Η επιστολή χωρίζεται σε δύο άνισα μέρη. Το πρώτο που αναφέρεται στα κεφάλαια 1 ως -14 και το δεύτερο 15-17. Ο Αριστείδης στη τη σύντομη απολογία του αρχίζει με βάση την απόδειξη του προβλήματος της μονοθεΐας, την οποία προσδιορίζει μέσα από την αρμονία του κόσμου. Διαχωρίζει τα και διαχωρίζει τη θρησκευτική συμπεριφορά των ανθρώπων με βάση την πίστη τους σε ''χριστιανούς'', ''Ιουδαίους '' και ''ειδωλολάτρες''. Έτσι βρίσκει ευκαιρία να επικρίνει τους ειδωλολάτρες οι οποίοι χωρίζονται σε τρία γένη, του τους ''Χαλδαίους'', του τους ''Έλληνες'' και τους ''Αιγύπτιους'', με χειρότερους όλων τους Αιγυπτίους, λόγω της προσκύνησης ακόμα και ζώων. Τα γένη αυτά αστόχησαν διότι λάτρευαν κτίσματα, ενώ οι Ιουδαίοι παρότι έφτασαν κοντάαφού ''"υπέρ πάντων λατρεύουν θεόν και όχι τα έργα του"''<ref>Απολογία 14, αντιλαμβανόμενοι τη μοναδικότητα του Θεού 1-2</ref> και αυτοί τελικά παραπλανήθηκαν σε σημείο μάλιστα να τιμούν περισσότερο [[Άγγελοι|αγγέλους]] και , ενώ όρισαν να τηρούν και τυπικές διατάξεις παρά να λατρεύουν το Θεό<ref>Παναγιώτης Χρήστου, Ελληνική Πατρολογία, Τόμος Β΄, σελίς 535</ref>. Έτσι προτάσσει την ανωτερότητα της Χριστιανικής πίστεως που κατέχει την καθαρή περί Θεού ιδέα, την καθαρότητα του βίου, τα φιλάνθρωπα αισθήματα των χριστιανών και επιτίθεται κατά των διωγμών, που τους θεωρεί αδικαιολόγητους. Προβάλλεται η ανώτερη ηθική του Θεού των χριστιανών, ο οποίος δε ζητεί αιματηρές θυσίες, δεν πράττει βαρέα αμαρτήματα (όπως μοιχεία), ούτε επιθυμεί τον πόλεμο. Έτσι επιδιώκει την ''"την απόδειξη του σαθρού ηθικού υποβάθρου μιας θρησκείας"''<ref>Ν. Τζιράκης, Απολογητές, σελίς 69</ref>, με σταθερό μέτρο σύγκρισης την επί του ''Όρους Ομιλία''. Τελικά οι [[Θεός|Θεοί]] αποτελούν κατασκευάσματα και γι αυτό οι άνθρωποι καλούνται να βρουν το δημιουργό τού κατασκευαστή, δηλαδή τον αληθινό Θεό. Στον επίλογο του, θεωρεί πως τελικά πηγή της επιθετικότητας των Εθνικών είναι η προσπάθεια συγκάλυψης της ανηθικότητάς τους<ref>Απολογία 9, 8</ref>.