Αλλαγές

Από τα σωζόμενα αποσπάσματα της γραμματείας του Παπία δύναται σήμερα να έχουμε μια σχετικά ακριβή εικόνα περί της διδασκαλίας του. Έτσι εξάγεται το συμπέρασμα πως η προσπάθεια που κατέβαλε ο ''Αποστολικός Πατήρ''' αυτός, απέβλεπε στην πρόταξη της παραδόσεως της χριστιανικής πίστεως, «''υπό την ευρύτατη έννοιαν αυτής''»<ref> Π. Χρήστου, «''Ελληνική Πατρολογία''», σελίς 450</ref>. Έτσι ο Παπίας παραθέτει πλούσιο υλικό από γραπτές και άγραφες παραδόσεις όπως, ''επεισόδια από το βίο του Κυρίου'', ''περιστατικά και λόγους των αποστόλων'', ''ερμηνευτικά σχόλια πάνω σε εδάφια της Παλαιάς Διαθήκης'', ''μυθώδεις περιγραφές των εσχάτων''<ref>ενθ.αν.</ref>. Ο ίδιος μάλιστα απέδιδε μεγαλύτερη σημασία στη ''ζώσα παράδοση'', παρά στα [[Ευαγγέλιο|ευαγγέλια]], γιαυτό και ίδιος βεβαιώνει πως αναζητούσε μαθητές των αποστόλων για να μάθει από αυτούς τη διδαχή και τη ζωή αυτών. Ο ίδιος διασώζει επίσης δύο καταλόγους, ενός με τους μαθητές του Κυρίου και ενός δευτέρου που συγκαταλέγει ανάμεσα σε αυτούς κάποιον Αριστίωνα και τον αποκαλούμενο ''Ιωάννη πρεσβύτερο'' . Εδώ όμως ηγέρθη μεγάλο πρόβλημα υπό την έννοια ότι ο Παπίας ''πρεσβυτέρους'' αποκαλούσε σαφώς και τους [[Απόστολοι|αποστόλους]]<ref>Ευσεβιος, Εκκλ. Ιστορία, 3, 39, 3 ε.</ref>. Σήμερα πιστεύεται πάντως πως ο Αριστίων πρόκειται για ενός εκ των τριών Αριστιώνων της εποχής, τον πρώτο ή τρίτο [[Επίσκοπος|επίσκοπο]] ''Σμύρνης'' ή τον ''Πελλαίο απολογητή'', ενώ στην περίπτωση του Ιωάννη που η προβληματική που ανεπτύχθη ήταν ακόμα μεγαλύτερη, διότι καθώς προκάλεσε και σύγχυση (Μάλιστα μάλιστα σε ένα δεύτερο Ιωάννη ο ''Διονύσιος Αλεξανδρείας'', φαίνεται να αποδίδει το βιβλίο της [[Αποκάλυψη|Αποκαλύψεως]], προφανώς επηρεασμένος από τον ''Παπία''), σήμερα θεωρείται πως όντως υπήρξαν δύο άτομα φέροντες αυτό το όνομα, εννοώντας τον ''Απόστολο και Ευαγγελιστή '' και ένα ''πρεσβύτερο Ιωάννη''. Ο Παπίας επίσης αναφέρει και μαρτύριο του ''Ιωάννου Ευαγγελιστού'', ως ανηρόμενος από Ιουδαίους μαζί με τον αδελφό του Ιάκωβο, άποψη που όμως δε δέχονται ούτε ο [[Ωριγένης]], ούτε ο [[Πολυκράτης Εφέσου]], αλλά και μεταγενέστεροι όπως ο ''Ευσέβιος'' και ο ''Ειρηναίος''. Πηγές ετέρων συγγραφέων διασώζουν αποσπασματικώς σημεία της γραμματείας του ''Παπία''. Μερικές θεωρούνται ανεκτίμητης αξίας, όπως η περιγραφή που φέρει τον'' Ευαγγελιστή Μάρκο'' να ακολουθεί τον ''Απόστολο Πέτρο'' σε