Άνοιγμα κυρίως μενού

OrthodoxWiki β

Αλλαγές

Βασιλεία του Θεού

16.124 bytes προστέθηκαν, 00:11, 23 Δεκεμβρίου 2010
μ
Ορισμός και ιστορική πορεία
Η '''Βασιλεία ''' ή '''Κυβέρνηση του Θεού''', δεν είναι μια "κυβέρνηση"αποκαλούμε την «''άκτιστο ενέργεια και δόξα δια της οποίας ο Θεός, βασιλεύει τον κόσμον και εις οποίαν μετέχουν τα καθαιρόμενα, φωτιζόμενα και δοξαζόμενα μέλη της Εκκλησίας''»<ref>Ι.Ρωμανίδου, «''Δογματική και Συμβολική Θεολογία...''», Τόμος Α΄, Έκδοση 4η, Εκδόσεις Πουρνάρα, Θεσαλονίκη, σελίς 34</ref>. Επίσης αποκαλείται και ως διοικητική οικονομία του [[Θεός|Θεού]], αλλά η μετοχή των αγίων στο Φως οποία «''επεκτείνεται και επί του κόσμου τούτου και ο άνθρωπος ως λογικό, αυτόβουλο και ελεύθερο ον δύναται να παρέμβει εν τη εκτυλίξει του ρου της ιστορίας. Παρά τη Ζωή βούληση και την ενέργεια αυτή του Θεούανθρώπου, η βουλή του Κυρίου επικρατεί, όπως υπό της [[Αγία Γραφή|Αγίας Γραφής]] μαρτυρείται''»<ref>Π.Ν.Τρεμπέλα, «''Δογματική''», Τόμος Α΄, Εκδόσεις Σωτήρ, σελίς 390</ref>.
Όποιους καλεί Ο Θεός ως δημιουργός του σύμπαντος κόσμου και της κτίσεως, είναι και ο κυβερνήτης της πλάσης, ο Θεόςοποίος ως σκοπό δεν έχει μόνο τη συντήρηση του κόσμου αυτού, τους καλεί στο φωςαλλά επιδιώκει και να οδηγήσει τα πλάσματά του στην τελείωση, όπως λέει και την κτίση στην πλήρωση του σχεδίου Του. Έτσι ο απόστολος Πέτρος στους Χριστιανούς: "Σας εκάλεσεν εκ ίδιος με την πανσοφία Του καθοδηγεί την πλάση, μη αφήνοντάς την σε τυχαία πορεία, αλλά αντιθέτως ενεργώντας μέσω της Θείας θελήσεώς του σκότους εις το θαυμαστόν αυτού φως". -Α΄ Πέτρου 2/β΄ 9Η αποδοχή δε αυτής της πορείας του κόσμου υπό τη Θεία καθοδήγηση του Θεού, σε καμία περίπτωση δεν αναιρεί τη δυνατότητα του αυτοβούλου, του αυτεξουσίου και της ελευθερίας του ανθρώπου, αλλά αντιθέτως αυτή είναι που γίνεται και μέσο της Θείας θελήσεως.
Είναι το ίδιο που διαβάζουμε στο Κολοσσαείς 1/α΄ 12,13, όπου ο απόστολος Παύλος λέει ότι "η βασιλεία των υιών του Θεού", είναι ο "κλήρος" (η κληρονομιά) "των αγίων εν τω φωτί". Οι "άγιοι" λοιπόν, είναι οι "φωτισμένοι" Χριστιανοί, "κληρονόμοι της βασιλείας".==Ορισμός και ιστορική πορεία==
Ο ίδιος απόστολοςΗ έννοια της βασιλείας του Θεού είναι μία εκ των σημαντικότερων διδασκαλιών του ευαγγελίου και μια από τις πλέον συζητήσιμες θεολογικές διαφοροποιήσεις μεταξύ της θεολογίας της Δύσης και της Ανατολής. Σκοπός και πρόταση της διδασκαλίας αυτής κατά βάση είναι να καταδειχτεί πως ο κόσμος της πτώσης πλέον έπαυσε με την έλευση του [[Ιησούς Χριστός|Χριστού]] και πως επήλθε μία νέα ανακαινισμένη και μεταμορφωμένη κτίση, μας λέει:όπου σε αυτή πλέον υπάρχει η ελπίδα της απολυτρώσεως του ανθρώπου. Η λέξη βασιλεία, αλλά και οι αραμαϊκές ''memlakhah'' και ''malkuth'', σύμφωνα με μελετητές θέλουν να τονίσουν την