interwiki, renameuser, Διαχειριστές
279
επεξεργασίες
Αλλαγές
μ
καμία σύνοψη επεξεργασίας
==Πρώτη εμφάνιση και σκοπός==
Η Ψευδοκωνσταντίνεια δωρεά πρωτοεμφανίστηκε τον 12ο αιώνα στη συλλογή κανόνων που είναι γνωστή ως ''Decretum Gratiani'' (ή ''Concordia discordantium canonum'', και σε κάποια χειρόγραφα ''Concordantia discordantium canonum'') και πιθανότητα συντάχθηκε από τον Γρατιανό. Χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά, ως δήθεν αληθινή, από τον πάπα Ανδριανό στην επιστολή που έστειλε προς τον Κάρολο το Μέγα στα τέλη του όγδοου μ.Χ. αιώνα (771-795), ώστε να αναγνωρίσει και να αποδώσει στο πρόσωπό του όλα τα προνόμια και τα δικαιώματα, που περιλαμβάνονται σ' αυτήν. Στη συνέχεια χρησιμοποιήθηκε και από τους υπόλοιπους Πάπες του Μεσαίωνα για την ενίσχυση της εδαφικής και κοσμικής εξουσίας τους στην Ιταλία. Ήταν ευρέως αποδεκτή ως αυθεντική, αν και ο Αυτοκράτορας Οθων Γ' ([[983]]-[[1002]]), του οποίου η μητέρα ήταν Ανατολική Ρωμαία, είχε εγείρει υποψίες του εγγράφου. Ο ποιητής Δάντης (Dante Alighieri) στη Θεία Κωμωδία ανέφερε ότι το έγγραφο αυτό αποτέλεσε την ρίζα του υλισμού και κοσμικού πνεύματος των Παπώνεπί 800 σχεδόν χρόνια.
Σκοπός αυτής της «Δωρεάς» ήταν να εμποδιστούν οι [[Φράγκοι]] να εγκαταστήσουν την πρωτεύουσά τους στη Ρώμη. Σοβαρή ένδειξη περί αυτού αποτελεί το γεγονός ότι ο Οθων Γ' ([[983]]-[[1002]]), του οποίου η μητέρα ήταν Ανατολική Ρωμαία, διεκήρυξε την πλαστότητα του εγγράφου αυτού, ως μέρος της δικαιολογίας του για την ονομασία της Παλαιάς Ρώμης ως πρωτεύουσάς του. Εάν το έγγραφο ήταν γνήσιο, οι Πάπες θα κυριαρχούσαν ως αυτοκράτορες της Δύσης. Η ανάρρηση στον θρόνο Δυτικών Αυτοκρατόρων που δεν ήταν Πάπες είναι ένδειξη ότι το έγγραφο ήταν πλαστό. Οι Πάπες βέβαια χρησιμοποίησαν την Δωρεά για να προωθήσουν τις εδαφικές τους διεκδικήσεις ως πρίγκηπες επίσκοποι στην μεσαιωνική Ιταλία.
==Τεκμήρια πλαστότητας και αποκάλυψη== Στην Ανατολή η εν λόγω δωρεά δεν έγινε ποτέ αποδεκτή, αφού τα ιστορικά λάθη Τα στοιχεία που περιείχε γίνονταν φανερά από τα έργα των ιστορικώναποδεικνύνουν την πλαστότητα της δωρεάς είναι πολλά. Όπως καταγράφει ο [[Ευσέβιος Καισαρείας|Ευσέβιο Καισαρείας]], ο Μ. Κωνσταντίνος δε βαπτίσθηκε από τον πάπα Σίλβεστρο (314-335), αλλά από τον εξάδελφο του αυτοκράτορα Ευσέβιο Νικομηδείας με την συμπαράσταση και άλλων Επισκόπων σε ένα προάστιο της Νικομήδειας λίγο πριν από το θάνατό του <ref>Ευσέβιος Καισαρείας, Περί του βίου του Μ. Κωνσταντίνου, βιβ. Δ' κεφ. 61,62,63</ref>. Σε αυτό συμφωνούν και οι ιστορικοί Σωζόμενος <ref>Βλ. Σωζόμενος Εκκλ. Ιστορία, βιβ.β, κεφ. λβ</ref> και Σωκράτης <ref>Εκ. Ιστ., βιβ. Α, κεφ. 39</ref> κ.α. Δηλαδή, η βάπτιση του Μ. Κωνσταντίνου δεν έγινε πριν τη μεταφορά της πρωτεύουσας από την Δύση στην Ανατολή, αλλά μετά από αυτήν και ακριβέστερα πριν από το τέλος της ζωής του. Όσον αφορά τη λέπρα, δε θεραπεύθηκε ποτέ από αυτήν, εφόσον εξ' αυτής οδηγήθηκε το 337 στο θάνατο.
