Αθανάσιος ο Αθωνίτης

Από OrthodoxWiki
Μετάβαση σε: πλοήγηση, αναζήτηση

Ο Όσιος Αθανάσιος ο Αθωνίτης είναι μια σημαντική ασκητική και πνευματική μορφή του ορθόδοξου μοναχισμού, "Καθηγητής της Ερήμου", μέλος της χορείας "των ασκητικών Πατέρων της Ανατολικής Εκκλησίας"[1], αναδιοργανωτής της Αθωνικής μοναστικής πολιτείας (Άγιο Όρος)[2] και ιδρυτής της Ιεράς Μονής Μεγίστης Λαύρας.

Γεννήθηκε στην Τραπεζούντα το 930 από γονείς ευσεβείς, οι οποίοι, έχοντας προλάβει να τον βαπτίσουν, δίνοντας του το όνομα Αβραάμιος, πέθαναν όταν ήταν ακόμη μικρός, με αποτέλεσμα να περάσει υπό την προστασία μια μοναχής. Κατόπιν, σε ηλικία επτά ετών αναλαμβάνει την κηδεμονία του ένας συγγενής του, στρατηγός, ο οποίος του παρέχει όλα τα απαραίτητα και την μόρφωσή του. Αν και είχε όλα τα μέσα που θα του προσέφεραν μια άνετη ζωή, ο Αθανάσιος προτιμούσε την "ασκητική κακοπαθεία" ζώντας σαν Μοναχός. Έχοντας κλίση στα γράμματα, δέχτηκε να γίνει δάσκαλος στην Κωνσταντινούπολη, αρχίζοντας σταδιακά να αποκτά φήμη για τη σοφία του και την αγιότητα του βίου[3].

Στην Κωνσταντινούπολη γνώρισε τον ονομαστό κοινόβιαρχη Μιχαήλ Μαλεΐνο, που ήταν θείος του στρατηγού και μετέπειτα αυτοκράτορα Νικηφόρου Φωκά και μόναζε σε μονή του όρους Κυμινά της Βιθυνίας. Η γνωριμία αυτή ήταν αποφασιστική για τον Αβραάμιο, που αποφάσισε να ακολουθήσει τον μοναχικό βίο και να μονάσει κοντά στον Μιχαήλ Μαλεΐνο, από τον οποίο έλαβε τη μοναχική κουρά και ονομάστηκε Αθανάσιος[4].

Κατά το διάστημα αυτό, γνωρίζει και συνδέεται με φιλία με τον Νικηφόρο Φωκά και τον αδελφό του Λέοντα Φωκά, των οποίων αργότερα έγινε ο πνευματικός οδηγός. Τότε, ο Νικηφόρος αποκάλυψε στον Αθανάσιο την επιθυμία του να μονάσει, γεγονός ιδιαίτερης σημασίας για τα μεταγενέστερα γεγονότα.

Κάποια στιγμή, ο Αθανάσιος, επιθυμώντας μια πιο ήσυχη και ασκητική ζωή, παίρνει την ευλογία του γέροντά του Μιχαήλ και αναχωρεί για το Άγιο Όρος χωρίς να αποκαλύψει σε κανέναν την ταυτότητά του. Εκεί ο Αθανάσιος θαύμαζε την ασκητικότητα και τις στερήσεις των γερόντων, όμως στην Κων/πολη υπήρξε αναστάτωση εξαιτίας της αναχώρησης του. Ο Νικηφόρος Φωκάς είχε υποψιαστεί ότι ο πνευματικός του βρισκόταν στον Αθω και τελικά ο αδελφός του Λέοντας τον βρήκε κοντά σε έναν γέροντα ασκητή. Τότε, με τη μεσολάβηση του Αθανασίου, ο Λέοντας βοήθησε για την ανέγερση της περίφημης Βασιλικής του Πρωτάτου των Καρυών.

Κατόπιν, ο Αθανάσιος συνόδευσε τον Νικηφόρο Φωκά στη νικηφόρα εκστρατεία εναντίον των Σαρακηνών της Κρήτης (961) και συμφώνησε μαζί του για την ανέγερση κοινοβιακής μονής στον Άθω, όπου θα ασκήτευε και ο ίδιος ο Νικηφόρος.

Υποσημειώσεις

  1. ΘΗΕ, τόμ. 1 (1962), στ. 509.
  2. "Αθανάσιος Αθωνίτης", εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος-Λαρούς-Μπριτάννικα, τόμ. 3, εκδ. Πάπυρος, Αθήνα 2004-2005 [CD-ROM].
  3. ΘΗΕ, τόμ. 1 (1962), στ. 510.
  4. "Αθανάσιος Αθωνίτης", εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος-Λαρούς-Μπριτάννικα, τόμ. 3, εκδ. Πάπυρος, Αθήνα 2004-2005 [CD-ROM].

Βιβλιογραφία

  • "Αθανάσιος Αθωνίτης", εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος-Λαρούς-Μπριτάννικα, τόμ. 3, εκδ. Πάπυρος, Αθήνα 2004-2005 [CD-ROM].
  • "Αθανάσιος Αθωνίτης", ΘΗΕ, τόμ. 1 (1962), στ. 509-515.
  • Ευστρατιάδης Σωφρόνιος (Μητρ. Λεοντοπόλεως), Αγιολόγιον της Ορθοδόξου Εκκλησίας, Αποστολική Διακονία, Αθήνα 1935, σελ. 14-15.
  • Τσολακίδης Δ. Χρήστος, Αγιολόγιο της Ορθοδοξίας, έκδ. 2η, εκδ. Χ.Δ. Τσολακίδη, Αθήνα 2001, σελ. 597.