξομολογητή, ενώ κατά τη Ρωσσική πρακτική και παράδοση, μετά από πολλά χρόνια σημαντικής υπηρεσίας στην εκκλησία. In the Byzantine tradition, the epigonation is awarded to a priest upon his elevation to exomologoumenos (confessor). In the Russian tradition, it is an award given after many years of service.