Αλλαγές

Μετάβαση σε: πλοήγηση, αναζήτηση

Άγιος

4.657 bytes προστέθηκαν, 20:03, 27 Μαρτίου 2010
μερικές προσθήκες
'''Άγιος''' στην ορθόδοξη Εκκλησία αποκαλείται ο ''Τριαδικός Θεός'', αλλά και άνθρωποι οι οποίοι έζησαν βίο σεπτό και ιερό και γιαυτό αξιώθηκαν από τον [[Θεός|Θεό]] να μετέχουν στην ''αγιότητά Του''. Στην [[Καινή Διαθήκη]] ο όρος φαίνεται πως χρησιμοποιήθηκε ήδη για τους πιστούς της πρώτης εκκλησίας και έτσι παρατηρούμε αναφορές στη λέξη ''Άγιος'', όπως όταν ο Ανανίας ανέφερε για τον ''Απόστολο Παύλο'' πως «''Κύριε ακήκοα από πολλών περί του ανδρός τούτου, όσα κακά εποίησε τοια Αγιοις εν Ιερουσαλήμ''»<ref>Πράξεις Θ΄, 13</ref>. Στις [[Πράξεις των Αποστόλων]] επίσης αναφέρεται πως «''εγένετο δε Πέτρον διερχόμενον δια πάντων κατελθείν και προς τους Αγίους τούς κατοικούντας Λύδδαν''»<ref>Πράξεις Θ΄, 32</ref>, ενώ ο [[Απόστολος Παύλος]] αναφέρει για τον εαυτό του οτι «''πολλούς των Αγίων εγώ εν φυλακαίς κατέκλεισα την παρά των αρχιερέων εξουσίαν λαβών''»<ref>Αυτόθι, ΚΣΤ΄,10</ref>. Ο ίδιος στις επιστολές του χαιρετίζει το λαό κάθε τοπικής εκκλησίας με την προσφώνηση ''Άγιος'' («''τοις εν Αγίοις τοις ούσιν εν Εφέσω''»<ref>Εφεσίους Α΄,10</ref>, «''πάσι τοις Αγίοις εν Χριστώ τοις ούσιν εν Φιλίπποις''»<ref>Φιλιππησίους Α΄,1</ref> και «''τοις εν Κολοσσαίς αγίοις''»<ref>Κολασσαείς Α΄,1</ref>).
== Η ρίζα της λέξης "άγιος" ==
Στην ''Ελληνική γλώσσα'' η ρίζα της λέξεως ''άγιος'' είναι το αγ-, από το οποίο παράγονται μια σειρά από όρους, όπως το αγνός, το άγος κ.λπ. Τη βαθύτερη σημασία της ρίζας αυτής την κρατάει το ρήμα άζεσθαι, που σημαίνει το δέος σε μια απόκρυφη και φοβερή δύναμη<ref>Αισχύλου, Ευμ. 384 κ. έ.</ref>, το σέβας προς τον φορέα της Δύναμης <ref>Ομήρου, Οδύσ. 9,200 κ. έ.</ref>. Έτσι στον αρχαίο ελληνισμό η αγιότητα συνδέεται με τη δύναμη, με αυτό που ο Otto αποκαλεί ''mysterium fascinosum et tremendum'' - αυτό που προκαλεί ταυτόχρονα έλξη και φόβο. ''Στην Εβραϊκή γλώσσα'' στην [[Παλαιά Διαθήκη]] η σημιτική λέξη, που μεταφράζεται από τη [[Μετάφραση των Εβδομήκοντα]] με το «''άγιος''» είναι το ''godes'', που συγγενεύει με την ασσυριακή ''kuddushu'', και που δηλώνει ''κόβω'', ''χωρίζω'', ''διακρίνω ριζικά'', ''καθαιρώ'' (εξ ου και η σύνδεση με την καθαρότητα και αγνότητα). Τα άγια πράγματα είναι αυτά που τα ξεχωρίζει κανείς από τα υπόλοιπα - κυρίως στη λατρεία - και τα αφιερώνει στον Θεό.
 
==Καινή Διαθήκη==
 
Στην [[Καινή Διαθήκη]] ο όρος φαίνεται πως χρησιμοποιήθηκε ήδη για τους πιστούς της πρώτης εκκλησίας και έτσι παρατηρούμε αναφορές στη λέξη ''Άγιος'', όπως όταν ο Ανανίας ανέφερε για τον ''Απόστολο Παύλο'' πως «''Κύριε ακήκοα από πολλών περί του ανδρός τούτου, όσα κακά εποίησε τοις Αγίοις εν Ιερουσαλήμ''»<ref>Πράξεις Θ΄, 13</ref>. Στις [[Πράξεις των Αποστόλων]] επίσης αναφέρεται πως «''εγένετο δε Πέτρον διερχόμενον δια πάντων κατελθείν και προς τους Αγίους τούς κατοικούντας Λύδδαν''»<ref>Πράξεις Θ΄, 32</ref>, ενώ ο [[Απόστολος Παύλος]] αναφέρει για τον εαυτό του οτι «''πολλούς των Αγίων εγώ εν φυλακαίς κατέκλεισα την παρά των αρχιερέων εξουσίαν λαβών''»<ref>Αυτόθι, ΚΣΤ΄,10</ref>. Ο ίδιος στις επιστολές του χαιρετίζει το λαό κάθε τοπικής εκκλησίας με την προσφώνηση ''Άγιος'' («''τοις εν Αγίοις τοις ούσιν εν Εφέσω''»<ref>Εφεσίους Α΄,10</ref>, «''πάσι τοις Αγίοις εν Χριστώ τοις ούσιν εν Φιλίπποις''»<ref>Φιλιππησίους Α΄,1</ref> και «''τοις εν Κολοσσαίς αγίοις''»<ref>Κολασσαείς Α΄,1</ref>).
== Η αγιότητα κατά την Εκκλησία ==
Η αγιότητα λοιπόν δεν είναι για την [[Εκκλησία]] ατομικό κτήμα κανενός, όσο «''άγιος''» κι αν είναι κανείς στη ζωή του, αλλά θέμα σχέσεως προσωπικής με τον Θεό. Ο [[Θεός]] κατά την [[Ελεύθερη Βούληση|ελεύθερη βούλησή]] Του αγιάζει όποιον Εκείνος θέλει, χωρίς να εξαρτάται ο [[αγιασμός]] από κάτι άλλο, παρά μόνο από την ελεύθερη θέληση του αγιασμένου. Όπως τονίζει ο [[Άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής]], οι άνθρωποι δεν συνεισφέρουμε τίποτε άλλο εκτός από την [[Προαίρεση|προαίρεσή]] μας, χωρίς την οποία ο Θεός δεν ενεργεί, ο δε κόπος και η άσκησή μας δεν παράγει ως αποτέλεσμα την αγιότητά μας, αφού μπορούν να αποδειχθούν σκύβαλο χωρίς καμιά αξία.
 