αποστολή<ref>Ευσεβίου, Εκκλ. Ιστορία 3, 39, 15</ref>, αλλά και την αναφορά πως ο ''Ματθαίος'' συνέταξε το ευαγγέλιο στην ''εβραϊκή'' γλώσσα, προφανώς εννοώντας την [[Αραμαϊκή γλώσσα|αραμαϊκή]], και άλλοι απέδωσαν αυτό στην ελληνική<ref>αυτόθι 3, 39, 16</ref>. Ο ''Παπίας'' παρατηρείται πως δεν παρέχει καμία αναφορά στο [[Κατά Λουκάν Ευαγγέλιο|Ευαγγελίου του Λουκά]] ή σε ''επιστολές του Παύλου'', κάτι που εκτιμάται ως λογικό αφού ο ίδιος «''εκπροσωπεί γενικώς την ιουδαιοχριστιανικήν μορφήν της παραδόσεως η οποία δεν ηδύνατο ευκόλως να περικλείση τας διδαχάς του Παύλου και του Λουκά''»<ref> Π. Χρήστου, «''Ελληνική Πατρολογία''», σελίς 453</ref>. Αναφορές από τον Παπία γίνονται και στον Ιούδα, για τον οποίο αναφέρει πως είχε πρηστεί σε υπερβολικό σημείο με αποτέλεσμα να αδυνατεί να διέλθει από σημείο που άμαξα μπορούσε<ref>Cramer, Σειρά εις πράξεις, 1838, σ. 12 ε.</ref>, περί αναστάσεως της μητρός Μαναΐμου και περί δοκιμασίας του ''Ιούστου Βαρσαββά'', ο οποίος από απίστους ήπιε δηλητήριο έχιδνας, αλλά επέζησε<ref>Φιλλίπου Σιδήτου εκδ. De Boor σ. 170</ref><ref>Ευσεβίου, Εκκλ. Ιστορία 3, 39, 9</ref>. Ο Παπίας επίσης ήταν και υποστηρικτής του χιλιασμού, στην οποία ανέμενε επίγεια και σωματική χιλιετή βασιλεία του Χριστού. Οι απόψεις αυτές μάλιστα ήταν και κυρίως υπεύθυνες για την κακή φήμη που τον ακολουθούσε, ενώ ο Ευσέβιος τις αναφέρει ως «''μυθεύματα''», αφού ο ''Παπίας'' σε αυτές τις αναφορές κάνει σαφώς λόγο περί τροφών και απολαύσεων μετά την ανάσταση<ref>Μαξίμου Ομολγητού, Εις την εκκλ. ιεραρχίαν Διονυσίου 7</ref>. Επιγραμματικώς πρέπει να αναφερθεί πως τελικώς ο ''Παπίας'' ερμήνευσε με ελληνικό τρόπο την προφορική παράδοση της εκκλησίας, με τάσεις που τείνουν στο ιουδαιοχριστιανικό περιβάλλον <ref>Π. Χρήστου, «''Ελληνική Πατρολογία''», σελίς 454</ref>. Στόχος του ''Παπία'' επίσης καταστάθηκε η αναίρεση των γνωστικών αιρέσεων, αν και πολλές φορές στήριξε παραδόσεις που δεν απηχούσαν τη γνήσια αποστολική παράδοση. Επίσης προσπάθησε να συνδυάσει την ιστορικογραμματική μέθοδο με την τυπολογική, κρίνεται όμως δεν το κατόρθωσε πλήρως<ref>ενθ.αν.</ref>. Η προσπάθεια μάλιστα ερμηνείας των εσχατολογικών παραδόσεων με ιστορικογραμματική μέθοδο που τον οδήγησε στο χιλιασμό, κυρίως προέκυψε από την αντιγνωστική πολεμική έναντι της ιδεοκρατίας που ανέπτυσσαν οι γνωστικοί, και σε αυτόν τον τομέα φαίνεται να ακολουθεί τον [[Κήρινθος|Κήρινθο]].