ενέργεια του βασιλεύειν, του κυβερνάν, του εξουσιάζειν, τελικά την επικράτηση του αγίου θελήματος, ίσως δε και την ιδεώδη κοινωνία στην οποία επικρατεί το θέλημά Του<ref>ΘΗΕ, τ. 3, σελ. 660</ref>. Σύμφωνα κυρίως με δυτικές αντιλήψεις, η βασιλεία ταυτίζεται μονομερώς άλλοτε με την εκκλησία και μόνο, άλλοτε δε με την επελθούσα και μόνο αποκατάσταση της [[Δευτέρα Παρουσία|δευτέρας παρουσίας]]. Σύμφωνα πάντως με τον [[Ιωάννης ο Χρυσόστομος|ιερό Χρυσόστομο]] το ''"ελθέτω η βασιλεία σου"'' σημαίνει να μην προσηλώνεται ο άνθρωπος στα επίγεια, αλλά στην τριαδική θεότητα, κατά τον [[Ευθύμιος ο Ζιγαβηνός|Ευθύμιο Ζιγαβηνό]] σημαίνει να κυριαρχεί το θέλημα του Θεού πάνω στον άνθρωπο και όχι του διαβόλου, ενώ κατά τον [[Ωριγένης|Ωριγένη]] ταυτίζεται με τον ίδιο το Χριστό, δεχόμενος πως αυτή συντελείται στις [[Ψυχή|ψυχές]] των ανθρώπων δια την εκριζώσεως της αμαρτίας<ref>ο.π.</ref>.
Η βάση της διδασκαλίας αυτής, πρέπει να τονιστεί, ότι μέσα από τα Ευαγγέλια φαίνεται να είναι γνωστή υπό των Ισραηλιτών, προφανώς υπό της Παλαιάς Διαθήκης (''Μαρκ. 1, 14/Λουκάς 17, 20'' κ.α.). Η φράση βέβαια δεν ευρίσκεται αυτούσια στην [[Παλαιά Διαθήκη]], παρόλα αυτά διδάσκεται εμμέσως (λ.χ. ''"Κύριος εν τω ουρανώ ητοίμασε τον θρόνον αυτού και η βασιλεία Αυτού πάντων δεσπόζει"Όσοι γαρ Πνεύματι ''. Ψαλμοί ΚΓ΄, 7). Σύμφωνα λοιπόν με το πνεύμα της Παλαιάς Διαθήκης η βασιλεία του Θεού άγονται, ούτοι υιοί αποτελεί την παρουσία του Θεού εισιν… ει και την αποκάλυψη του σχεδίου Του, έχοντας ιστορικό χαρακτήρα καθώς αυτή συντελείται εν τόπο και χρόνω και δη στο λαό του Ισραήλ, ιδιαιτέρως δε τέκνα ως πρώτη παρουσία στον [[Αβραάμ]]. Η βασιλεία αυτή για το λαό του Ισραήλ αποτελούσε μία διαρκή πραγματικότητα το δε εσχατολογικό όραμα μέχρι τη βαβυλώνια αιχμαλωσία δεν υπήρχε στον τρόπο σκέψης και κληρονόμοιτη διδασκαλία τους, κάτι που όμως άλλαξε άρδην όπως γίνεται έκδηλα φανερό, τόσο από τα μετέπειτα βιβλία της ΠΔ, όσο και από την [[Καινή Διαθήκη]]<ref>ο. Κληρονόμοι μεν Θεούπ., σελ. 662</ref>. Είναι όμως επίσης έκδηλο πως οι ιδέες αυτές στο λαό του Ισραήλ κατά την εποχή του Χριστού είχαν έντονο ανατρεπτικό κατά της εξουσίας τόνο, συγκληρονόμοι δε καθώς οι προφητείες των μεγάλων ανδρών της ΠΔ εκλαμβάνονταν κατά γράμμα. Το μήνυμα μάλιστα του Χριστούυπήρξε για αυτούς έντονα ανατρεπτικό. Ο ίδιος μίλησε για πόλεμο στα πάθη και την αμαρτία, για το παράδειγμα της αγάπης και τελικά για τη μεταστροφή του ανθρώπου σύμφωνα με την οποία θα συντελεστεί θέλημα του πατρός Του. Έτσι κήρυξε μια αντιδιαμετρικά διαφορετική βασιλεία, είπερ συμπάσχομενμία πνευματική βασιλεία, ίνα με κέντρο τον εσωτερικό άνθρωπο και συνδοξασθώμενόχι την εξωτερική πυγμή, καθώς η βασιλεία που έφερε δεν ήταν ''"εκ του κόσμου τούτου"'' (Ιω.-Ρωμαίους 8/η΄ 14-1718, 36).
