Γεράσιμος Ιορδανίτης

Ο Άγιος Γεράσιμος ο Ιορδανίτης

Ο Άγιος Γεράσιμος ο Ιορδανίτης είναι Άγιος της Ορθοδόξου Εκκλησίας και μία από τις σημαντικότερες αναχωρητικές μορφές του 5ου αιώνα. Προερχόταν από την Λυκία και συμμετείχε στη Δ΄ Οικουμενική Σύνοδο, αφού πρώτα μεταστράφηκε από το Μονοφυσιτισμό στην Ορθόδοξη Εκκλησία. Οι πληροφορίες που λαμβάνουμε περί του βίου του προέρχονται κυρίως από συναξάρια.

Ο Άγιος Γεράσιμος γεννήθηκε στη Λυκία από χριστιανούς γονείς κατά τον 5ο αιώνα. Από νεανική ηλικία ακολούθησε το μοναχισμό, γινόμενος ερημίτης. Το 451 πήγε στους Αγίους Τόπους, ενώ το 455 ίδρυσε κοινοβιακό μοναστήρι στην έρημο του Ιορδάνη. Το σύστημα του μοναστηριού μάλιστα ήταν ιδιαίτερα ιδιότυπο για την εποχή καθώς οι έμπειροι μοναχοί ακολουθούσαν τον αναχωρητικό τύπο μοναχισμού, ενώ οι αρχάριοι τον κοινοβιακό. Το τυπικό του μοναστηριού ήταν επίσης ιδιαίτερα αυστηρό αφού οι μοναχοί τηρούσαν ξηροφαγία για τις πέντε ημέρες της εβδομάδας, ενώ μόνο το Σαββατοκύριακο επιτρεπόταν μαγειρεμένη τροφή.

Ο ίδιος υπήρξε ένας ιδιαίτερα ασκητικός μοναχός, με πνεύμα φιλόπονο και εργατικό. Αγιολογικά κείμενα μάλιστα συνδέουν τον όσιο Γεράσιμο με μία ιστορία κατά την οποία εξημέρωσε ένα λέοντα, κάτι που ως στόχο έχει να επιδείξει την αρετή του Αγίου. Ο Άγιος Γεράσιμος για ορισμένο διάστημα φαίνεται πως είχε ασπαστεί και το μονοφυσιτισμό. Κατά τη συνάντησή του όμως με τον Άγιο Ευθύμιο, μεταστράφηκε και πάλι στην Ορθόδοξη Εκκλησία, αναγνωρίζοντας πως είχε λάβει αιρετικό δρόμο. Το τέλος του επήλθε στις 4 Μαρτίου του 475, όταν Πατριάρχης Ιεροσολύμων ήταν ο Αναστάσιος Α΄. Η μνήμη του τιμάται στις 4 Μαρτίου.

Το μοναστήρι που είχε ιδρύσει καταστράφηκε το 614 από τους Πέρσες, ενώ φαίνεται πως επαναλειτούργησε αργότερα καθώς βλέπουμε το 820 να λειτουργεί και πάλι. Το 1177 φαίνεται να είναι παντελώς ερειπωμένο. Στα ερείπια αυτού του ναού χτίστηκε τον 19ο αιώνα το σημερινό μεγαλοπρεπές μοναστήρι του Αγίου.

