12.398
επεξεργασίες
Αλλαγές
μ
→Ο αριθμός των μυστηρίων στην Ορθόδοξη Εκκλησία
==Ο αριθμός των μυστηρίων στην Ορθόδοξη Εκκλησία==
Σύμφωνα με τον κλασσικό ορισμό των μυστηρίων, τα μυστήρια στην Ορθόδοξη Εκκλησία αριθμούνται σε επτά. Ο ορισμός αυτός όμως απηχεί σχολαστικές αντιλήψεις<ref>Ν. Ματσούκας, Δογματική...Β΄, σελ. 473</ref>. Ο κλειστός αριθμός των επτά μυστηρίων, στην παράδοση της Ορθόδοξης Εκκλησίας ανευρίσκεται γα πρώτη φορά κατά το 13ο αιώνα. Οι βασικοί μάλιστα δογματικοί δογματολόγοι πατέρες της εκκλησίας δεν προβαίνουν σε καμία καταμέτρηση τω μυστηρίων, ενώ κατά τις αναφορές τους προκύπτουν ουκ ολίγες διαφοροποιήσεις ως προς την αρίθμησή τους<ref>Χαρακτηριστικά: [[Ιωάννης Δαμασκηνός]] μιλά για δυο, ο [[Διονύσιος Αρεοπαγίτης]] για έξι, Ο Μητροπολίτης Εφέσου Ιωάσαφ για 10</ref>. Χαρακτηριστικό είναι ακόμα πως και οι δύο ορθόδοξες πηγές που αριθμούν τα μυστήρια ως επτά κατά το 13ο αιώνα, δεν είναι απλώς ισχνές<ref>Χρ. Ανδρούτσος, Δογματική..., σελ. 314-15</ref>, αλλά και διαφοροποιημένες. Στην πρώτη περίπτωση ο μοναχός [[Ιωβ Ιασίτης]] αριθμεί επτά μυστήρια, συγκαταλέγοντας όμως εν μέσω αυτών τη μοναχική κουρά, στη δε δεύτερη περίπτωση ομιλούμε για τον Μιχαήλ Η΄ Παλαιολόγο, ο οποίος θεωρείτο ενωτικός. Το πιο χαρακτηριστικό στοιχείο της περίπτωσης του Μιχαήλ είναι πως το ντοκουμέντο της ομολογίας των επτά μυστηρίων, προέρχεται από την ενωτική [[Σύνοδος|σύνοδο]] του 1274 στη Λυών, όπου σκοπό είχε να παρευρεθεί και ο πατέρας της σχολαστικής θεολογίας, Θωμάς Ακινάτης<ref>Ν. Ματσούκας, Δογματική...Β΄, σελ. 473</ref>.
Από τις ιστορικές πηγές εξάγονται επίσης σημαντικά δεδομένα περί της μη οριοθέτησης των μυστηρίων σε ένα αριθμό επτά κλειστών τελετών. Φερ ειπείν, ενώ τα "μνημόσυνα" και η "μοναχική κουρά" στη σημερινή ορθόδοξη παράδοση πολλές φορές δεν κατατάσσονται στα μυστήρια, ο [[Διονύσιος Αρεοπαγίτης]] και ο [[Θεόδωρος Στουδίτης]] μιλούν περί μυστηριακού γεγονότος<ref>Β. Στεφανίδης, Εκκλησιαστική Ιστορία, σελ. 464</ref>. Το ίδιο συμβαίνει και στην περίπτωση της κουράς όπου προστίθεται η μαρτυρία του μοναχού Ιωβ. Κατά το Βασίλειο Στεφανίδη μάλιστα είναι φανερό πως ''"κατά την εποχή εκείνην (των πατέρων) υπήρχεν αστάθεια περί της εννοίας και του αριθμού των μυστηρίων"''<ref>Β. Στεφανίδης, Εκκλησιαστική Ιστορία, σελ. 464</ref>, ενώ κατά τον Κάλλιστο Ware ''"όταν μιλάμε για επτά μυστήρια δεν πρέπει να τα απομονώνουμε από τις πολλές άλλες πράξεις τς Εκκλησίας που διαθέτουν μυστηριακό χαρακτήρα, και οι οποίες συμβατικά ονομάζονται μυστηριακές πράξεις ή Αγιαστικές τελετές. Στις Πράξεις αυτές ανήκει η τελετή της μοναχικής κουράς, ο Μεγάλος [[Αγιασμός]] των [[Θεοφάνια|θεοφανείων]], η τελετή τη ταφής"''<ref>Κάλλιστος Ware, Η Ορθόδοξη Εκκλησία, σελ. 437</ref>.