Για Από μερικούς ερευνητές η βασιλεία του Θεού ταυτίστηκε με την Καινή κτίση της δευτέρας παρουσίας. Στην ιστορία της εκκλησίας και ήδη από τα πρώτα της βήματα εμφανίστηκαν [[Αίρεση|αιρέσεις]] οι οποίες ταύτισαν το ίδιο θέμαεσχατολογικό όραμα της βασιλείας του Θεού με μία επίγεια, κτιστή, υλική αναγέννηση κατά τη Δευτέρα παρουσία του Χριστού. Πρώτος υπήρξε ο γνωστικός [[Κήρινθος]], ο οποίος μπόλιασε με αρκετά [[Χιλιασμός|χιλιαστικά]] ιουδαϊκά στοιχεία το χριστιανικό κήρυγμα, ενώ ακολούθησαν οι [[Εβιωναίοι]], οι [[Ναζηραίοι]], μιλάει επίσης στο Γαλάτας αλλά και στα νεώτερα χρόνια οι Σπουδαστές της Γραφής και οι [[Μάρτυρες του Ιεχωβά]] κ.α.<ref>ΘΗΕ, τ. 3, σελ. 670</γ΄ 29: "άρα του Αβραάμ σπέρμα εστέref>. Πέραν αυτών όμως και επιφανείς εκκλησιαστικοί άνδρες υποστήριξαν το μοντέλο αυτό. Ανάμεσά τους ήταν ο [[Παπίας Ιεραπόλεως]], Ο [[Ειρηναίος της Λυών]], ο [[Ιππόλυτος Ρώμης]], ο [[Τερτυλλιανός]] και άλλοι ελάσσονες. Πολλοί πατέρες όμως τόσο στην Ανατολή όσο και στη Δύση αντέκρουσαν με σφοδρότητα,πολλές φορές, κατ' επαγγελίαν κληρονόμοι"το ζήτημα αυτό -χαρακτηριστικός επ αυτού υπήρξε ο ιερός [[Αυγουστίνος Ιππώνος|Αυγουστίνος]]- με αποτέλεσμα να περιπέσει η θεωρία αυτή σε ανυποληψία. Και τα τέκνα του Αβραάμ κληρονομούν Η τάση της εσχατολογικής προοπτικής επαναφέρθηκε όμως μετά τη Βασιλεία διάσπαση των Ουρανών: "πολλοί από ανατολών εκκλησιών της Δύσης, μεταξύ προτεσταντισμού και δυσμών ήξουσιν και ανακλιθήσονται (θα καθήσουν) μετά Αβραάμ καθολικής εκκλησίας, απορρίπτοντας όμως κατά βάση το υλιστικό χιλιαστικό μοντέλο και Ισαάκ και Ιακώβ εν προτάσσοντας τη βασιλεία του Θεού στις καρδιές των ανθρώπων. Ειδικά σε ότι αφορά τον προτεσταντισμό, ενώ πρότεροι θεολόγοι με κορυφαίο τον Harnack αναφέρονται στην παρουσία της βασιλείας του Θεού ως μια παρούσα πραγματικότητα στις καρδιές των ουρανών" -Ματθαίος 8/η΄ 11ανθρώπων, οι νεώτεροι διαλεκτικοί με ηγέτη τον K. "Κληρονομήσατε την ητοιμασμένην υμίν βασιλείαν από καταβολής κόσμου"Barth συνάγουν πως κάτι τέτοιο είναι αδύνατο λόγω της παντελούς αδυναμίας του ανθρώπου να σωθεί. -Ματθαίος 25/κε΄ 34Η βασιλεία του Θεού σε αυτούς γίνεται πραγματικότητα δια της πίστεως και μόνο.
