Αλλαγές

Μετάβαση σε: πλοήγηση, αναζήτηση

Βιβλικός κανόνας

8.319 bytes αφαιρέθηκαν, 05:47, 10 Ιουλίου 2008
καμία σύνοψη επεξεργασίας
==Οι διάφοροι κανόνες==
Υπάρχουν διαφορές μεταξύ του κανόνα των Ιουδαίων και του κανόνα των Χριστιανών αλλά και διαφορές μεταξύ των Χριστιανικών ομολογιών, όσον αφορά τα βιβλία που ανταποκρίνονται στα πρότυπα της κανονικοποίησης. Τα διαφορετικά κριτήρια και η διαδικασία κανονικοποίησης για καθεμία από τις θρησκευτικές κοινότητες ορίζει το τι θεωρούν τα μέλη της κοινότητάς τους ως Βίβλο τους. Κοινό στοιχείο του Βιβλικού Κανόνα όλων των ομολογιών, είναι τα 27 βιβλία της [[Καινή Διαθήκη|Κ.Δ.]] αλλά και τα 39 βιβλία της [[Παλαιά Διαθήκη|Π.Δ.]], τα οποία αναγνωρίζονται από τον [[Ιουδαϊσμός|Ιουδαϊσμό]] ως η [[Βίβλος]], η αλλιώς ''[[Τανάκ]]'', τα οποία βέβαια για τους χριστιανούς μελετώνται με ''χριστολογικό πνεύμα''<ref>Καλαντζάκης Ε. Σταύρος, ''Εισαγωγή στην Παλαιά Διαθήκη'', Πουρναράς, Θεσσαλονίκη 2006, σελ. 72.</ref>. Επιπρόσθετα, ένα σύνολο βιβλίων με την ονομασία ''δευτεροκανονικά'', προστέθηκαν στον κανόνα της Παλαιάς Διαθήκης των Ορθοδόξων και Ρωμαιοκαθολικών, με αποτέλεσμα ο κανόνας που περιέχει τα βιβλία αυτά να ονομάζεται ''ευρύτερος'' ή και ''αλεξανδρινός'', ενώ ο κανόνας που δεν τα περιέχει, να ονομάζεται ''στενός'' ή ''ιουδαϊκός''.
===Ο Κανόνας στην Ορθόδοξη Εκκλησία===Η [[Ορθόδοξη Εκκλησία]] περιλαμβάνει στον κανόνα της 27 βιβλία της Καινής και 49 βιβλία της Παλαιάς Διαθήκης. Η διαφοροποίηση που υπάρχει από τον ιουδαϊκό κανόνα, αφορά σε 10 βιβλία, τα ονομαζόμενα και ''δευτεροκανονικά'' ή ''αναγινωσκόμενα''. Με τον τίτλο αυτό, ''"καλούνται εν τη Ορθοδόξω εκκλησία"'' τα απουσιάζοντα μεν από τον Παλαιστίνο κανόνα, περιλαμβανόμενα όμως στον Αλεξανδρινό, ''"κανονικά βιβλία και τεμάχια"'' της [[Παλαιά Διαθήκη|Παλαιάς Διαθήκης]]<ref>Αθανασίου Π. Χαστούπη, ''Εισαγωγή εις την Παλαιάν Διαθήκην'', εν Αθήναις 1986, σελ. 434.</ref>. Τα βιβλία αυτά προέρχονται από τη μεταξύ 2ου και 1ου αι. π.Χ. χρονική περίοδο και ανήκουν σε διάφορα γραμματολογικά είδη, όπως ιστοριογραφία, διηγηματογραφία, επιστολογραφία, ποίηση και σοφιολογία. Ως προς τη θέση και την αξία των Δευτεροκανονικών βιβλίων στη συνείδηση των Ιουδαίων πιστών, μαρτυρούν κυρίως το [[Ταλμούδ]] στην παλαιστινή ιουδαϊκή παράδοση και η [[Μετάφραση των Εβδομήκοντα]] στην αντίστοιχη ελληνιστική. Η χρήση από το Ταλμούδ του περιεχομένου τους για διδακτικούς σκοπούς, ο υπομνηματισμός τους και η ανάγνωση ορισμένων εξ αυτών σε ιουδαϊκές εορτές δείχνουν τη μεγάλη εκτίμηση των ραββίνων προς αυτά. Ανάλογη εκτίμηση και σεβασμό απελάμβανε από τους ελληνιστές ιουδαίους και η [[Μετάφραση των Εβδομήκοντα]], η οποία, αν και τα εμπεριείχε, ''"θεωρούνταν απ' αυτούς ισόκυρη με το εβραϊκό της πρωτότυπο"''<ref>Σταύρου Ε. Καλαντζάκη, ''Εισαγωγή στην Παλαιά Διαθήκη'', Πουρναράς, Θεσ/νίκη 2006, σελ. 126-127.