Ιστορικό Μοναστηριού Αγίου Γερασίμου του Ιορδανίτη εν Ιεριχώ

Μία εκ των παλαιοτέρων Μονών της Παλαιστίνης είναι η Ιερά Μονή του Αγίου Γερασίμου του Ιορδανίτου, η οποία εκτίσθη το 455 από τον ίδιον τον Άγιον Γεράσιμον. Ο Άγιος Γεράσιμος κατήγετο εκ των Μύρων της Λυκίας. Υπήρξε σπουδαία μορφή του μοναχισμού της Παλαιστίνης συνδυάζων τον αναχωρητικόν με τον κοινοβιακόν μοναχισμόν. Το μοναστήριον είναι εκτισμένον εις την νοτιοανατολικήν κοιλάδα της Ιεριχούς. Πλησίον αυτού είναι το ακριβές σημείον του ποταμού Ιορδάνου, όπου εβαπτίσθη ο Χριστός. Πλησίον του μοναστηρίου του Αγίου Γερασίμου ευρίσκεται η Νεκρά Θάλασσα εις το μέρος όπου ευρίσκοντο αι αρχαίαι πόλεις Σόδομα και Γόμορρα. Το μοναστήριον, το οποίον υψώνεται μεγαλόπρεπον ευρίσκεται τετρακόσια περίπου μέτρα υπό την επιφάνειαν της Μεσογείου Θαλάσσης. Εις την βόρειον πλευράν του είναι εκτισμένη τρίκλιτος Εκκλησία αφιερωμένη εις τον Άγιον Γεράσιμον, τον Άγιον Ευθύμιον, τον Άγιον Ζωσιμά και την Οσίαν Μαρίαν την Αιγυπτίαν. Όλος ο εσωτερικός διάκοσμος είναι του 12ου αιώνος. Κάτω από την Εκκλησίαν, εις τον πρώτον όροφον ευρίσκεται μία άλλη μικροτέρα, αφιερωμένη εις την φυγήν εις την Αίγυπτον της Αγίας οικογενείας, εξ αιτίας του Ηρώδου. Συμφώνως προς την παράδοσιν, εις τον χώρον εστάθη και εφιλοξενήθη η Παναγία με τον Χριστόν βρέφος και τον Άγιον Ιωσήφ, όπου έλαβε χώρα το ακόλουθον γεγονός. Εδώ είχε το λημέρι του εις αρχιληστής. Αυτός διέταξεν τους άλλους ληστάς να μην ενοχλήσουν αυτήν την οικογένειαν, διαφορετικώς θα είχαν να κάνουν μαζί του. Την νύχτα η Παναγία έλουσε τον Χριστόν. Το νερό, το οποίον έμεινε, το έλαβε η γυναίκα του ληστού και έλουσε το άρρωστον τέκνον της. Αμέσως το τέκνον εθεραπεύθη. Λέγεται ότι αυτό το αγόρι ήτο ο ληστής, ο οποίος εσταυρώθη εκ δεξιών του Χριστού και μετέβη εις τον Παράδεισον. Η περιοχή αυτή λέγεται και περιοχή της πέρδικας. ( Deir Hajla). Έλαβε το όνομά της από την Παναγίαν. Όταν την είδαν να περνά έλεγον ότι ομοίαζε με πέρδικα. Μάλιστα κάποιος είπε χαρακτηριστικώς. «Αυτή η γυναίκα είναι τόσο όμορφη! Αν υπάρχει μητέρα του Θεού αυτή πρέπει να είναι .» Με την εισβολήν των Περσών το 614, το μοναστήριον κατεστράφη και δεν επανεκτίσθη παρά μόνον εις τας αρχάς του 9ου αιώνος. Το σημερινόν μοναστήριον ανωκοδομήθη επάνω εις τα ερείπια ενός άλλου σπουδαίου μοναστηριού, γνωστού ως «Λαύρα του Καλαμώνος», το οποίον ιδρύθη από αναχωρητάς της ερήμου, εις τους χρόνους της Αγίας Ελένης και θεωρείται το αρχαιότερον μοναστήριον της Παλαιστίνης. Εις εκ των πολλών μοναχών της Λαύρας του Καλαμώνος ήτο και ο Άγιος Σάββας, πριν ιδρύση την ιδικήν του Λαύραν. Η Λαύρα εξηκολούθη να κατοικείται μέχρι τον 12ον αιώνα, όταν επεσκευάσθη υπό του αυτοκράτορος Μανουήλ Κομνηνού. Επάνω εις τα ερείπια του μοναστηριού εκτίσθη τον 19ον αιώνα το σημερινόν μοναστήριον του Αγίου Γερασίμου. Η μνήμη του τιμάται την 4ην Μαρτίου και πάντοτε πέφτει εντός της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, της περιόδου του πένθους και της κατανύξεως, το οποίον τόσο αγαπούσε ο Όσιος κάθ' όλον του τον βίον. Πάντοτε εικονίζεται με ένα λέοντα, ο οποίος, αφ' ου εθεραπεύθη υπό του Αγίου, έγινε πιστός και αχώριστος υποτακτικός του, βοηθών εις τα έργα της Μονής. Έτσι ο Θεός δοξάζει τους δοξάζοντας αυτόν εις την ζωήν τους.

Πηγές

• http://www.iordanitis.net
• Ευαγγέλου Λέκκου, "Άγιος Γεράσιμος", Αποστολική Διακονία, Αθήνα.
• Τσολακίδης Χρήστος, "Αγιολόγιο της Ορθοδοξίας", Χ.Δ. Τσολακίδης, Αθήνα 2001.