==Η βασιλεία αυτή, δεν είναι κάτι μελλοντικό, μα κάτι που συμβαίνει από τώρα, για όσους αναγεννιούνται με το βάπτισμα, σύμφωνα με τον απόστολο Παύλο:του Θεού ως παρούσα πραγματικότητα και όχι ως [[Κτιστό|κτιστή]] ή αποκλειστική μελλοντική πραγματικότητα==
"Και υμάς όντας νεκρούς τοις παραπτώμασιν Σύμφωνα με τον [[Ιωάννης Ρωμανίδης|Ιωάννη Ρωμανίδη]] «''εις την Καινήν Διαθήκην η έλευσις της βασιλείας δεν ταυτίζεται με έλευσιν καταστάσεως αποκαταστάσεως, αλλά δηλοί την φανέρωσιν της αιωνίως υπαρχούσης δυνάμεως και τοις αμαρτίαις υμών… χάριτος του Θεού και όντας ημάς νεκρούς τοις παραπτώμασιντην υπό των ανθρώπων μέθεξιν της χάριτος ταύτης''<ref>Ιωάννου Σ. Ρωμανίδου, συνεζωοποίησεν τω Χριστώ… «Δογματική και συνήγειρεν Συμβολική Θεολογία», Τόμος Α΄, σελίς 184</ref>. «''Ούτως, η ομόφωνος ερμηνεία των Πατέρων της αρχαίας περιόδου και ολοκλήρου της ελληνόφωνης ρωμαϊκής πατερικής παραδόσεως ταυτίζει την βασιλείαν του Θεού με την άκτιστον δόξαν και χάριν Αυτού''»<ref>ενθ.αν. 184</ref> και γι αυτό το λόγο «'συνεκάθισεν'ουδείς εκ των αρχαίων θεολόγων και συγγραφέων εταύτισε ποτέ την βασιλείαν του Θεού με κτίσμα ή με αυτήν ταύτην την αποκατάστασιν του λαού του Θεού υπό οιανδήποτε μορφήν. Αντιθέτως η εναλλαγή των όρων βασιλεία και δόξα φαίνεται σαφώς, τόσον μάλιστα, ώστε από μόνης της επιστημονικής, ιστορικής και φιλολογικής επόψεως επιβάλλεται εις τους διαφωνούντας να αποδείξουν αυτοί το αντίθετον'' »<ref>ενθ.αν. 187</ref>. Τελικά «''η ομόφωνος ερμηνεία των Πατέρων της αρχαίας περιόδου και ολοκλήρου της ελληνόφωνης ρωμαϊκής πατερικής παραδόσεως ταυτίζει την βασιλείαν του Θεού με την άκτιστον δόξαν και χάριν Αυτού. Ούτως η προφητεία του Χριστού «''αμήν λέγω υμίν, ότι εισίν τινές των ώδε εστηκότων οίτινες ου μη γεύσωνται θανάτου έως αν ίδωσιν την βασιλείαν του Θεού εληλυθείαν εν τοις επουρανίοις εν Χριστώ Ιησού"δυνάμει''» καθ' όλους τους Πατέρας της Εκκλησίας εξεπληρώθη εις την αμέσως και εις τους τρεις σήμερον συνοπτικούς λεγομένους Ευαγγελιστάς επακολουθήσασαν [[Μεταμόρφωση του Χριστού|Μεταμόρφωσιν του Χριστού]], ότε οι τρεις πρόκριτοι των αποστόλων, ο [[Απόστολος Πέτρος|Πέτρος ο Κηφάς]] και οι υιοί βροντής [[Ευαγγελιστής Ιωάννης|Ιωάννης]] και [[Απόστολος Ιάκωβος|Ιάκωβος]] μετά [[Μωυσής|Μωϋσέως]] και [[Προφήτης Ηλίας|Ηλία]] είδον την φυσικήν δόξαν και θεότητα του Χριστού''».<ref>ενθ.αν.184</ref>
Η "Μέσα άλλωστε από τα συγράμματα των πατέρων διακρίνονται «''ο [[Θεόφιλος Αντιοχείας]] ο οποίος σαφώς αναφέρει περί του Κυρίου ότι «βασιλείαν εάν είπω, δόξαν αυτού λέγω».