</ref>. Εντούτοις, τελικά, ''"ο επίσημος Ιουδαϊσμός δεν τα έκανε αποδεκτά ως κανονικά, επικαλούμενος τη διακοπή της προφητείας μετά τον τελευταίο προφήτη, το Μαλαχία"''<ref>Καλαντζάκης, ό.π., σελ. 111.</ref>, αλλά και λόγω της χριστολογικής τους χρήσης από τους [[Χριστιανισμός|Χριστιανούς]]<ref>Χαστούπης, ''Εισαγωγή...'', ό.π., σελ. 549.</ref>. Όπως είδαμε, η Ορθόδοξη Εκκλησία, παρέλαβε ως χριστιανικό κανόνα της [[Παλαιά Διαθήκη|Παλαιάς Διαθήκης]] όχι τον ιουδαϊκό του 3ου και 4ου π.Χ. αιώνα, που περιελάμβανε μόνο 22 βιβλία (τα οποία, όπως ειπώθηκε, με διαφορετικό χωρισμό αριθμούνται και ως 24 ή 39), αλλ' εκείνο των ημερών του [[Χριστός|Χριστού]] και των [[Απόστολοι|Αποστόλων]], ο οποίος περιελάμβανε εκτός των 22, των ''πρωτοκανονικών'', και όλα τα λεγόμενα ''δευτεροκανονικά'' ή ''αναγινωσκόμενα''<ref>Παπαδόπουλος Μ. Νικόλαος, ''Σύντομος Εισαγωγή εις την Παλαιάν Διαθήκην'', Αθήναι 1994, σελ. 198.</ref>. Για τους Ορθοδόξους, η πίστη στην ισοτιμία ''πρωτοκανονικών'' και ''δευτεροκανονικών'' τεκμηριώνεται καταρχάς από την χρήση που αδιακρίτως έκανε ο [[Χριστός|Ιησούς]] και οι [[Απόστολοι]], του εβραϊκού κειμένου και της [[Μετάφραση των Εβδομήκοντα|μεταφράσεως των εβδομήκοντα]]<ref>Παπαδόπουλος Μ. Νικόλαος, ''Τα Δευτεροκανονικά Τεμάχια του Βιβλίου του Δανιήλ'', ΟΕΔΒ, Αθήνα 1985, σελ. 22. Βλ. στο ίδιο και λεπτομερή πίνακα εδαφίων, στις σελ. 23-32.</ref>. Κατά δεύτερον, το ίδιο επιβεβαιώνει η παράθεση χωρίων από τους [[Αποστολικοί Πατέρες|Αποστολικούς Πατέρες]], τους [[Απολογητές]] και άλλους συγγραφείς, ''"ανενδοιάστως και αδιακρίτως...εκ των δευτεροκανονικών"'', τα οποία μάλιστα ονομάζουν ''"Γραφάς"'', ''"Θείας Γραφάς"'', ''"Λόγια του Θεού"'' ή του ''"Αγ. Πνεύματος"''<ref>Παπαδόπουλος, ό.π., σελ. 33-34. Βλ. στο ίδιο και λεπτομερή πίνακα εδαφίων, στις σελ. 34-42.</ref>. Επιπλέον, τη σειρά αυτή των πατέρων, που χρησιμοποίησαν ως κανονικά τα λεγόμενα δευτεροκανονικά ή αναγινωσκόμενα, συνεχίζουν τον 4ο και 5ο αιώνα, ''"Βασίλειος ο Μέγας, Γρηγόριος ο Νύσσης, Χρυσόστομος, Κύριλλος ο Αλεξανδρείας, Θεοδώρητος ο Κύρου, Πολυχρόνιος, Θεόδωρος ο Ηράκλειας, Εφραίμ ο Σύρος, Λακτάντιος, Αμβρόσιος και Αυγουστίνος"'', ενώ ελάχιστοι διαταράσσουν την ''"αρμονίαν ταύτην"''<ref>Παπαδόπουλος, ό.π., σελ. 43-44. Βλ. στο ίδιο και λεπτομερή πίνακα εδαφίων, στις σελ. 45-47.</ref>. Οι όποιες διαφωνίες εκδηλώθηκαν στο θέμα προτίμησης του στενού (ιουδαϊκού) ή του ευρύτερου (αλεξανδρινού) κανόνα, είχαν χαρακτήρα μάλλον θεωρητικό και εντάσσονται σε ένα πλαίσιο πίεσης που δέχτηκε η χριστιανική εκκλησία, μετά το οριστικό κλείσιμο του ιουδαϊκού κανόνα (τέλη 100 ή αρχές 200 μ.Χ.) που απέρριψε τελικά όλα τα δευτεροκανονικά κείμενα<ref>Καλαντζάκης Ε. Σταύρος, ''Εισαγωγή στην Παλαιά Διαθήκη - Α' Γενική εισαγωγή'', Πουρναράς, Θεσσαλονίκη 1999 (c1985), σελ. 90-91.