==Το πρόβλημα της εφαρμογής της έννοιας Άγιος σε Θεούς και ανθρώπους==
 
Πέραν των προλεγομένων, πρέπει να τονιστεί πως η έκφραση της λέξης Άγιος ουσιαστικά αναφέρεται δυο ανόμοια όντα, το Θεό και τον άνθρωπο. Η φαινομενική ταύτιση αυτή όμως έχει καθαρά αγιογραφική βάση, καθώς βλέπουμε ήδη πως στην Καινή Διαθήκη, όλοι οι πιστοί καλούνται Άγιοι<ref>Δ. Τσάμης, Αγιολογία της Ορθοδόξου Εκκλησίας, σελ. 54</ref>. Η διαφοροποίηση όμως παραμένει και προκύπτει μέσα από την ουσιαστική διάκριση που προκύπτει μεταξύ του Θεού και των δημιουργημάτων Του, καθώς ο Θεός είναι κατά πάντα ανόμοιος. Εξού και για το Θεό όποια λέξη και αν ειπωθεί δε μπορεί να χαρακτηρίζει το Είναι Του ή αλλιώς την [[ουσία]] του, αλλά μόνο τις ενέργειές Του. Έτσι οι λέξεις όπως Άγιος, μπορεί να αποδίδονται και στο Θεό και στον άνθρωπο, αλλά δεν παρουσιάζουν κατά κανένα τρόπο το ίδιο περιεχόμενο. Αποτέλεσμα αυτού είναι πολλές φορές να αποκαλούμε ανώτερους κληρικούς με τίτλους όπως το Παναγιότατος. Αυτό δε σημαίνει πως ο τίτλος είναι ανώτερος από αυτόν του ιδίου του Θεού, αφού αφενός αναφέρεται στην ιεροσύνη που παρέχεται από το Θεό και όχι στον άνθρωπο, αφετέρου δεν αποκαλύπτει την ουσία του Θεού, αλλά απλά τις ενέργειές του, που χαρακτηρίζονται από τη λέξη.
 
==Εκδήλωση τιμής στους Αγίους==
 
Η εκδήλωση της Αγιότητας προς ένα πρόσωπο από το πλήρωμα της Εκκλησίας, συμβαίνει με διαφόρους τρόπους. Τέτοιοι είναι οι ανεγέρσεις Ναών, η προσκύνηση εικόνων και λειψάνων, η θέσπιση εορτών, η συγγραφή ασματικών ακολουθιών, η επίκληση μεσιτειών ή πρεσβειών<ref>Ιω. Δαμασκηνός, Έκδοσις Ακριβής..., 4, 15. PG 94, 1164Β-1168Α</ref>. Κύριος σκοπός αυτών είναι η προτροπή των πιστών να μιμηθούν εμπειρικά και δημιουργικά το φρόνημα και τη ζωή των Αγίων και τελικά του ιδίου του Κυρίου.
 
Εδώ θα πρέπει να τονιστεί πως οι εορτές χωρίζονται σε:
* Επετείους κοιμήσεως των Αγίων.
* Συνάξεις, δηλαδή τη συμμετοχή Αγίων σε εορτή Θείου γεγονότος, όπως τη [[Σταύρωση]], την [[Κοίμηση της Θεοτόκου|Κοίμηση της Θεοτόκου]], τον [[Ευαγγελισμός της Θεοτόκου|Ευαγγελισμό]] κ.α. Είναι χαρακτηριστικό για παράδειγμα πως την επόμενη ημέρα από την εορτή του ευαγγελισμού εορτάζεται η Σύναξη του [[Αρχάγγελος Γαβριήλ|Αρχαγγέλου Γαβριήλ]].
* Εύρεση και μετακομιδές αγίων λειψάνων.
* Επετείους θαυμάτων.
* Εορτές σημαντικών γεγονότων της θείας Οικονομίας, αλλά και εορτές για τους ανθρώπους της Παλαιάς διαθήκης, οι οποίοι χαρακτηρίζονται ως Δίκαιοι, καθώς είχαν την αληθινή προσδοκία της ελεύσεως του Μεσσία, αλλά και μία εορτή υπέρ των [[Άγιο Πάντες|Αγίων Πάντων]], προς τιμήν όσων Αγίων δεν γνωρίζουμε<ref>Δ. Τσάμης, ο.π., σελ. 56</ref>.
== Αγιότητα και Θεία Ευχαριστία ==
12.398
επεξεργασίες

Μενού πλοήγησης