Ο άγιος [[Ιππόλυτος Ρώμης]] παραθέτει το χωρίον Ιωάννου 2, 11 αντικαθιστών εκ παραδρομής τον όρον «δόξαν Αυτού» με τον όρον «βασιλείαν των Ουρανών» ούτως, «αρχή των σημείων ήν εποίησεν ο Ιησούς εν Κανά της Γαλιλαίας και εφανέρωσε την βασιλείαν των Ουρανών». Ο [[Κλήμης Αλεξανδρείας|Κλήμης ο Αλεξανδρεύς]] παραθέτει το χωρίον [[Κατά Μάρκον|Μάρκου]] 9,1 αντικαθιστών το «τήν βασιλείαν του Θεού εληλυθυίαν εν δυνάμει» με «τόν Υιόν του ανθρώπου εν δόξη» ούτως, «εισί τινες των ώδε εστηκότων, οι ου μη γεύσωνται θανάτου έως αν ίδωσι τον Υιόν του ανθρώπου εν δόξη». Αυτό διότι είδαν οι απόστολοι τον Χριστό εν τη βασιλεία Αυτού εις την Μεταμόρφωσιν. ''Ο Λουκάς παραλείπει το «εληλυθυίαν εν δυνάμει» του Μάρκου ως κάμει και ο Ματθαίος, όστις παραθέτει «έως αν ίδωσιν τον Υιόν του ανθρώπου ερχόμενον εν τη βασιλεία αυτού»''. Ο [[Ωριγένης]] επίσης βλέπει το Ματθαίον 16, 28, Μαρκον 9, 1, Λουκάν 9, 27 εκπληρωθέν εν τη Μεταμορφώσει του Θεού"Κυρίου. Το ίδιον ο άγιος [[Ιλάριος Πηκτάβων]] και ο άγιος [[Αμβρόσιος Μεδιολάνων]], όστις γράφει, «οι απόστολοι αληθώς είδον την δόξαν αυτήν, ότε ο Κύριος Ιησούς επί του όρους έλλαμψε με το φως της θεότητος Αυτού». Ταύτα υπενθυμίζουν τα υπό του Γρηγορίου του Θεολόγου λεχθέντα, είναι «φώς η "παραδεχθείσα θεότης επί του όρους τοις μαθηταίς» ως και του [[αναγέννησηΙωάννης ο Χρυσόστομος|Χρυσοστόμου]]", ή "1η ανάσταση":«λαμπρότερος εαυτού εφαίνετο ο Κύριος, της θεότητος παραδειξάσης τας ακτίνας αυτής»<ref>ενθ. αν. 188</ref>.
"Μακάριος και άγιος ο έχων μέρος εν τη αναστάσει τη πρώτη. Επί τούτων ο δεύτερος θάνατος ουκ έχει εξουσίανΟι Δυτικοί, αλλεπηρεασμένοι από τον ''ιερό Αυγουστίνο'' έσονται ιερείς θεολογούν «''καταβίβασι της βασιλείας του Θεού εις κτίσμα και η ταύτισις αυτής μετά της εκκλησίας ή του Χριστού και βασιλεύσουσιν μετλαού του Θεού'' αυτού τα 1000 έτη"»<ref>ενθ. -Αποκάλυψη 20αν. 183</κ΄ 6ref>. Το εδάφιο αυτό δεν μιλάει Κάτι τέτοιο προϋποθέτει πως η βασιλεία του Θεού ιδρύεται εν χρόνω, κάτι που η ορθόδοξος εκκλησία απορρίπτει, για μια υποτιθέμενη μελλοντική τους [[Αγία Γραφή|Αγιογραφικούς]] και [[Χιλιετής ΒασιλείαΠατρολογία|Χιλιετή ΒασιλείαΠατερικούς]]λόγους, αλλά για που ανωτέρω καταδείχθηκαν. Μάλιστα οι απόψεις αυτών καταλήγουν «''ή σε μια πνευματικώς πραγματοποιημένη παρούσα μετοχή στο φωτισμό πραγματικότης ή μία μελλοντική ελπίς επικρατήσεως της βασιλείας''», ενώ «''επίσης δύναται να έχη κοσμολογικόν, ή πολιτικόν, ή στρατιωτικόν, ή καθαρώς πνευματικοϋπερβατικόν χαρακτήρα''»<ref>ενθ. αν. 183</ref>. Τέλος πλείστοι των δυτικών θεολόγων «''δε λαμβάνουν υπ' όψιν την υπό της αναγέννησηςΙεράς Παραδόσεως συσχέτισιν των χωρίων Ματθ. 16, 28, Μαρκ. 9, 1, Λουκ. 9, 27 με την Μεταμόρφωσιν, ούτω κατά φυσικόν τρόπον ασχοληθέντες τινές με την Μεταμόρφωσιν δεν σχετίζουν δι' όλου την Μεταμόρφωσιν με την έλευσιν της πανταχού παρούσης ακτίστου βασιλείας του Θεού και Λόγου Χριστού''»<ref>ενθ. αν. 190</ref>.
Η "πρόσκληση" του Θεού, και η "δωρεά του Αγίου Πνεύματος", αποσκοπεί σε αυτήν ακριβώς τη "βασιλεία": "και λήμψεσθε την δωρεάν του Αγίου Πνεύματος. Υμίν γαρ εστιν η επαγγελία… όσους αν προσκαλέσηται Κύριος ο Θεός ημών". -Πράξεις 2/β΄ 38,39.== Υποσημειώσεις ==
<div style="font-size:85%; -moz-column-count:2; column-count:2;"><references /></div> [[Κατηγορία:Ορθόδοξη ποιμαντική διδασκαλία]][[Κατηγορία:ΘεολογίαΖωτικά Άρθρα|Β]]
12.398
επεξεργασίες