</ref>. Κατά συνέπεια, προς άρση τυχόν παρεξηγήσεων, η ονομασία ''δευτεροκανονικά'', δεν ''"αφορά στη θεοπνευστία και το κανονικό κύρος τους άλλα απλώς στο περιεχόμενό τους. Αφού με τα ''κανονιζόμενα'' η Εκκλησία ευαγγελίζεται το μήνυμα της καινής κτίσεως δια του Χριστού, ενώ με τα ''αναγινωσκόμενα'' καλλιεργεί την ευσέβεια για την αποδοχή του μηνύματος αυτού"''<ref>Καλαντζάκης, ''Εισαγωγή...'', ό.π., Θεσ/νίκη 2006, σελ. 126.</ref>. Η αδιαίρετη χριστιανική Εκκλησία, κάνοντας χρήση και των δευτεροκανονικών, εξέφραζε τη πίστη της στην ισοτιμία τους με τα πρωτοκανονικά. Αυτό βεβαιώνεται και από το γεγονός ότι στη Μετάφραση των Ο' τα βιβλία αυτά δεν επέχουν θέση παραρτήματος, ώστε να σχηματίζεται η εντύπωση ότι βρίσκονται σε δεύτερη μοίρα, αλλά τοποθετούνται αδιακρίτως μεταξύ των πρωτοκανονικών. Και τούτο διότι, ως ισότιμα και ισόκυρα με τα πρωτοκανονικά, των οποίων τις θείες αλήθειες συμπληρώνουν, περιλαμβάνονται, όπως και εκείνα, στις πηγές της θεολογίας της Π. Διαθήκης<ref>Καλαντζάκης, στο ίδιο, σελ. 125-126.</ref>. ===Ο Κανόνας στην Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία===Η [[Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία]] 27 βιβλία κανόνας της Καινής και 46 βιβλία της Παλαιάς Διαθήκης ===Ο Κανόνας των Προτεσταντών (Διαμαρτυρομένων)===Οι [[Προτεσταντισμός|Προτεσταντικές]] ομολογίες, αποδέχονται τα 27 βιβλία της Καινής και 39 βιβλία της Παλαιάς Διαθήκης. ==Καινή Διαθήκη==
Ο Κανόνας της [[Καινή Διαθήκη|Καινής Διαθήκης]], περιλαμβάνει συνολικά 27 βιβλία:
<div style="font-size:95%; -moz-column-count:2; column-count:2;">
Η μορφή και έκταση του κανόνα της ΚΔ που πλέον είναι οριστική καί αδιαμφισβήτητη, υπήρξε έργο τόσο επιφανών ορθοδόξων επισκόπων όσο και τοπικών και αργότερα [[Οικουμενικές Σύνοδοι|Οικουμενικών Συνόδων]]<ref>Παναγόπουλος, ό.π..</ref>.
==Παλαιά ΔιαθήκηΟ κανόνας της Παλαιάς Διαθήκης==
===Ο Ιουδαϊκός ή Παλαιστινιακός κανόνας===
Ο κανόνας αυτός ονομάζεται και ''παλαιστινιακός'' (παλαιστίνος) από τον τόπο προέλευσης του, την [[Παλαιστίνη]]. Πληροφορίες σχετικές με τον κανόνα αυτόν έχουμε από την [[Παλαιά Διαθήκη]], από την [[Καινή Διαθήκη]] και τα συγγράμματα των [[Εκκλησιαστικοί Πατέρες|πατέρων]] και εκκλησιαστικών συγγραφέων, καθώς επίσης από τα έργα των ιουδαίων λογίων [[Φίλων|Φίλωνα]] και [[Ιώσηπος|Ιωσήπου]] και από την αποκαλυπτική και [[Ταλμούδ|ταλμουδική]] γραμματεία.
::10. ''Επιστολή Ιερεμίου''</div>
====Η Αξία των Δευτεροκανονικών Ο Κανόνας στην Ορθόδοξη Εκκλησία====Η [[Ορθόδοξη Εκκλησία]] περιλαμβάνει στον κανόνα της 27 βιβλία της Καινής και 49 βιβλία της Παλαιάς Διαθήκης. Η διαφοροποίηση που υπάρχει από τον ιουδαϊκό κανόνα, αφορά σε 10 βιβλία, τα ονομαζόμενα και ''δευτεροκανονικά'' ή ''αναγινωσκόμενα''. Με τον τίτλο αυτό, ''"Δευτεροκανονικά ή αναγινωσκόμενα καλούνται εν τη Ορθοδόξω εκκλησία"'' τα απουσιάζοντα μεν από τον Παλαιστίνο κανόνα, περιλαμβανόμενα όμως στον Αλεξανδρινό, ''"κανονικά βιβλία και τεμάχια"'' της [[Παλαιά Διαθήκη|Παλαιάς Διαθήκης]]<ref>Αθανασίου Π. Χαστούπη, ''Εισαγωγή εις την Παλαιάν Διαθήκην'', εν Αθήναις 1986, σελ. 434.</ref>.
