Αλλαγές

Η ίδρυση του μοναστηριού, με τη σημερινή μορφή της χρονολογείται από το 1197<ref>Χατζηφώτης Μ.Ι., ''Η καθημερινή ζωή στο Άγιο Όρος'', Παπαδήμας, Αθήνα 1999, σελ. 41.</ref> ή 1198<ref>''ΘΗΕ'', τόμ. 12 (1968), στ. 122.</ref> και οφείλεται στον ηγεμόνα της ''Σερβίας'' ''Στέφανο Νεμάνια'' και τον γιο του ''Ράστκο''. Ο δεύτερος, αν και ήταν πρίγκιπας και υποψήφιος διάδοχος του θρόνου, προτίμησε τον μοναστικό βίο, ήρθε κρυφά στο ''Άγιο Όρος'' και έγινε μοναχός με το όνομα ''Σάββας''. Κάποια στιγμή εγκαταστάθηκε στο [[Ιερά Μονή Βατοπαιδίου|Βατοπέδι]] και λίγο διάστημα μετά τον ακολούθησε και ο πατέρας του ''Στέφανος Νεμάνια'', που είχε γίνει κιόλας μοναχός σε μονή της ''Σερβίας'' με το όνομα ''Συμεών''. Οι δύο άνδρες παρέμειναν στη Μονή [[Ιερά Μονή Βατοπαιδίου|Βατοπεδίου]] μέχρις ότου τους παραχωρηθεί, ύστερα από παράκληση του νέου ηγεμόνα των Σέρβων ''Στεφάνου Β΄ Νεμάνια'' (αδελφός του ''Σάββα''), το μικρό και ερειπωμένο τότε κτίσμα του ''Χιλανδαρίου''. Η παραχώρηση επικυρώθηκε με ''χρυσόβουλλο'' του βυζαντινού αυτοκράτορα ''Αλεξίου Γ΄'' του Αγγέλου, σύμφωνα με το οποίο δόθηκε το Χιλανδάρι ''"όπως είναι τοις Σέρβοις δώρον αιώνιον"''<ref>''ΘΗΕ'', τόμ. 12 (1968), στ. 122.</ref>. Καθώς ο πρώην ηγεμόνας ''Συμεών'' και ο γιος του ''Σάββας'' φρόντισαν για την ανοικοδόμηση και την επέκταση της μονής, δικαίως θεωρούνται οι πρώτοι κτήτορες και ιδρυτές του μοναστηριού. Μάλιστα, ο ''Συμεών'' (πρ. Στέφανος) εξαιτίας της οσιακής ζωής του, αναγνωρίστηκε και διακηρύχθηκε ως άγιος της Ορθόδοξης Εκκλησίας και εορτάζεται η μνήμη του στις 13 Φεβρουαρίου<ref>Τσολακίδης Δ. Χρήστος, Αγιολόγιο της Ορθοδοξίας, έκδ. 2η, εκδ. Χ.Δ. Τσολακίδη, Αθήνα 2001, σελ. 168. Βλ. και ''Ο Μέγας Συναξαριστής της Ορθοδόξου Εκκλησίας'', τόμ. Β΄. Φεβρουάριος, έκδ. 8η, Αθήναι 2004, σελ. 334.</ref>.

Οι αιώνες που αμέσως ακολούθησαν την ίδρυση, ήταν περίοδος ακμής για τη μονή λόγω των πλούσιων δωρεών των Σέρβων ηγεμόνων, με τις οποίες δημιουργήθηκαν και οχυρωματικά έργα των οποίων η αξία φάνηκε το 1307, όταν οι ''Καταλανοί'' επιτέθηκαν στο μοναστήρι. Πλούσιες ήταν και οι δωρεές των ''Παλαιολόγων'' αυτοκρατόρων, ενώ τον 16ο και τον 17ο αιώνα η ακμή συνεχίστηκε κάτω από την προστασία των Βλάχων ηγεμόνων και των τσάρων της ''Ρωσίας''.