Παράλληλα στη δωρεά γίνεται λόγος για Πατριάρχη της Κωνσταντινούπολης την εποχή του Μ. Κωνσταντίνου, ενώ δεν υπήρχε όχι μονάχα πατριάρχης, αλλά ούτε ακόμη και η πόλη της Κωνσταντινούπολης. Γίνεται επίσης λόγος για σύμφωνη γνώμη και συγκατάθεση της Γερουσίας με τον αυτοκράτορα, ενώ την εποχή εκείνη η Γερουσία ήταν ακόμη ειδωλολατρική και μέχρι τον αυτοκράτορα Ουαλεντιανό πρόσφερε θυσίες στα είδωλα, άρα είναι αδύνατον να συναινούσαν σε μια τέτοια δωρεά. Ο Μ. Κωνσταντίνος, κατά την δωρεά αυτή, διένειμε στους τρεις γιούς του τις περιοχές που ανέλαβαν να διοικήσουν, δωρίζοντας στον τότε πάπα και τα αναφερόμενα στην δωρεά μέρη, ενώ και κατά την εποχή ακόμα του αυτοκράτορα Ιουστινιανού (527-565) οι περιοχές της Νότιας Ιταλίας, της Σικελίας κ.α. ήταν κάτω από την διοίκηση του αυτοκράτορα. <ref>Νεκταρίου Πενταπόλεως, Ιστορική μελέτη περί των αιτιών του Σχίσματος, τ. Α', Αθήναι 1998, 199 - 202.</ref>
Επίσης "όλοι οι διάδοχοι του Σιλβέστρου πάπες, που έδρασαν μέχρι την εποχή του Αδριανού Α' (771-795), δε χρησιμοποίησαν ποτέ ούτε έκαναν λόγο για την λεγόμενη του Μ. Κωνσταντίνου δωρεά, παρότι ήλθαν σε έριδες και προστριβές με πολλούς αυτοκράτορες. Αν, δηλαδή, η δωρεά είχε κάποια ιστορική βάση, τότε κάποιοι υπερφίαλοι πάπες θα τη μεταχειρίζονταν ασφαλώς, σαν όπλο, στις αντιδικίες που είχαν κάθε τόσο με τους αυτοκράτορες του Βυζαντίου."<ref> Αχιλλέα Β. Πιτσίλκα, "Η Αληθινή "Πέτρα" της πίστεως και της ζωής", Εκδόσεις "Ορθόδοξος Κυψέλη".</ref>
==Αμφισβήτηση και αποκάλυψη==
Στην Ανατολή η εν λόγω δωρεά δεν έγινε ποτέ αποδεκτή, αφού τα ιστορικά λάθη που περιείχε γίνονταν φανερά από τα έργα των ιστορικών, που ήταν γνωστά στη Ρωμανία και γίνονταν αντικείμενα μελέτης εκεί.
Στη Δύση η δωρεά ήταν ευρέως αποδεκτή ως αυθεντική, αν και ο Αυτοκράτορας Οθων Γ' ([[983]]-[[1002]]), του οποίου η μητέρα ήταν Ανατολική Ρωμαία, είχε εγείρει υποψίες του εγγράφου. Ο ποιητής Δάντης (Dante Alighieri) στη Θεία Κωμωδία ανέφερε ότι το έγγραφο αυτό αποτέλεσε την ρίζα του υλισμού και κοσμικού πνεύματος των Παπών.
Αλλά και στη Δύση από τον [[12ος αιώνας|12ου αι.]] οι Βενεδικτίνοι αμφέβαλαν για την γνησιότητα αυτής της «δωρεάς». Αργότερα, με την αναβίωση της μελέτης των κλασικών και την κριτική αντιμετώπιση των κειμένων, οι αμφιβολίες εντάθηκαν. O Ιταλός ανθρωπιστής Λαυρέντιος (Λορέντζο) Βάλλα, απέδειξε το [[1440]] ότι η «Δωρεά» δεν μπορεί να είναι αυθεντική, αναλύοντας την γλώσσα της που φανέρωνε ότι τα [[Λατινικά]] του εγγράφου δεν μπορεί να γράφτηκαν το [[324]]. Σήμερα έχει αποκαλυφθεί ότι το έγγραφο γράφτηκε από τον Ισπανό ιερέα Ισίδωρο '''Μερκάτορ''' όταν Πάπας ήταν ο [[Πάπας Στέφανος Β'|Στέφανος Β']], γύρω στο [[752]], όταν η [[Ρωμαιοκαθολική εκκλησία]] χρειαζόταν κάτι για να προωθήσει την εξουσία της και να αντιμετωπίσει τις αντίπαλες δυνάμεις.