Τα βιβλία αυτά προέρχονται από τη μεταξύ 2ου και 1ου αι. π.Χ. χρονική περίοδο και ανήκουν σε διάφορα γραμματολογικά είδη, όπως ιστοριογραφία, διηγηματογραφία, επιστολογραφία, ποίηση και σοφιολογία. Ως προς τη θέση και την αξία των Δευτεροκανονικών βιβλίων στη συνείδηση των Ιουδαίων πιστών, μαρτυρούν κυρίως το [[Ταλμούδ]] στην παλαιστινή ιουδαϊκή παράδοση και η [[Μετάφραση των Εβδομήκοντα]] στην αντίστοιχη ελληνιστική. Η χρήση από το Ταλμούδ του περιεχομένου τους για διδακτικούς σκοπούς, ο υπομνηματισμός τους και η ανάγνωση ορισμένων εξ αυτών σε ιουδαϊκές εορτές δείχνουν τη μεγάλη εκτίμηση των ραββίνων προς αυτά. Ανάλογη εκτίμηση και σεβασμό απελάμβανε από τους ελληνιστές ιουδαίους και η [[Μετάφραση των Εβδομήκοντα]], η οποία, αν και τα εμπεριείχε, ''"θεωρούνταν απ' αυτούς ισόκυρη με το εβραϊκό της πρωτότυπο"''<ref>Σταύρου Ε. Καλαντζάκη, ''Εισαγωγή στην Παλαιά Διαθήκη'', Πουρναράς, Θεσ/νίκη 2006, σελ. 126-127.</ref>. Εντούτοις, τελικά, ''"ο επίσημος Ιουδαϊσμός δεν τα έκανε αποδεκτά ως κανονικά, επικαλούμενος τη διακοπή της προφητείας μετά τον τελευταίο προφήτη, το Μαλαχία"''<ref>Καλαντζάκης, ό.π., σελ. 111.</ref>, αλλά και λόγω της χριστολογικής τους χρήσης από τους [[Χριστιανισμός|Χριστιανούς]]<ref>Χαστούπης, ''Εισαγωγή...'', ό.π., σελ. 549.</ref>.
Κατά συνέπεια, προς άρση τυχόν παρεξηγήσεων, η ονομασία ''δευτεροκανονικά'', δεν ''"αφορά στη θεοπνευστία και το κανονικό κύρος τους άλλα απλώς στο περιεχόμενό τους. Αφού με τα ''κανονιζόμενα'' η Εκκλησία ευαγγελίζεται το μήνυμα της καινής κτίσεως δια του Χριστού, ενώ με τα ''αναγινωσκόμενα'' καλλιεργεί την ευσέβεια για την αποδοχή του μηνύματος αυτού"''<ref>Καλαντζάκης, ''Εισαγωγή...'', ό.π., Θεσ/νίκη 2006, σελ. 126.</ref>. Η αδιαίρετη χριστιανική Εκκλησία, κάνοντας χρήση και των δευτεροκανονικών, εξέφραζε τη πίστη της στην ισοτιμία τους με τα πρωτοκανονικά. Αυτό βεβαιώνεται και από το γεγονός ότι στη Μετάφραση των Ο' τα βιβλία αυτά δεν επέχουν θέση παραρτήματος, ώστε να σχηματίζεται η εντύπωση ότι βρίσκονται σε δεύτερη μοίρα, αλλά τοποθετούνται αδιακρίτως μεταξύ των πρωτοκανονικών. Και τούτο διότι, ως ισότιμα και ισόκυρα με τα πρωτοκανονικά, των οποίων τις θείες αλήθειες συμπληρώνουν, περιλαμβάνονται, όπως και εκείνα, στις πηγές της θεολογίας της Π. Διαθήκης<ref>Καλαντζάκης, στο ίδιο, σελ. 125-126.</ref>.
 
==Ο Κανόνας στην Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία==
Η [[Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία]] 27 βιβλία της Καινής και 46 βιβλία της Παλαιάς Διαθήκης
 
==Ο Κανόνας των Προτεσταντών (Διαμαρτυρομένων)==
Οι [[Προτεσταντισμός|Προτεσταντικές]] ομολογίες, αποδέχονται τα 27 βιβλία της Καινής και 39 βιβλία της Παλαιάς Διαθήκης.
==Υποσημειώσεις==
4.720
επεξεργασίες

Μενού πλοήγησης